Farklı soğan kesme yöntemleri ve dikim derinliğinin Crocus kotschyanus spp. kotschyanus türünün bazı özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma 2012-2013 yetiştirme döneminde Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri bölümünün tıbbi bitkiler araştırma alanında yürütülmüştür.Çalışmada çiğdem (Crocus kotschyanus subsp. kotschyanus) bitkisinin Hatay ili doğasından temin edilen cormları (soğanları) kullanılmıştır. Çalışmada; soğan kesme yöntemlerinin soğan verim ve verim öğeleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Crocus kotschyanus subsp. kotschyanus çiğdem türünün yetiştiricliği ve en uygun dikim derinliği ve soğan kesme yöntemi belirlenmiştir.Çalışmada uygulanan 1) alt kısmından kesme, 2) göbek kısmından kesme, 3) çizgi şeklinde yanlardan kesme, 4) üst kısımdan bıçak yardımıyla kesme ve 5) kesilmemiş soğanlardan oluşan kesme yöntemleri kullanılmıştır. Deneme tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Soğanlar 20 cm sıra arası 10 cm sıra üzeri olacak şekilde her sıra parsel olacak şekilde ve her parsele 10 adet soğan olacak şekilde dikilmişlerdir. Çıkış, çiçek sayısı, meyve sayısı, toplam yaprak sayısı, bitki boyu, hasat edilen toplam soğan sayısı, dekara soğan verimi gibi karakterlerde ölçümler yapılmıştır.En yüksek soğan verimi kesim yapılmamış ve 15 cm derine dikilmiş soğanlardan 258,58 kg/da olarak, en düşük soğan verimi ise üstten kesilmiş soğanlardan 113.45kg/da, elde edilmiştir. Toplam soğan sayısı alt kısımdan kesilen ve 5 cm derine dikilen soğanlarda 34 adet/parsel, en düşük ise göbek kısmından kesilmiş ve 15 cm derine dikilmiş soğanlardan elde edilmiştir. Sonuç olarak kesme yöntemlerinin bitki başına hasat edilen soğan sayısını ve dekara soğan verimini önemli şekilde etkilediği söylenebilir.

This study was carried out at medicinal plants research area of Deparment of Field Crops, Faculty of Agriculture, University of Mustafa Kemal, during 2012-2013 years. In this research, the corms (bulbs) of Crocus plant (Crocus kotschyanus subsp. kotschyanus) obtained from the wild that naturally spread Hatay province were used. In this study; the effects of bulbs cutting methods on bulb yield and yield components were investigated. For the cultivation of Crocus kotschyanus subsp. kotschyanus tschyanus subsp. kotschyanus species most suitable planting depth and most suitable bulb cutting methods were observed. The cutting methods used in this study was as follows: 1) basal cuttage carried out by cutting vertically from the base to center of the bulbs, 2) the some parts of bulbs from the center 3) bulbs were cut vertically at center of bulb 4) bulbs were cut vertically from the top part to the center were carved by knife and 5) bulbs were not cut as control conically. The experiment was established as a randomized complete split block design with four replications. Bulbs were planted with 20 cm row spacing and 10 cm intra-row spacing. Plots were constituted as 1 rows with 10 bulbs each. Emergence, flower number, fruit number, total leaf number, plant height (cm), number of harvested bulbs and bulb yield per decare were determined in this study. The highest bulb yields were determined from non cut bulbs with planted in 15 cm depth as 258,58kg/da. The lowest bulb yields were obtained from the bulbs were cut vertically from the top part to the center as 113.45 kg/da in this study. The highest total bulb numbers were determined from cutting vertically from the base to center of the bulbs with planted in 5 cm depth as 34,00 number/plot. The lowest were obtained from bulbs were cut vertically at center of bulb with planted in 15cm depth as 15,25 number/plot. Our results suggested that different cutting methods significantly affected numbers of harvested bulbs per plant and bulb yield per decare.