Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme süreçlerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; Fen Bilgisi öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme süreçlerini incelemektir. Karma araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırmanın çalışma grubunu, 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılında Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalında 4. sınıfta okuyan 29 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın ilk aşamasında, bu öğretmen adaylarının mikro öğretim uygulmaları öncesi ve sonrası yansıtıcı düşünme eğilimlerini incelemek için, Semerci (2007) tarafından geliştirilen `Öğretmen ve Öğretmen Adayları için Yansıtıcı Düşünme Eğilimi Ölçeği (YANDE)` kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında, 29 Fen Bilgisi öğretmen adayı arasından seçilen 3'ü erkek, 3'ü kız olmak üzere 6 Fen Bilgisi öğretmen adayının, öğretmenlik uygulaması sürecinde, 7 hafta boyunca tutmuş oldukları toplam 42 adet günlük incelenerek, yansıtıcı düşünmelerinin ne seviyede olduğuna bakılmıştır. Araştırmanın üçüncü aşamasında ise, günlükleri incelenen 6 öğretmen adayıyla öğretmenlik uygulamasından sonra görüşme yapılmış ve günlüklerle görüşmelerden elde edilen veriler doğrultusunda, öğretmenlik uygulaması sürecine yönelik yaptıkları yansıtmalar incelenmiştir. Analizler sonucunda, mikro öğretim uygulamasının, öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünmelerine bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının günlüklerinin analizi sonucunda, daha çok tanımlayıcı yansıtıcı düşündükleri, eleştirel alanda yansıtıcı düşünmelerinin az olduğu görülmüştür. Öğretmenlik uygulaması dersine yönelik yapmış oldukları yansıtmalar incelendiğinde ise; derse giriş, öğretim strateji yöntem ve teknikleri, planlama, sınıf yönetimi, yeterlik, ahlaki değerler ve değerlendirme konularında yansıtma yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır.

The present study aims to analyze reflective thinking process of pre-service science teachers. Research design of the study where the data collected through mixed method study design, is 4th grade 29 pre-service science teachers who are studying in the department of science teaching at Mehmet Akif Ersoy University during 2013-2014 academic year. In the first phase, Reflective Thinking Tendency Scale for Teachers and Student Teachers (YANDE) developed by Semerci (2007) is used to examine reflective thinking tendencies of the respondents' during pre and post micro teaching practices. In the second phase, 42 diaries of 6 pre-service teachers (male=3, female=3) which are kept during the 7-week teaching practice, are scrutinized to determine their reflective thinking levels. In the third phase, the researcher interviews with these 6 pre-service teachers upon teaching practice and according to the findings of the diaries, reflective thinking process towards teaching practice are investigated. In conclusion, micro teaching practice don't have any impact on reflective thinking tendency of pre-service teachers. The analysis results of diaries reveal that the participants are more inclined to descriptive reflective thinking; however, they are less prone to reflective thinking in critical area. Considering the reviews about reflections towards teaching practice, reflective thinking practices are observed in the topics such as introduction to the course, methods and techniques of teaching strategy, planning, classroom management, proficiency, ethical values and evaluation.