Görme engellilerin spor yapma değişkenine göre saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Araştırmanın amacı; spor yapan ve yapmayan Görme engelli bireylerin saldırganlık düzeylerinin değerlendirilmesidir.Bu araştırmanın evrenini Antalya (270) ve Isparta (70) toplamda 340 engelli birey oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise; bu illerde çeşitli kulüplerde spor yapan 59 görme engelli sporcu ile sporla uğraşmayan 56 görme engelli birey toplamda 115 kişi oluşturmaktadır. Spor yapan ve yapmayan gönüllülerin 39' u kadın, 76'sı erkektir. Araştırmaya katılan gönüllü sporcuların branşları; Atletizm, Futbol, Halter ve Yüzmedir.Katılımcıların saldırganlık düzeylerinin belirlenmesi için bir anket formu ve envanter gözlem altında uygulanmıştır. Birinci bölümde sporcuların demografik özelliklerini kapsayan kişisel bilgiler anketi, ikinci bölümde ise; saldırganlık envanteri yer almaktadır. Geçerlilik ve güvenirlilik çalışması Kiper (1984) tarafından yapılan 'Saldırganlık Envanteri' 30 maddeden oluşup, yıkıcı saldırganlık, atılganlık ve edilgen saldırganlık olmak üzere 3 alt boyutu kapsayan bir envanterdir.Verilerin çözümlenmesinde SPSS 18,0 paket programı kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık düzeyi olarak alfa değeri .05 olarak kabul edilmiştir. Kişisel bilgi formundaki verilerin analizinde frekans ve yüzde dağılımı kullanılmıştır. Verilerin dağılımı normal gerçekleştiği için parametrik testler uygulanmıştır. Değişkenler arasındaki farklılıkların toplam puan düzeyindeki analizinde T testi kullanılmıştır.Elde edilen bulgular incelendiğinde genel saldırganlık düzeylerinin spor yapma değişkenine göre anlamlı ölçüde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (t113=9,49, p<.05). Bu sonuca göre; spor yapan görme engellilerin genel saldırganlık düzeyleri daha düşüktür. Atılganlık düzeylerinin spor yapma değişkenine göre anlamlı ölçüde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (t113=18,87, p<.05). Bu sonuca göre spor yapan engelli bireylerin, spor yapmayan engelli gruba bireylere göre atılganlık düzeyi daha yüksektir. Edilgen saldırganlık düzeylerinin spor yapma değişkenine göre anlamlı ölçüde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (t113=5,42, p<.05). Bu sonuç doğrultusunda spor yapan görme engelli bireylerin spor yapmayan görme engelli bireylere göre edilgen saldırganlık düzeyleri daha yüksektir. Yıkıcı saldırganlık düzeylerinin spor yapma değişkenine göre anlamlı ölçüde farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (t113=-7,41, p<.05). Spor yapmayan engelli bireylerin yıkıcı saldırganlık düzeyleri ( = 34,64), spor yapan engelli bireylere göre ( = 29,00) daha yüksektir. Araştırma sonucunda; genel saldırganlık düzeylerinin cinsiyet değişkenine göre anlamlı ölçüde farklılık göstermediği tespit edilmiştir (t113=0,85, p>.05). Bu sonuca göre genel saldırganlık düzeyi ile cinsiyet değişkeni arasında bir ilişki olmadığı söylenebilir. Genel saldırganlık düzeylerinin yaş değişkenine göre anlamlı ölçüde farklılık göstermediği tespit edilmiştir (F2=0,91, p>.05). Genel saldırganlık düzeyleri tüm yaş gruplarında orta saldırganlık düzeyinde tespit edilmiştir. Genel saldırganlık düzeylerinin eğitim düzeyi değişkenine göre anlamlı ölçüde bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir (F2=0,91, p>.05). Genel saldırganlık düzeyi tüm eğitim düzeyi değişkenine göre orta saldırganlık düzeyinde tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: Görme Engelli, Görme Engelli Sporcu, Saldırganlık.

The aim of research is to evaluate aggression levels of athletes and individuals that are visually impaired.Totally 340 impaired individuals that are from Antalya (270) and Isparta (70) made up this research's universe. 59 visually impaired athlete and 56 visually impaired individuals made up the research's sample. 39 female and 76 male are the volunteers that are athlete or not. Branches of volunteer athletes are Athletics, Football, Weightlifting and Swimming.A questionnaire to determine the level of aggression of the participants and inventory were conducted under observation. In the first part, personal data questionnaire covering demographics of athletes and in the second part, aggression inventory is located. The validity and reliability study Kiper (1984) made by 'Aggression Inventory' consisted of 30 items, destructive aggression, assertiveness and an inventory that covers three dimensions, including passive aggression.For analyzing datas, SPSS 18.0 software package was used and the alpha value of .05 was accepted as statistically significance level. In the analysis of data in the personal information form, frequency and percentage were used. Parametric tests were applied as the normal distribution of the data took place. In the analysis of the differences between the total score level variables t Test was used.When the findings were analyzed it was found that showed significantly different depending on the variable to sport the general level of aggression (t113=9,49, p <.05). According to this result; sport that is lower than the general level of aggression vision disabilities. It has been found that assertiveness level showed vary significantly according to the variables making sport (t113=18,87, p <.05). This results in accordance with vision, individuals who make sport with disabilities have a higher levels of passive aggression than individuals who do not make sports with disabilities. Destructive aggression levels have been found to show significantly different depending on the variable of making sport (t113=-7,41, p <.05). Levels destructive aggression of individuals with disabilities who do not make sports ( = 34,64) is higher than individuals who make sports with disabilities ( = 29,00).As a result of the research; it has been found to significantly in the overall level of aggression according to gender difference (t113=0,85, p> .05). According to the results it can be said that there is not a relationship between gender and the general level of aggression. It has been not found to show difference in the levels of general aggression according to age (F2=0,91, p>.05). General aggression levels were detected in mid-aggression levels in all age groups. Education levels of general aggression levels have been found to show a significantly different depending on the variable (F2=0.91, p>.05). The general level of aggression was determined in the middle according to the level of aggression in all levels of education variable. Key Words: Visually Impaired, Visually Impaired Athlete, Agresssion.