Hatay ili fasulye ekim alanlarında karşılaşılan fungal ve bakteriyel hastalık etmenlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Hatay ilinin önemli fasulye ekim alanlarında yetişen fasulye kök ve yapraklarında sorun olan fungal ve bakteriyel hastalık etmenlerinin belirlenmesine yönelik hastalık sörveyleri yapılmıştır. Hastalık sörveyleri Hatay ilinin 6 önemli ekim alanında rasgele seçilmiş farklı tarlalarda bitki çıkışı (fide), çiçeklenme ve meyve-hasat dönemleri olmak üzere 3 farklı bitki gelişim döneminde gerçekleştirilmiştir. Hastalık etmenleri, tipik hastalık belirtileri gösteren bitkilerin kök, gövde, yaprak ve meyvelerinden alınan örneklerden izole edilerek uygun besi yerleri üzerinde tanılanmışlardır.Tüm yetişme periyodu boyunca düzenli aralıklarla alınan hastalıklı bitkilerin köklerinden yapılan izolasyonlar sonucunda, sörvey yapılan tüm alanlarda en sık karşılaşılan fide kök çürüklüğü ve solgunluğuna neden olan toprak kökenli fungal hastalık etmenlerinin Rhizoctonia solani Kühn. [Rhizoctonia (Ağ) Kök Çürüklüğü]; Fusarium solani (Mart.) Sacc. f.sp. phaseoli (Burkholder) W.C. Snyder&H.N. Hans. [Fusarium Kök Çürüklüğü]; Fusarium oxysporum Schlechtend.:Fr. f. sp. phaseoli J.B. Kendrick and W.C. Snyder. [Fusarium Solgunluğu (sarılığı)]; Macrophomina phaseolina (Tassi) Goidanich [Kömür Çürüklüğü]; Pythium ultimum Trow [Ani Solgunluk (Çökerten)]; Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary [Beyaz Çürüklük]; Sclerotium rolfsii Sacc. [Güney Yanıklığı]; ve Alternaria spp, olduğu belirlenmiştir. Yapılan izolasyonlar sonucunda, hastalıklı fidelerin çoğunun genellikle birden fazla hastalık etmeni ile enfekteli olduğu görülmüştür.Uromyces appendiculatus (Pers.) Unger var. appendiculatus [Fasulye Pası] ve Alternaria alternata (Fr.) Keissler [Alternaria Yaprak Lekesi] fasulye bitkisinin çiçeklenme ve meyve döneminde en fazla karşılaşılan fungal yaprak hastalık etmenleri olmuştur. Podosphaera phaseoli (Zhao) U. Braun [Külleme] ile Phaeoisariopsis griseola (Sacc.) Ferraris [Köşeli Yaprak Leke Hastalığı] ise aynı dönemde en az sıklıkla karşılaşılan fungal hastalık etmenleri olmuştur.Fasulye bitkisinin yaprak ve meyvelerinden izole edilen 2 önemli bakteriyel hastalık etmeni Pseudomonas syringae pv. phaseolicola (Burk.) Young, Dye&Wilkie [Fasulye Hale Yanıklığı]) ve Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli (Smith) Dye [Fasulye Adi Yaprak Yanıklığı]'nın bölgede düşük düzeyde önemli olduğu belirlenmiştir.

In this study, disease surveys were conducted to identify the fungal and bacterial causal agents associated with bean root and foliar diseases in the main common bean (Phaseolus vulgaris L.) fields in Hatay province. The disease surveys were conducted at the three major plant growing stages such as post-emergence (seedling stage), flowering and fruiting-harvesting stages of bean plants growing in randomly selected fields in the six main bean growing districts in Hatay province. The disease agents were isolated from the samples taken from the root, stem, leaf and fruit parts of the plants and then identified on the certain agar media.The results of fungal isolations from diseased bean roots taken at regular intervals over the entire growth period have indicated that the most frequently encountered and widespread soil-borne fungal disease agents were Rhizoctonia solani Kühn. [Rhizoctonia root rot]; Fusarium solani (Mart.) Sacc. f.sp. phaseoli (Burkholder) W.C. Snyder&H.N. Hans. [Fusarium root rot]; Fusarium oxysporum Schlechtend.:Fr. f. sp. phaseoli J.B. Kendrick and W.C. Snyder. [Fusarium wilt]; Macrophomina phaseolina (Tassi) Goidanich [Charcoal rot]; Pythium ultimum Trow [Pythium disease)]; Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary [White mold]; Sclerotium rolfsii Sacc. [Southern blight]; and Alternaria spp, causing root rot and wilt which were found at the seedling stages of bean plants growing in all locations. Majority of the affected seedling samples were infested by the more than one disease agents.Uromyces appendiculatus (Pers.) Unger var. appendiculatus [Bean rust] and Alternaria alternata (Fr.) Keissler [Alternaria leaf spot] were the most frequently observed foliar fungal disease agents at the flowering and fruiting stage of bean plants. Podosphaera phaseoli (Zhao) U. Braun [Powdery mildew] and Phaeoisariopsis griseola (Sacc.) Ferraris [Angular Leaf Spot] were the least frequently observed foliar fungal disease agents at this stage.Two important bacterial disease agents of bean Xanthomonas axonopodis pv. phaseoli (Smith) Dye [Bacterial Common Blight], and Pseudomonas syringae pv. phaseolicola (Burk.) Young, Dye&Wilkie [Bean Halo Blight] were also isolated from leaves and pods of bean plants with minor importance in the region.