İlköğretim ve ortaöğretim okullarındaki örgütsel adalet algısı ile öğretmenlerin örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırma, ilköğretim ve ortaöğretim okullarındaki öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel adanmışlık algıları arasındaki ilişkiyi ve bu algıların bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemeyi amaçlamaktadır. İlişkisel tarama modelinde olan araştırmanın evrenini, 2009-2010 eğitim-öğretim yılında Burdur ili sınırları içinde olan tüm bağımsız sınıflı ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında çalışan 2230 öğretmen oluşturmaktadır. Evreni oluşturan öğretmenlerin 1967'sine ulaşılmış, boş maddesi bulunanların ayıklanması sonunda 1463 öğretmen verileri üzerinden çalışma yürütülmüştür.Veriler; ?Örgütsel Adalet Ölçeği?, ?Örgütsel Adanmışlık Ölçeği? ve ?Kişisel Bilgi Formu? ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde Betimsel analizle birlikte t-testi, ANOVA ve korelasyon istatistik teknikleri kullanılmıştır.Araştırma sonucunda; öğretmenlerin dağıtımsal, işlemsel ve etkileşimsel adalet algılarının, ?yüksek? düzeyde olduğu; çalışılan kadro türü, okulun bulunduğu yerleşim yeri ve yaşa göre anlamlı düzeyde farklılaştığı; cinsiyete göre ise farklılaşmadığı belirlenmiştir Bununla birlikte öğretmenlerin okula ve çalışma grubuna adanmışlıklarının ?yüksek?; öğretim işlerine ve öğretmenlik mesleğine adanmışlıklarının ise ?çok yüksek? düzeyde olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin cinsiyetine göre, öğretim işlerine adanmışlıkları farklılaşmazken; okula, öğretmenlik mesleğine ve çalışma grubuna adanmışlıklarının anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin tüm alt boyutlara ilişkin adanmışlıklarının, yaş ile birlikte anlamlı olarak arttığı bulunmuş; çalıştıkları kadro türüne göre ise farklılaşmadığı belirlenmiştir. Okulun bulunduğu yerleşim yerine göre, öğretmenlerin çalışma grubuna adanmışlıklarının farklılaşmadığı; okula, öğretim işlerine ve mesleğe adanmışlıklarının ise anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Son olarak, öğretmenlerin dağıtımsal, işlemsel ve etkileşimsel adalet algıları ile okula adanmışlıkları arasında orta düzeyde; öğretim işlerine, öğretmenlik mesleğine ve çalışma grubuna adanmışlıkları arasında ise düşük düzeyde, olumlu ve anlamlı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: İlköğretim okulu, Ortaöğretim kurumu, Öğretmen, Örgütsel adalet, Örgütsel adanmışlık.

This research aims to determine the relationship between organizational justice and teachers? perceptions of organizational commitment in primary and secondary schools and whether this perception differs in accordance with some demographic variables. This research is a relational survey model and 2230 teachers who work in primary and secondary schools with independent classrooms within the boundaries of Burdur city in 2009-2010 compose the field under survey. 1967 of scope have been accessed and the research has been carried out with the data of 1463 attendants by winnowing out the ones which have empty parts.Data has been collected with ?Organizational Justice Scale?, ? Organizational Commitment Scale? and ?Personal Information Form?. T-test, ANOVA and correlation together with descriptive analysis are the statistical techniques used in this research. Data analysis has been done with SPSS 17.0 package programme.The results obtained from the research are: teachers? distributive, procedural and interactional justice perceptions are ?high?;it significantly differs according to the kind of the position in the school, the settling area of the school and their ages, but there is not significant difference according to their gender. Moreover Teachers? commitment to school and workgroup is ?high?, and their commitment to educational works and teaching profession is ?very high?. While teachers? commitment to educational works and workgroup doesn?t differ, there is a significant difference in their commitment to school and teaching profession according to their gender. It is significant that teachers? commitment to all sub-dimensions increases with their ages. But there is not significant difference according to their working positions. Teachers? commitment to workgroup doesn?t differ according to the settling area of the school. But there is a significant difference in their commitment to school, educational works and profession. While there is a mid-level relation between teachers? distributive, procedural, interactional justice perception and their commitment to school. While there is a low-level relation between teachers? distributive, procedural, interactional justice perception and their commitment to educational works, teaching profession and workgroup. This relationship is meaningful and positive.Key Words: Organizational justice, Organizational commitment, Primary school, Secondary school, Teacher.