İlkokul birinci sınıf öğretmenlerinin öğrencilerin istenmeyen davranışlarıyla baş etmede kullandıkları sınıf yönetimi stratejileri

Abstract

Öğretme-öğrenme sürecinde karşılaşılan önemli sorunlardan biri istenmeyen öğrenci davranışlarıdır. Çeşitli nedenlerle meydana gelen bu davranışlar ilkokul birinci sınıflarda biraz daha sıklıkla görülmektedir. Okula uyum sürecinde öğrencilerin yaşadığı güçlükler istenmeyen davranışların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada öğretmenlerin bu davranışlarla baş etmede kullandığı stratejileri belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda Burdur ili merkez ve merkeze bağlı köy ilkokullarında çalışan 52 birinci sınıf öğretmeni ile görüşme yapılmış ve öğretmenlere yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Daha sonra elde edilen bulgular içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma; İstenmeyen öğrenci davranışları, istenmeyen davranışların ortaya çıkma durumları, istenmeyen davranışları önleme yöntemleri, istenmeyen davranışlarla baş etme stratejileri olarak temalandırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre; ilkokul birinci sınıf öğrencilerinde en çok görülen istenmeyen davranışlar; Birbirleri konuşma, öğretmenin yanında birikme, lavaboya gitmek için izin isteme, ilgi ve dikkat dağılması, birbirlerini itekleme, ayakta dolaşma, söz almadan konuşma, kalem ucu açma bahanesiyle çöp kovasının başında bekleme, öğretmenin söylediğinin tam aksini yapma, arka sıraya dönme, gereksiz yere parmak kaldırma, öğretmenle senli benli konuşma, arkadaşlarını şikâyet etme, izinsiz öğretmenin eşyasını alma ve dersle alakasız konularda konuşmadır. İstenmeyen davranışların ortaya çıkma durumları; Sessiz okuma sırasında, sesli okuma sırasında, ödev kontrolü sırasında, yazı yazarken, sıkıldıklarında, isteksizlik durumunda ve ders eğlenceli hale getirilmezse, istenmeyen davranışları önleme yöntemleri ise; dersi eğlenceli hale getirme, öğretim materyallerinden yararlanma, öğrencilerin gelişim özelliklerini bilme, öğrencileri tanıma, sınıf kurallarını belirleme ve doğru davranışı ödüllendirme olarak belirlenmiştir. Öğretmenlerin kullandığı baş etme yöntemleri ise en çok sorunu anlamak, görmezden gelmek, uyarmak, dersi eğlenceli hale getirmektir.Anahtar kelimeler; Sınıf yönetimi, istenmeyen davranış, öğretmen, öğrenci

One of the major problems encountered in the teaching-learning process is `undesirable student behavior`. This type of behavior is encountered more often at first grade level and may have variety of background reasons. Difficulties which students are facing during adaptation phase at the start of their first grade, are often the main cause for such unwanted behavior. Therefore, in this study, strategies for teachers about how to cope with this behavior are determined. For this purpose, in the province of Burdur and central village, 52 first grade teachers working in primary schools are interviewed by use of semi-structured interview form. Then the data obtained were analyzed by content analysis method. In this research; undesirable student behavior, the emergence of undesired behavior situations, methods of prevention of unwanted behavior and coping strategies for unwanted behavior, are themed. According to the results obtained; most commonly encountered first-grader unwanted behaviors are; conversation within groups, accumulation at the side of teacher, to ask permission to go to bathroom, loosing interest and attention, to distract and push each other, standing wander, to speak without permission, to stand by dustbin with excuse to sharpen the pen, to do opposite of teacher's instructions, lean back towards the back row, unnecessarily raising finger to seek attention, to speak to teacher in an impolite way or be too casual, to constantly complaint about friends, taking teacher's property without permission and speaking on matters unrelated to the course. The emergence of undesired behavior situations; During silent reading, during reading aloud, when checking homework, during writing and when bored, during unwillingness and when the course subject includes no element of fun are determined as main reasons for unwanted behavior. Methods of prevention; making lessons fun, instructional materials, benefits from the development of the students and to know the characteristics, student recognition, class rule is defined as identifying and rewarding the right behavior. Coping methods used widely by teachers are to try to understand the most problems, to ignore, to warn and to introduce fun factor to the course material. Key words: Class management, undesired behavior, teacher, student.