Okulöncesi öğretmenlerinin özyeterlik inançları, örgütsel adalet ve destek algıları, öğrenilmiş güçlülük ve tükenmişliklerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, okulöncesi öğretmenlerinin özyeterlik inançları, örgütsel adalet ve destek algıları, öğrenilmiş güçlülük ve tükenmişliklerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Tarama modelinde olan araştırmanın evrenini, 2014-2015 eğitim öğretim yılında Burdur merkez ve merkeze bağlı ilçelerde görev yapan 174 okulöncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri; Sherer vd. tarafından geliştirilen Yıldırım ve İlhan (2010) tarafından Türkçe' ye uyarlanan `Genel Öz Yeterlik Ölçeği`, Hoy ve Tarter (2004) tarafından geliştirilen Taştan ve Yılmaz (2008) tarafından Türkçeye uyarlanmış `Örgütsel Adalet Ölçeği`, Eisenberger, Hungtington, Hutchison ve Sowa (1986) tarafından geliştirilen ve Demir (2014) tarafından Türkçe 'ye uyarlanan ''Algılanan Örgütsel Destek Ölçeği'', Block ve Kremen (1996) tarafından geliştirilen ve Türkçe' ye uyarlama çalışmaları Karaırmak (2007) tarafından yapılmış ''Ego Sağlamlığı Ölçeği`, Pines tarafından geliştirilen ve Tümkaya, Çam ve Çavuşoğlu (2009) tarafından Türkçe' ye uyarlanan ''Tükenmişlik Kısa Versiyon Ölçeği'' ve kişisel bilgi formu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS yazılımı kullanarak çözümlenmiştir.Araştırma sonucunda, okulöncesi öğretmenlerinin ölçek toplam ortalama puanlarında mesleki deneyim, çalışılan okul türü, öğrenci sayısı ve öğrenci sosyo-ekonomik düzeyine göre anlamlı fark bulunmuştur. Tükenmişlik düzeylerine göre (düşük düzeyde tükenmişlik, tükenmişlik tehlikesi, tükenmişlik yaşamakta ve ciddi tükenmişlik tehlikesi) öğretmenlerin özyeterlik inancı ve öğrenilmiş güçlülük toplam ortalama puanlarının anlamlı şekilde farklılaştığı görülmüştür. Ölçekler arasındaki ilişki incelendiğinde, özyeterlik inancı-örgütsel destek algısı, özyeterlik inancı-öğrenilmiş güçlülük, özyeterlik inancı-tükenmişlik, örgütsel adalet algısı-örgütsel destek algısı, örgütsel adalet algısı-öğrenilmiş güçlülük, örgütsel destek algısı- öğrenilmiş güçlülük, öğrenilmiş güçlülük-tükenmişlik toplam ortalama puanları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Okulöncesi, özyeterlik inancı, örgütsel adalet algısı, örgütsel destek algısı, öğrenilmiş güçlülük, tükenmişlik

This study aims to identify that the relation of preschool teachers' self-efficacy belief, perception of organizational justice and support, learned-resourcefulness and burnout. The universe of this research, which is in the survey model, has formed from the 174 preschool teachers who works in the 2014–2015 academic year, in the center of Burdur and in the towns that belongs to Burdur in. The data of the study is collected `General Self-Efficacy Scale` which is developed by Sherer et al. and adapted in Turkish by Yıldırım and İlhan (2010), `Organizational Justice Scale` which is developed by Hoy and Tarter (2004) and adapted in Turkish by Taştan and Yılmaz (2008), `Perceptions of Organizational Support Scale` which is developed by Eisenberger, Hungtington, Hutchison and Sowa (1986) and adapted in Turkish by Demir (2014), `Ego Resilience Scale` which is developed by Block and Kremen (1996) and adapted in Turkish by Karaırmak (2007), `The Burnout Measure Short Version` which is developed by Pines and adapted in Turkish by Tümkaya, Çam and Çavuşoğlu (2009) and personal information form. The obtained datum was analyzed by using SPSS and software.According to the results of this study, was found significant difference between in preschool teachers' total average scores of scales and demografic variables' levels (professional experience, school type, student numbers and students' socio-economic). It was found significant difference between burnout levels (low burnout, burnout danger, in burnout state and serious burnout danger) and total average scores of self efficacy beliefs and learned resourcefulness. In addition, it was found significant correlation between total average scores; self efficacy belief-perception of organizational support, self efficacy belief-learned resourcefulness, self efficacy belief-burnout, perception of organizational justice-perception of organizational support, perception of organizational justice-learned resourcefulness, perception of organizational support-learned resourcefulness, learned resourcefulness-burnout.Key Words: Preschool, self-efficacy beliefs, perception of organizational justice, perception of organizational support, learned resourcefulness, burnout