Bir barış süreci örneği olarak Oslo

Abstract

Bu çalışmada 1991-2000 yılları arasında İsrail'in Filistin Kurtuluş Örgütü ile birlikte yürüttüğü barış görüşmelerini kapsayan ve Oslo Barış Süreci olarak adlandırılan müzakereler, çatışma çözümleri ya da barış çalışmaları olarak adlandırılan alanın sunduğu teorik çerçeve kapsamında, tüm yönleriyle değerlendirilmektedir. Çalışmada henüz yeni gelişmekte olan barış süreci kavramının ne olduğu, hangi unsurları içerdiği, bu köklü ve büyük siyasi projenin başarıya ulaşması için ne gibi koşulların yerine getirilmesi gerektiği gibi konular tartışılmaktadır.Bu teorik altyapı ele alınarak İsrail ile Filistinliler arasında yaklaşık 10 yıl yürütülen müzakere sürecinin neden kalıcı barış sağlayamadığı, tarafların hangi nedenlerle anlaşmaya varamadığı ve hepsinden önemlisi, bu kadar çaba harcanan bir süreç sonunda tarafların neden müzakereden vazgeçerek şiddet eylemlerine geri döndüğü sorularına yanıt aranmaktadır.Çalışma sonucunda çatışma çözümü alanının getirdiği yeni yaklaşım ve yöntemlerin barış adına önemli adımlar atılmasını sağlamakla birlikte güç dengelerini hesaba katmadan yapılan düzenlemelerin başarıya ulaşamayacağı, asimetrik çatışmalarda arabulucu rolü oynayan tarafın kalıcı barış yerine kendi çıkarlarını koruyacak çözümlere yönelmesinin sürece yardımcı olmayacağı ve İsrail-Filistin sorunu gibi tarafların birbirlerinin varlığı inkar ettiği çözümü zor çatışmalarda kimlik dönüşümü gerçekleşmeden anlaşmazlığın çözülemeyeceği sonucuna varılmıştır.Çalışmadaki diğer bulgular şöyle özetlenebilir: İsrail'deki Şimdi Barış Örgütü'nün ifadesiyle ?barış ülkesi için bir parça toprak? ya da ?barış için toprak? ilkesinin İsrail-Filistin sorununu çözmeye yetmediği görülmüştür. ABD arabuluculukta tarafsızlığını koruyamayarak ?adil arabulucu? olamamış ve pek çok durumda ağırlığını İsrail'den yana koymuştur. İki taraf İslam, Hıristiyanlık ve Yahudilik açısından dinsel ve hassas bir değer olan Kudüs konusunda taviz verememiştir, imzalanan anlaşmaların koşullarını yerine getirmemiştir. Son olarak Camp David Zirvesi'nin sonunda tarafların birbirlerinin barış ortağı olarak meşruiyetini tartışmaya açması, Oslo Barış Süreci'nin sonunu getirmiş ve bu bölgeyi yeniden şiddete sürüklenmiştir.Anahtar kelimeler: Ortadoğu Barış Süreci, İsrail Filistin Sorunu, çatışma çözümleri, barış çalışmaları, barış süreçleri, Oslo Barış Süreci, müzakere, uluslararası ilişkiler.

This thesis analyses the Oslo Peace Process between Israelis and Palestinians which lasted nearly a decade from 1991 to year 2000 from the perspective of conflict resolution or peace studies? theoretical framework. In this study the concept of peace process, its content, the factors which make such big political projects success are being discussed.Within this theoretical framework, questions of why this 10 years of maraton talks did not lead a permanent peace, for what reasons the parties could not reach an agreement and most importantly, after all these efforts, why the two sides stopped negotiations and turned to violence again have been tried to be answered.The study concludes that despite the fact that the comparingly new field of conflict resolution and peace studies provide very useful tools for peace building and help conflicting sides to sit together and negotiate, without taking classical considerations like power balances into account it is hard to expect a permanent settlement. In assymetrical conflicts like this, mediators must put their weight to counter balance of the powerful sides. Otherwise, when a strong mediator seeks her own interests rather than finding a fair solution the chances of success is very low. The study also shows us that in protracted conflicts in which both sides deny the existence of the other, without transformation of national identities in more receptive direction the dispute cannot be resolved.Other findings can be summarized as follows: ?Piece of land for a land of peace? as Peace Now Organization put it, or principle of land for peace proved not enough to find a solution to the Israeli Palestinian question. The US as the main sponsor of the process did not act as a fair-broker and supported Israel?s position in most cases. The two sides could not concede on the religiously sensitive issue of Jerusalem and they did not honor the agreements. Finally at the end of the Camp David Summit, the parties? opening the legitemacy of the other as peace partners into question brought Oslo Peace Process to its end and led violence.Keywords: Middle East Peace Process, Israeli Palestinian Conflict, conflict resolution, peace studies, peace processes, Oslo Peace Process, negotiation, international relations.