The arbitration of international commercial disputes arising from sales contract in the textile sector in the European Union

Abstract

Son yılların AB tekstil ve giyim sektörü açısından sektörün üretim alanında yaşadığı ani düşüşler ve dünyada tekstil sektöründe yaşanan gelişmeler ve değişikler sebebiyle zor olması, AB'nin tekstil ve giyim sektöründeki stratejik vizyonunu klasik üretiminden uzaklaştırarak, potansiyel rekabet edebilirliğini arttıracak, AB'ye yeni rekabet avantajları yaratabilecek daha farklı alanlara odaklanmasını sağlayacak bir takım kökten düzenlemelerin yapılmasına sebebiyet vermiştir. AB'nin özellikle teknik tekstile yönelmesi, bu alandaki AR-GE çalışmaları ve neticesinde yüksek ısıya duyarlı yanmayan kumaşların üretilebilmesi, astronot kıyafetlerinin yapımı gibi yeniliklerin ortaya çıkması ile bir takım düzenlemeler yapılarak yasal çerçevenin oluşturulması ihtiyacı doğmuştur. Gerek yasal düzenlemelerin gerekse AB deki teknik ilerlemenin ABD, Çin ve hatta ülkemiz testil sektörüne ciddi etkileri bulunmaktadır.Klasik ekonominin belkemiği, pek çok yan sektöre hayat veren tekstil sektörü uluslararası alanda problemli sektörlerin başında gelmektedir. Bu sektörün bir yandan problemli sektör oluşu diğer yandan ise hala küresel ticaretin en etkin konularından biri olması, tez konusu olarak incelenmesinde teşvik edici olmuştur.Bu tez ile Avrupa Birliği'nin, tekstil sektörüne yönelik oluşturduğu düzenleyici çerçeve ile sektörün ve sektörel uyuşmazlıkların tahkim kurumu ışığı altında çözümlenip çözümlenemeyeceğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Tezin ana önemi, genelde AB müktesabatına uyum çalışmaları çerçevesinde gerek AB mevzuatı ve gerek piyasalarda tekstil sektörünün şu an içinde bulunduğu konum ile özelde tekstil sektöründeki rekabetin oluşabilmesi amacıyla sektörel gelişmelerde tahkim kurumunun etkisine açıklama getirmektir.Konular, AB hukuku perspektifinde hem üye ülkerin düzenlemeleri dikkate alınarak, hem ülkemizdeki mevcut düzenlemelerle ve de küresel düzeyde hakim konumda olan ülke mevzuatlarıyla da karşılaştırma yapmak suretiyle incelenmiştir. İlgili AB Direktifleri, Adalet Divanı kararları, ICC ve ülkelerin ulusal mahkemelerinin kararları başta olmak üzere yerli ve yabancı yayınlardan faydalanılmıştır.Tezin birinci bölümünde sektör belli başlıklar halinde ayırılmıştır. Her bir başlık altında hem AB hem Dünya çapında sektörel veriler ve istatistikler yardımıyla sektörün gösterdiği gelişimi inceleyerek AB tekstil politikları ve özellikle teknik tekstil ve bu konuda yaşanan son gelişmelerileri bunun sonucunda yeni düzenleyici çerçeve adıyla oluşturulan yeni mevzuat ve etkileri, bunların Türk Tekstil sektörüne izdüşümleri tezin birinci bölümünde ele alınmıştır.Tezin ana konusu, alternatif çözüm sistemlerinden olan `tahkim` kurumu ise tarihsel gelişiminden başlanmak üzere detaylıca tezin ikinci kısmında incelenmiştir. Sektörel uyuşmazlıkların nitelikleri itibariyle tahkim yoluna uyarlı olup olamayacağı, bu şekilde bir çözümün etkin olup olamayacağı, Adalet Divanı ve ICC ve ulusal mahkeme kararları çerçevesinde ele alınarak, eğer ki bu uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümü etkin ise Türk Hukuku ile AB Hukuku kıyaslanmak suretiyle Türk Hukukunda tahkim profili çıkartmak istenmiştir.Sonuç olarak, ele alınan konular ve bulgular göz önüne alınarak, tekstil sektöründe satım sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümünün üzerinde durulmuştur.

The sudden decrease in the textile sector during the last decade changes the focus of the EU to classical textile products to new areas such as technical textile. The innovations and researches, globalisation makes denationalisation.The textile sector used to be problem industry and one of the most effective sector of global commerce which envisiges many subsectors.The aim of this thesis is to seek a resolution within the framework of union legislation. The vital importance of this thesis is to analysise the effect of the ?arbitration? in the content of both aquis communataire and competition in the sector.In the first chapter of the thesis the textile sector is analyised under the light of both ECJ and other High Courts decisions of foreign states and also Member States legislation and Turkey?s legislation and Turkish jurispudence.Briefly, the resolutions of disputes arising from sales contract under the light of arbitration is discussed.