Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin gözlerden zihin okuma ve iletişim beceri düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Otizm, dil ve iletişim bozukluğu, sosyal ilişki kurmada bozulma ve tekrarlayıcı davranışlar gibi özellikler gösteren hastalıklar grubunda yer almaktadır. Etiyolojisinin henüz tam olarak aydınlatılamamış olması, son yıllarda otizme yönelik ilginin artmasına neden olmuştur. Anne-baba-çocuk ilişkisi, bireyin sağlıklı kişilerarası ilişkilere sahip olması bakımından kilit noktada bulunmaktadır. Bu tezde, konumuz kapsamında incelemeyi planladığımız otizmli ve sağlıklı çocukların ebeveynlerinin iletişim becerilerinin değerlendirilmesinin hastalık şiddeti ile ilişkilendirilmesinin, otizmin gerek etiyolojisi gerekse kliniğinin daha iyi anlaşılması noktasında literatüre katkıda bulunacağını düşünülmüştür.Bu çalışmaya Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri polikliniğine başvuran, DSM V TR tanı ölçütlerine göre otizm spektrum bozukluğu tanısı alan ve takipli olan çocukların anne babalarından oluşan 30 ebeveyn katılmıştır. Kontrol grubu olarak sağlıklı çocuğa sahip olan ve kendileri gönüllü olan 30 ebeveynalınmıştır. Depresyon ve anksiyete bozukluğu dahil psikiyatrik eş tanısı olmayan ve herhangi bir psikiyatrik tedavi almayan ebeveynler çalışmada yer almıştır.Çalışmaya alınan tüm ebeveynlere İletişim Becerileri Envanteri ve Gözlerden Zihin Okuma ölçekleri uygulanmıştır. Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan ve takip edilen çocukların otizm şiddeti Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği (ÇODÖ) ile değerlendirilmiştir.Çalışmamızda OSB'li çocukların babalarının duygu tanıma düzeyleri ile hastalık şiddeti arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan ve takip edilen çocukların annelerinin ve sağlıklı çocuğa sahip annelerin gözlerden zihin okuma düzeyleri anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sağlıklı çocuğa sahip annelerin gözlerden zihin okuma puan ortalaması otizmli çocuğa sahip annelerin gözlerden zihin okuma puan ortalamasından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Otizm Spektrum Bozukluğu tanısı alan ve takip edilen çocukların annelerinin ve sağlıklı çocuğa sahip annelerin duygusal iletişim becerileri arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sağlıklı çocuğa sahip annelerin duygusal iletişim beceri puan ortalaması otizmli çocuğa sahip annelerin duygusal iletişim becerileri puan ortalamasından daha yüksek bulunmuştur.Sonuç olarak otizmli çocuğa sahip anne babaların duygu tanıma ve iletişim becerilerinde sağlıklı çocuğa sahip ebeveynlere göre bozukluklar olduğu, aradaki bu farkın otizm şiddeti ile ilişki olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Otizm, Gözlerden Zihin Okuma, İletişim Becerileri, Çocuk, Ebeveyn.

Autism is considered in a group of disease characterized by disrupted language and communication skills, failure in establishing social relations and repetitive behaviors. In recent years, the fact that its etiology hasn't been fully elucidated has led an increasing attention on autism. The relationship between parents and child plays key role for development of healthy interpersonal relationship by an individual. In this study, it was thought that assessment of communication skills in the parents of children with autism and healthy children and its correlation with disease severity will contribute to literature for better understanding of autism etiology and clinical presentation.The study included 30 parents of children who were diagnosed as autism spectrum disorder according to DSMV-TR diagnostic criteria at Child and Adolescent Psychiatry Outpatient Clinic of Erciyes University, Medicine school. As control group, 30 parents of healthy children were employed. The parents without comorbid psychiatric diagnosis such as depression or anxiety disorder and those not receiving any psychiatric treatment were included. All parents included were assessed by using Interpersonal Communication Skills Inventory and Reading Mind in the Eyes scale. In children diagnosed as autism spectrum disorder, Childhood Autism Rating Scale was used to assess severity of autism.In our study, a significant difference was found between emotion recognition level of fathers of children with ASD and disease severity. Significant difference was found reading mind level between mothers of children with ASD and those of healthy children. Mean score of reading mind in mothers of healthy children was found to be higher than that in mothers of children with autism. Significant difference was found in emotional communication ability between mothers of children with ASD and those of healthy children. Mean score of emotional communication ability in mothers of healthy children was found to be higher than that in mothers of children with autism. In conclusion, it was found that there is impairment in emotion recognition and communication skills of parents of children with autism when compared to those of healthy children and that this difference is associated with severity of autism. Keywords: Autism, reading mind in the eyes, communication skills, child