Kırıkhan (Hatay) ve çevresinde pamuk üretim alanlarında zararlı emici böceklerin ve predatörlerinin populasyon gelişmelerinin araştırılması

Abstract

ÖZET KIRIKHAN (HATAY) VE ÇEVRESİNDE PAMUK ÜRETİM ALANLARINDA ZARARLI EMİCİ BÖCEKLERİN VE PREDATÖRLERİNİN POPULASYON GELİŞMELERİNİN ARAŞTIRILMASI Bu çalışmada Kırıkhan (Hatay) ve çevresinde 2004 yılında iki farklı yörede pamuğun temel gelişim döneminde zararlılar ve predatörlerinin populasyon gelişmelerininin belirlenmesi amaçlanmıştır. Pamuğun temel gelişim döneminde Pamuk yaprakbiti, Aphis gossypii Glov.(Homoptera; Aphididae), Thrips tabaci Lind.(Thysanoptera; Thripidae), Empoasca decipiens Paoli. ve Asymmetresca decedens (Paoli.)(Homoptera; Cicadellidae) belirlenmiştir. Aphis gossypii' nin populasyonu Soğuksu yöresi 'nde 1 Temmuz' a kadar yükselerek 3,43 birey/yaprak değerine ulaşmış ve bu tarihten sonra populasyon azalarak devam etmiştir. T. tabaci Çamlıkaltı yöresinde populasyonu mevsim başmda 8 Haziran' da ilaçlı parsellerde 3,77 birey/yaprak, ilaçsız parsellerde ise 4,18 birey/yaprak olarak belirlenmiş ve populasyon azalarak 24 Ağustos'a kadar devam etmiştir. T. tabaci populasyonu Soğuksu yöresinde ise ilaçlı ve ilaçsız parsellerde 5 Ağustos tarihine kadar düşük düzeyde bulunmuş ve bu tarihten sonra populasyonda artış gözlenmiştir. E. decipiens ve A. decedens populasyon yoğunluğu Çamlıkaltı yöresinde ilaçsız parsellerde 29 Haziran' da 5,72 birey/yaprak ortalamayla en yüksek yoğunluğa ulaşmıştır. Pamuğun temel gelişim döneminde A. gossypii, T tabaci, E. depiens ve A. decedens ekonomik zarar eşiğine ulaşmamıştır. Pamukta zararlı Bemisia tabaci Genn. (Homoptera; Aleyrodidae), (larva+pupa) populasyonu iki farklı yörede Temmuz ayı ortasından itibaren artış göstermiş ve Soğuksu yöresinde 9 Eylül'de populasyon gelişmesi ekonomik zarar eşiği (10 larva+pupa/yaprak)'ne ulaşmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü yılda Lygus spp. populasyonu oldukça düşük düzeyde bulunmuştur. Pamukta bu zararlılarla ilgili predatörler olarak Chrysoperla carnea (Neuroptera; Chrysopidae), Coccinella septempunctata (Coleoptera; Coccinellidae), Orius spp. (Heteroptera; Anthocoridae), Deraeocoris pallens (Heteroptera; Miridae), Nobis spp. (Heteroptera; Nabidae), Aphidiolates aphidimyza (Diptera; Cecidomyiidae) belirlenmiştir. Bu predatörler içerisinde C. carnea en etkili doğal düşman olarak saptanmıştır. 2005, 35 sayfa Anahtar Kelimeler: Pamuk, Emici Böcekler, Predatörler, Populasyon Gelişmesi

II ABSTRACT INVESTIGATION OF POPULATION DENSITY OF SUCKING INSECT PEST AND THEIR PREDATORS IN COTTON PRODUCTION AREA IN KIRIKHAN (HATAY) PROVINCE This study aimed to determine the population developments of pests of cotton and their predators during early stage of cotton in two different localities in Kırıkhan (Hatay) in 2004. Aphis gossypii Glov., Thrips tabaci Lind., Emposca decipiens Paoli and Asymmetresca decedens Paoli were identified during the early growing season of cotton. A. gossypii first detected on 1 My with the density of 3,43 individuals per leaf and then its population decreased to low levels. T. tabaci population in Çamlıkaltı was observed with 3.77 individuals per leaf and 4.18 individuals per leaf in treated and untreated plots, on 8 June then respectively and continued low population density till 24 August. In Soğuksu T. tabaci population was observed at low level till 5 August and then increased. E. decipiens and A. decedens population levels in Çamlıkaltı were the highest in untreated plots with 5.72 individuals per leaf on 29 June. Early stage of cotton, A. gossypii, T. tabaci, E. decipiens and A. decedens did not reach the economic threshold level. Population of Bemisia tabaci (Gerin) (larvae + pupa) started to increase in the mid of July in two different localities, and it reached the economic damage threshold of 10 larva + pupa per leaf on 9 September in Soğuksu. Population density of Lygus spp. was low during the study. Predators related to the aforementioned pests were identified as C. carnea, C. septempunctata, Orius spp., D. pollens, Nabis spp. and Aphidiolates aphidimyza among these predators C. carnea was recognized to be the most effective natural enemy. Populations of polyphagous predators; C. carnea, C. septempuctata, Orius spp., D. pallens, Nabis spp. and A. aphidimyza were related to populations of insect. C. carnea was found that most effective predator of insect, in this study 2005, 35 pages Key words: Cotton, Sucking insect, Predators, Population development