Avrupa Topluluğu`nda eğitim kavramı, ortak mesleki eğitim politikası ile ilgili programlar

Abstract

ÖZET Avrupa Topluluğu pek çok alanda göstermiş olduğu başarıya rağmen eğitim konusunda fazla çalışmada bulunmamıştır. Roma Antlaşması'nda ortak mesleki eğitim politikasının oluşturulmasına yönelik maddeler olmasına rağmen eğitim konusunu irdeleyen herhangi bir madde yoktur. Buna rağmen Topluluk oluşturduğu yönerge, karar ve tavsiye kararlan ile bu konudaki çalışmalarını yürütmüştür. Yürütülen bu çalışmalar neticesinde de eğitim ve mesleki eğitim konulan ile ilgili çeşitli programlar oluşturulmuştur. Bu çalışma dahilinde söz konusu programlar incelenmiştir. ERASMUS, LİNGUA, COMETT, İRİS, EUROTECHNET, PETRA, FORCE, SOCRATES ve LEONARDO DA VINCI programlan sayesinde bireylerin, bilginin ve deneyimin ülkelerarası değişimi sağlanmıştır. COMETT programı, üniversite ve sanayi kurumlan arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi konusunda faaliyetlerde bulunmuştur. Bu çalışmalar dahilinde gerçekleştirilen faaliyetler, Avrupa Topluluğu'nda mesleki eğitim başlığı altında incelenmiştir. Öğrenci, araştırmacı ve sanayi kollannda yer alan personelin başka ülkelerde eğitilmesini hedefleyen programdan başka ERASMUS programı da üniversite öğrencileri ve akademik personelin ülkelerarası değişimi ve dolaşımı ile ilgilenmekteydi. Oluşturulmuş diğer programlar arasında Topluluk bünyesinde dil yeterliliğini arttırmayı hedefleyen LİNGUA, kadınlann mesleki eğitimi ile ilgilenen İRİS, gençlerin okul hayatından iş hayatına geçişi konusundaki zorluklan irdeleyen PETRA, üye ülkeler arasında eğitim amaçlı değişimlerin gerçekleştirilmesini sağlayan FORCE ve mesleki eğitimde yeni teknolojilerin kullanılmasını hedefleyen EUROTECHNET yer almaktadır. Maastricht Antlaşması eğitim alamnda Topluluk için bir dönüm noktasıdır. Çünkü yeni antlaşma dahilindeki 126. madde eğitim konusuyla ilgilenmektedir. iiiMesleki eğitim konusu ise 127. maddede yer almaktadır. Maastricht Antlaşmasından sonra iki yeni program oluşturulmuştur. Bunlardan birincisi, ilk ve orta öğretimde bir faaliyet alam oluşturan SOCRATES, diğeri ise mesleki eğitim konusuyla ilgili olan LEONARDO DA VİNCİ programlandır. LENARDO DA VİNCİ programı, Topluluğun daha önceden oluşturmuş olduğu COMETT, PETRA, FORCE ve EUROTECHNET programlarının devamı niteliğindedir. Bu programların yanısıra Topluluk, eğitim alanında diplomaların karşılıklı tanınması konusunda da çalışmalar yapmıştır. Daha önceden sektörel yönergelerle diplomaların karşılıklı takınması yolunu seçmiş olan Topluluk, bu yaklaşımını bir kenara bırakma gerekliliği hissetmiştir. Bunun bir sonucu olarak da 1988 yılında oluşturulan `Genel Sistem` ile diploma, sertifika ve resmi kalifikasyonlann tanınması gerçek leştiriimiştir. Bu çalışmada, eğitim ve mesleki eğitim konularında Topluluk faaliyetleri ile beraber 198ö'li yıllardan beri yürütülen Topluluk programlan incelenmiştir. iv

ABSTRACT The European Community, in spite of its success in other fields, has refrained from taking any decisions affecting the educational policies of the member states. The reason of this lies mainly in the fact that there were no articles concerning education in the Rome Treaty, establishing the European Community. In spite of this fact, the European Community made some important attempts in the field of education by means of directives, decisions and resolutions. Thus, some educational programs were formed. These programs help individuals to understand and exercise other states' educational systems. The exchange of ideas, knowledge and individuals lead to new developments in education and vocational training. The programs, some of which are ERASMUS, LINGUA, COMETT, IRIS, EUROTECHNET, PETRA, FORCE, SOCRATES and LEONARDO DA VINCI, play a considerable role in the current and future well-being of the Community. COMETT is a program aiming to stimulate and strengthen co-operation between enterprises and universities. It enables students, engineers and researchers to train in other European countries; whereas, ERASMUS deals with the mobility of the university students and academic staff. As a result of the mobility, closer contacts are established among Europeans. LINGUA is the third consequential program formed by the Community. This program aims at improving the language competence among people. All these programs encourage the mobility of students, teaching staff and the people taking place in the labour force. IRIS, EUROTECHNET, PETRA and FORCE are also among the programs dealing with vocational training. Maastricht Treaty is the turning point for the Community, as Article 126 is the sole article in the treaty dealing with education. Vocational Training is now in the concept of Article 127 of the Treaty. After Maastricht two new programs emerged.`SOCRATES` is an action program in the field of primary and secondary education; whereas, `LEONARDO DA VTNCI` is the second action program for vocational training. It is based on the following four programs formed by the Community: COMETT; PETRA which seeks to give young Europeans an opportunity to receive their first cross border vocational training; FORCE which facilitates exchanges among member states; EUROTECHNET which encourages the use of new technologies in vocational training. Besides these programs, one of the developments in this field is the mutual recognition of diplomas, certificates and other formal qualifications by means of the `General System` introduced in 1988. This new system helps people to settle in a Community member state in order to perform a professional activity. As they have mutually recognised diplomas, certificates and other formal qualifications, they don't have to solve any problems regarding this. This study has dealt with some of the outstanding features of these programs run by the Community since 1980's. VI