İskenderun-Arsuz yöresinden toplanan Kayakoruğu (Crithmum maritimum L.) bitkisinin bazı tıbbi ve aromatik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Arsuz-İskenderun kıyılarından güz (Ekim-2007) ve bahar (Mart-2008) dönemlerinde toplanan kaya koruğu bitkisinin tıbbi ve aromatik özelliklerinin karşılaştırılması hedeflenmiştir. Bitkinin yenilebilir kısımlarının kimyasal bileşimleri, mineral maddeleri ve uçucu yağlar analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarından bitkinin % 91 nem, % 12.58 ham yağ, % 11.10 ham selüloz, % 24.40 ham kül, % 7.70 ham protein ve % 45.47 azotsuz öz madde içerdiği tespit edilmiştir. Yapraktan elde edilen uçucu yağ oranları sırasıyla; kuru ağırlıkta % 0.84, yaş ağırlıkta ise % 0.20 olarak bulunmuştur. Aynı zamanda C. maritimum bitkisinin sap ve tohumlarında sırasıyla % 0.54 ile % 1.70 oranlarında uçucu yağ elde edilmiştir. Uçucu yağ kompozisyonunda elde edilen önemli bileşenler; sabinen, dillapiol, gama-terpinen, timil metil, para-simen, limonen' dir.Anahtar kelimeler: deniz rezenesi, kaya koruğu, Crithmum maritimum L., uçucu yağ, mineraller, tıbbi ve aromatik bitkiler.

In this study, it was aimed to compare the aromatic and medicinal characteristics of Rock samphire sampled on fall (October 2007) and spring (March-2008) from Arsuz-İskenderun shores. Proximate analyses, mineral content, and volatile lipids from the edible parts of the plant were determined. Analyses showed that C. maritimum L. composed of 91 % crude moisture, 12.58 % crude lipid, 11.10 % crude cellulose, 24.40 % crude ash, 7.70 % crude protein and 45.47 % nitrogen free extract. Volatile lipid ratios determined from leaf as wet and dry weight were 0.20 % and 0.84 % , respectively. These ratios were found as 0.54 % and 1.70 % in stem and seed on dry weight. The important ingredients of volatile lipid were sabinene, dillapiol, gamma-terpinene, thymyl methyl, para-cymene, limonene.Key words: sea fennel, rock samphire, Crithmum maritimum L., volatile, minerals, medical and aromatic plant.