Çalışanların iş tatmininin örgütsel prososyal davranışlara etkisi: Burdur İli örneği

Abstract

Örgütsel prososyal davranışların organizasyonlar açısından oldukça önemli olmasına rağmen, alan yazında iş tatmininin rol ötesi davranışlarla neden ilgili olduğuyla alakalı araştırmaların oldukça az olduğu görülmektedir. Benzer şekilde iş tatmini ile prososyal davranış arasındaki ilişkinin incelendiği çalışmaların sayısının oldukça sınırlı olması ve bu konuda daha fazla araştırmaların yapılmasına ihtiyaç duyulması söz konusudur.Bu çalışmanın amacı çalışanların işlerinden duydukları tatmin düzeylerinin prososyal davranışları üzerindeki etkisini incelemektir. Bu çalışmada özellikle, çalışanların işlerinden duyduğu içsel ve dışsal tatmin düzeylerinin söz konusu çalışanların rol içi ve rol ötesi örgütsel prososyal davranış sergilemeleri konusunda nasıl bir etkisinin olduğu araştırılmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek üzere, araştırmada nicel veri toplanmış olup veri toplama aracı olarak ise Likert ölçeği ile hazırlanmış bir anket formu kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Burdur ilinde Mermer, Makarna, İş Makinaları, Kereste ve Kadayıf üretimi yapmakta olan beş farklı fabrikada Ocak-Mart 2016 döneminde çalışan iş görenler oluşturmaktadır. Veri toplama sürecince söz konusu beş fabrikada toplamda 600'den fazla anket dağıtılmıştır. Ancak dağıtılan anketlerin 313 tanesi doldurulmuştur. Doldurulan anketlerin de 49 tanesi eksik veya hatalı olarak değerlendirildiğinden, geriye eksiksiz veya hatasız olarak doldurulmuş 264 anket kalmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences for Windows 22.0) programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, çalışanların işlerinden duydukları tatmin düzeyleri onların örgütsel prososyal davranışlarını pozitif etkilemektedir. Diğer bir ifadeyle, çalışanların işlerinden duydukları içsel tatmin düzeyleri ile örgütsel rol içi ve rol ötesi prososyal davranışları arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur. Benzer şekilde çalışanların işlerinden duydukları dışsal tatmin düzeyleri ile örgütsel rol içi ve rol ötesi prososyal davranışları arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur.

Despite the fact that organizational prosocial behaviors are very important in terms of organizations, it is seen that there are very few relevant researches in the field that job satisfaction is related to the role behaviors. Similarly, the number of studies examining the relationship between job satisfaction and prosocial behavior is rather limited and there is a need for further research in this regard.The purpose of this study is to investigate the relationship between job satisfaction and organizational prosocial behaviors. Particularly, this study tries to understand the impact of intrinsic and extrinsic job satisfaction on in-role and extra-role employee behaviors. To achieve this aim, quantitative data were collected through survey questionnaires. The sample of this study is comprised of employees working in five manufacturing factories in Burdur-Turkey between January and March 2016. During the data collection process, 600 questionnaires were distributed to the employees of these five factories. However, only 313 questionnaires returned from the employees. Of these 313 questionnaires, 49 were considered as ineligible. At the final stage, 264 eligible questionnaires were retrieved and analyzed using SPSS. Results showed that there is a statistically significant positive relationship between job satisfaction and organizational prosocial behaviors. More specifically, results suggest that there is a statistically significant positive relationship between intrinsic job satisfaction and in-role and extra role prosocial behaviors. In the same manner, results also suggest that there is a statistically significant positive relationship between extrinsic job satisfaction and in-role and extra role prosocial behaviors.