Mavi yakalılarda hijyen ve motivasyon faktörleri belirlemeye yönelik nitel bir araştırma

Abstract

Mavi yakalı çalışanların giderek azalması ve onlar üzerinde araştırma yapmanın zorluğu, mavi yakalı çalışanları örneklem alan araştırmaları da gittikçe azaltmaktadır. Ancak üretim temelli örgütlerde mavi yakalı çalışanlar hala en önemli unsurlardan birisidir. Üretimin firesiz, aksaksız, arzulanan nitelikte ve sürekli devam etmesi için mavi yakalı çalışanların motivasyonu önemlidir.Herzberg'in muhasebeciler ve mühendisler üzerinde yaptığı araştırmada kullandığı Çift Faktör Teorisi bu çalışmada temel alınarak, mavi yakalı çalışanlarının motivasyonlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Mavi yakalı çalışanlara yöneltilen sorular neticesinde onları motive eden, mutluluk veren ya da mavi yakalı çalışanlarda hoşnutsuzluk oluşturan durumlar değerlendirilmiş, Çift Faktör Teorisine göre faktörlere ayrılmış ve Herzberg'in çalışmasına göre farklılıklar belirlenmiştir. Farklılıklar belirlenmiştir. Bu araştırmada nitel içerik analizi yapılmıştır. Bir imalat işletmesinde sadece mavi yakalı çalışanlarından oluşan toplam seksen kişiye ulaşılmıştır. Görüşmeler esnasında bir ay içerisinde mavi yakalı çalışanları mutlu eden ve mutsuz eden olayların anlatılması istenmiş ve yazıya dökülmüştür. Mavi yakalı çalışanlardan alınan cevaplar incelenip ayrıntılı içerik analizi yapılmıştır.Araştırmanın sonucunda ortaya çıkan bulgularda, mavi yakalı çalışanlarının motivasyonlarına etki eden faktörlerin Herzberg'in çalışmasından farklı olduğu, hijyen ve motivasyon faktörlerin mavi yakalı çalışanları üzerinde yapılan araştırmada değişiklikler gösterdiği görülmüştür. Herzberg'in çalışmasında hijyen faktör olarak görülen ücret faktörü, mavi yakalı çalışanlar üzerinde yapılan bu çalışmada bir motivasyon faktörü olarak görülmüştür. İş güvenliği ise bir hijyen faktör olarak görülmüştür. Aynı zamanda Herzberg'in araştırmasında oluşturduğu faktörler dışında mavi yakalı çalışanların motivasyonlarında etkili görülen yeni faktörler ortaya çıkmıştır. Bunlar arasında iş sahibi olmak, dedikodu olmaması gibi faktörler yer almaktadır.

Gradual decline in the number of blue-collar workers and the difficulty of conducting research on them has reduced the number of researches which have sampled blue-collar workers. However, blue-collar workers are still one of the most essential elements in production-based organizations. The motivation of blue-collar workers is important for the continuum of production in a desired state without suffering from flaws or loses. Main objective of this study, was to determine the factors that influence the motivations of blue-collar workers using the Herzberg's Two-Factor Theory, previously used on accountants and engineers. Motivating, happiness giving or dissatisfaction creating situations for blue-collar workers were assessed with questions directed to workers. The answers were separated under two main factors as hygiene and motivation according to the Two-Factor Theory, and the differences were determined with respect to Herzberg's studies. Qualitative content analysis was conducted for this study. A total of eighty employees, consisting only of blue-collar workers in a manufacturing operation have been reached. During the interviews, the blue-collar workers was asked to explain the events that made them happy and unhappy within a month and they were written to the article. Responses were analysed in detail and content analysis was conducted.In the findings of the research, it was determined that the factors affecting the motivations of the blue-collar workers were found different from the Herzberg's study as hygiene and motivation groups showed changes within. The wage factor, seen as a hygiene factor in Herzberg's study, was found as a motivation factor in our study, while on the contrary, work safety was found as a hygiene factor. Meanwhile, apart from the factors that Herzberg's research has concluded, new factors have emerged which were also found influential in the motivations of blue-collar workers including having a gossip free environment and at least having a job.