Ortadoğu`da rantiye devlet olgusu: Körfez ülkeleri örneği

Abstract

Stratejik ve politik açıdan aynı zamanda doğal kaynak bakımından önemli bir bölge olan Ortadoğu, sahip olduğu bazen bir lütuf bazen de bir lanet olarak atıfta bulunulan petrol ve doğalgaz gibi kaynakları ihraç ederek ekonomik olarak ayakta durmuştur. Tüm dünya ülkelerinin ihtiyacı olan bu kaynaklara bolca sahip olan bölge ekonomisi, kaynaktan elde ettiği gelirlerle rantiye devlet olma özelliklerini göstermiştir. Bölge ülkelerinden olan Körfez ülkeleri; Birinci Dünya Savaşı bittikten sonra Osmanlı Devleti'nin egemenliğinden çıkıp İngilizlerin himayesine geçen Suudi Arabistan, Kuveyt, Katar, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman'dan oluşmaktadır. Bu ülkeler kaynak ihracatından elde ettikleri gelirlerle ekonomilerini çeşitlendirme ihtiyacı duymamış ve bunun sonucunda da `Kaynak Laneti`, `Hollanda Hastalığı`, ihtiyacı olmadığı için toplamadığı vergiler sonucunda `Vergi olmadan meşrutiyet olmaz` söylemine bağlı olarak ekonomik ve demokratik sorunlarla uğraşmak zorunda kalmıştır.

Middle East is the almost most important area of the World for strategic and politic way by having natural resources that are called sometimes grace sometimes curse. The economy of Middle East is shaped under revenues from export of natural resources. The economy of area has features of being rentier states by revenues from natural resources a lot that are needed for all of the world. After World War I, Saudi Arabia, Kuwait, Qatar, Bahrain, United Arab Emirates and Umman are known as Gulf states had own sovereignty from Ottoman Empire and than were occupied by England. These counrties have not needed to diversify their economy because of revenue from natural resources. As a result of this, they have to face economic and democratic problems what are called `Resource Curse`, `Dutch Disease`. Also, countries of Middle East do not have to collect tax from tehir citiziens. Therefore, there are problems about sovereignty or freedom referring to `no taxation no sovereignty`.