Avrupa Birliği uyum sürecinde geliştirilen sivil toplum diyaloğu`nun Türkiye`ye yansımaları

Abstract

1999 Helsinki Zirvesi'nde Türkiye'nin adaylığının ilan edilmesi ile birlikte, sivil toplum alanında oldukça önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu durum, Avrupa Birliği'nin (AB) çeşitli programlar aracılığı ile sunduğu maddi ve manevi destek ve Türkiye'nin üyelik hedefi ile gerçekleştirdiği reformların (mevzuat değişikliklerinin) bir yansıması olarak görülebilir. Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK) gelişmesi ve güçlendirilmesi için yürütülen en önemli programlardan biri; 2008 yılından bu güne, AB ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finansmanı sağlanan Sivil Toplum Diyaloğu Programı'dır. Program'ın, AB ve Türkiye toplumları arasında karşılıklı bilgi alışverişinde bulunmayı, taraflar arasında temas ve kalıcı diyalog mekanizması kurmayı hedefliyor olması, uyum sürecinde genellikle göz ardı edilen toplumsal boyuta odaklanılması anlamında önem taşımaktadır.Bu tez çalışmasında Sivil Toplum Diyaloğu Programı, önemi, kapsamı, hedefleri ve Türkiye'ye yansımaları ile ele alınarak, sosyal inşacı perspektiften incelenmektedir. Çalışmanın araştırma problemini; Programın, hem sivil toplumun gelişiminde hem de AB-Türkiye ilişkilerinde etkili olup olmadığı oluşturmaktadır. Programın bu iki alanda ne kadar etkili ve başarılı olduğunu ve ne tür katkılar yaptığını incelemek ise çalışmanın amaçlarından biridir.Niteliksel araştırmaya dayanan bu çalışmada, diyalog faydalanıcısı konumundaki STK temsilcileri ile yapılan derinlemesine görüşmeler sonucunda pek çok veri elde edilmiş ve söz konusu veriler sayesinde, Sivil Toplum Diyaloğu Programı ile ilgili çeşitli tespitler yapılmıştır. Ayrıca ilerleyen dönemde Programa yol gösterici olabilecek önerilerde de bulunulmaktadır. Gerçekleştirilen nitel araştırma sonunda elde edilen bulguların başında; Programın, özellikle kurduğu temaslar ile, kişi ve kurumların yaklaşımlarının değişmesine yardımcı olduğu, STK'ların kapasitelerini arttırmalarına ve aralarında iş birliği kanalları oluşturulmasına aracı olduğu, gerçekleştirilen reformların uygulamaya konulmasında motive edici olduğu ve bu sayede Türkiye'nin AB üyelik hedefine katkı sağlayacağı gelmektedir.

There have been essential developments in the domain of civil society with the declaration of the candidacy of Turkey at the 1999 Helsinki Summit. This situation can be seen as the reflections of both moral and financial support offered by the European Union (EU) by means of a variety of programs and reforms (legistative changes) undertaken by Turkey for its candidacy aims. Civil Society Dialogue Program is one of the programs that has been cofinanced by the EU and Turkey since 2008 to boost and strengthen the non governmental organisations (NGO). The program, with its goals of exchanging information between the EU and Turkey and establishing a permanent mechanism of dialogue and connection between the sides, has a vital place with regard to the focus on social scales that are often neglected in the course of the harmonization process.The aim of this thesis is to examine the Civil Society Dialogue Program from a social constructivist perspective by focusing on its importance, scope and objectives and its reflections on Turkey. The research problem of the study is to find out whether the program is effective on the progress of civil society in Turkey and the relations between the EU and Turkey. Analysing how productive and successful the program has been and what kind of contributions it has made in those areas is another aim of the present study.In this study which is based on qualitative research, the data has been collected via in-depth interviews conducted with NGO represantatives. The findings of the study can be summarised as follows: The Program, especially with the connections it has made, helps change the approaches of people and institutions. It is a mediator for NGOs to increase their capacity and to establish channels of cooperation among theemselves and acts as a motivating factor in conducting the reforms and thereby it contributes to Turkey's objective of EU membership. Based on the data collected, suggestions are also made which might be helpful for the future of the Civil Society Dialogue Program.