Soyutlanmış ülke ekonomisi, model ülke: Filistin

Abstract

Ekonomik izolasyon ya da soyutlanma, şekli nasıl olursa olsun temelde büyük güçlerin ulusal çıkarlarını korumak için üçüncü ülkelere uyguladıkları bir dizi yaptırımdan oluşmaktadır. Genel olarak hedef ülkeyle ticaret ve yatırımların kesilmesi, hedef ülkenin uluslararası ticaret alanında mal alıp satmasının engellenmesi şeklinde uygulanmaktadır.Filistin'de gerçekleştirilen yaptırımlar her kadar uluslararası hukuki tanımlara uygun gibi görünse de bütünsel çerçevede bir başka örnekle mukayase edilmesi oldukça zor, benzeri olmayan bir örnek. Batı Şeria ve Gazze Şeridi olmak üzere iki farklı kara parçasında varlığını sürdürmeye çalışan Filistin, İsrail'in güvenlik politikalarının önemli bir sonucu olarak, içte ve dışta hareket sınırlamalarına maruz kalmaktadır.Tarihsel süreçte en sık uygulanan uluslararası yaptırımlar ise abluka ve ambargo olup, İsrail'in Filistin'e uyguladığı en yoğun ve önemli yaptırım türü `abluka'dır. Filistin'in içte ve dışta soyutlanmasına sebep olan başlıca uygulamalar arasında; toprak istimlakı, siyonist yerleşkeler, duvarlar, çitler, güvenlik ve kontrol noktaları ile hareket serbestliğini kısıtlayan ya da tamamen ortadan kaldıran ablukalar ile sınır kapatmaları yer almaktadır. İnsan ve ticari mal geçişlerini engelleyen bu uygulamalar Filistin halkının içte ve dışta izole edilmesine sebep olmaktadır.Öte yandan ana yollarla, duvarlarla ve kontrol noktalarıyla parçalanan Batı Şeria'da kendi sınırları içinde hareket etmek bile izne tabi tutulmaktadır. Bununla birlikte Batı Şeria ve Gazze'den diğer ülkelere insan ve mal geçişleri de İsrail tarafından belirlenen izinlere tabi tutulmaktadır. Sınırlar güvenlik sebepleri nedeni ile sık sık kapatılırken, kısıtlı miktarda mal geçişlerine izin verilmektedir. Ana ve ara yollar, duvarlar ve yerleşkelerle insan ve mal hareketine mühim sınırlamaların getirildiği Batı Şeria'da tüm geçişler askeri kontrollerle sağlanmaktadır. Adeta adacıklar halinde bir görünüm arz eden Batı Şeria'da ekonomik ve sosyal hayatta; geçişlere getirilen kısıtlar ve zaman zaman uygulanan kapatmalar nedeniyle ciddi zorluklar baş göstermektedir. Sadece Batı Şeria'nin içinde değil, sınırlara getirilen kapatmalar ya da kısıtlı geçişler nedeniyle, İsrail ve diğer ülkelere geçişlerde de ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Dönem dönem belirli izinlere tabi tutularak gerçekleşen bu kısıtlar, özellikle şiddetin arttığı süreçlerde İsrail'in güvenlik gerekçeleri nedeniyle tam olarak uygulanmakta, insan ve mal geçişleri tümden durdurulmakta, sokağa çıkma yasakları getirilmektedir.Gazze Şeridi'nde ise karadan, havadan ve denizden uygulanan abluka nedeniyle dış dünya ile iletişim tamamen kesilmiş durumdadır. İnsanların sağlıklı beslenmek için bile tamamen uluslararası yardımlara ihtiyaç duyduğu Gazze'ye sözkonusu yardımların geçişi İsrail-Gazze sınırındaki Kerem Shalom geçidi üzerinde askeri kontrollerle sağlanmaktadır. Zaman zaman kapatılan ve açılan bu sınır geçidinden yine İsrail kontrolünde sınırlı miktarlarda mal geçişi sağlanarak ticaret yapılmaya çalışılmaktadır. Yapılan ticaretin ya da Gazze'ye giren yardımların miktarı da İsraille yaşanan olaylara göre değişmektedir. Hayatta kalabilmek için çözüm üreten halk, Mısır ve Gazze sınırında açtıkları metrelerce derinliklerdeki, yüzlerce tünelden her türlü ihtiyaçlarını temin etmeye çalışmaktadır. Bugün artık sektör haline gelen tüneller, tünellerde çalışanlardan, tünel inşa edip satanlara kadar pek çok Filistinliye iş kapısı olmaktadır. Ancak İsrail; güvenliği tehdit ettiği, Hamas'ın bu tüneller vasıtasıyla silah geçirdiği gerekçesiyle tünellere imha operasyonları düzenlemektedir.Ekonomik hayatın durma noktasına geldiği Gazze'de en verimli sektörler bile ekonomik dar boğaz içindedir. Atölye tarzı küçük işletmeler ile tarım ve balıkçılık sektörlerinde üretim miktarında ciddi düşüşler kaydedilmektedir.İnsan ve mal geçişlerine getiriler kısıtlar ise, özellikle Batı Şeria'daki işgücü piyasasını olumsuz yönde etkilemektedir. Kontroller nedeniyle işe gitmenin saatler aldığı, bazense imkansız olduğu Batı Şeria'da insanlar bulundukları bölgelerdeki sanayi parklarında ucuz iş olarak çalışmaya mecbur bırakılmaktadır.Ayrıca ticari araçların ve kamyonların kontroller nedeniyle sınırlarda bekletilmesi ticaretin gecikmesine, bu da ekonomik kayıpların oluşmasına neden olmaktadır. Buna bağlı olarak zaten sınırlı miktarda gerçekleştirilen ihracat da olumsuz yönde etkilenmektedir. Aynı zamanda tüm bu uygulamalarla İsrail'e bağımlı hale getirilen Filistinli tüccarlar, ithalatlarının ve ihracatlarının büyük bölümünü sadece İsrail'e yapmak zorunda kalmaktadır.Tüm bu uygulamaları genel olarak değerlendirdiğimizde İsrail'in Filistin'e uyguladığı ekonomik yaptırımların Filistin ekonomisini içte ve dışta soyutladığını tümden abluka altına aldığını görmekteyiz. Bunu İsrail'in başarısı olarak da niteleyebiliriz.

Economic isolation or exclusion, whatever the form may be, basically includes all ranges of sanctions practiced by powerful countries over third countries in order to preserve their own benefits. In general, among these sanctions are ending investments and trade relations, and blocking international trade activities with the target country.The sanctions imposed to Palestine might seem to be legal under the international law descriptions. However, it is not possible to compare such an implementation with another sanction when considered within an integral frame. This is because such a sanction has never been imposed in the world. Palestine, struggling to exist on two different lands ?West Bank and Gaza Strip- , is subject to restrictions of Israel, arose from Israeli security policies, on internal and international activities.Within the historical process blockade and embargo have been among the most imposed sanctions. `Blockade? has been Israel?s major and the most intensive sanction over Palestine. The implementations causing Palestine to be isolated both internally and internationally include land nationalization, Zionist premises, walls, gates, security and checkpoints blockades and border-sealing, partially or wholly restricting internal and external activities. Such implementations cause Palestinian people to be isolated internally and internationally, restricting trade goods and human transition.On the other hand, Palestine is required for permission even carrying out activities within West Bank, disjoint through highways, walls and checkpoints. In addition, human and goods transition within West Bank and Gaza carried out only with the permission of Israeli authorities. As the borders are sealed due to security, trade goods transition is limited to little extent. All transitions in West Bank are carried out through military controls. Serious challenges occur reign on economic and social life in West Bank, almost appearing like pieces of islands, due to passage prohibitions and occasionally practiced blockades. These challenges are not only encountered by in the West, but also by Israel herself and other countries for international transitions because of border blockades and controlled passage. Such restrictions, which require specific permissions to be obtained from time to time, are wholly and intensively executed especially when it comes to Israel?s security reasons in accordance with the increase of violence. During such periods human and goods transitions are terminated and curfew is imposed.In Gaza Strip the blockade by land, air and sea has completely terminated international communication within this territory. Even international aids for people who need healthy food are controlled by military in checkpoint Kerem Shalom at Israel-Gaza border. Trade is carried out with restricted goods transition when the border is opened under the control of Israel. The trade and the amount of aids to be delivered to Gaza are determined by developments in Israel. Palestinian people, who developed solutions to survive, try to provide for all their needs through hundreds of tunnels they built meters deep in the underground on the Egypt-Gaza border. The tunnels, which have become a sector as a whole today, are now a source of income to many Palestinians who engage in digging and selling them. However, Israel has started destruction operations to these tunnels by claiming that Hamas carries out arm transfer through these tunnels, causing a security threat.The economic activities have come to halt. Even the most productive sectors in Gaza are on the brink of smash. Serious decreases have been recorded in the production capacity of small-scale enterprises, agriculture and fishery industries.The restrictions in human and goods transition affect especially labor market in West Bank negatively. Transportation to work place requires hours due to the controls. At times it is not even possible to go to work. People in West Bank have to work for very low prices at industrial parks.Besides, the trade activities are subject to delays, since trade vehicles and trucks are not permitted to enter the border because of controls, which cause financial loss in parallel. Therefore, export, which is already carried out restrictedly, is affected negatively. In addition, Palestinian traders, who have become dependent on Israel because of all these practices, have to execute most of the imports and exports only with Israel.Within the context of all these implementations Israel?s economic sanctions on Palestine seem to be isolating and blocking Palestine on domestic and international level, which might be considered success for Israel.