Eğreti istihdam, güvencesiz çalışma ve örtük işlevsellik: Mardin mesleki kurslar örneği

Abstract

Post Keynesyen istihdam teorisi çerçevesinde istihdam konusunun mesleki kurslar üzerinden sosyolojik bir bakışla irdelendiği bu araştırmada, devletin işveren ve istihdam edici rolünde emek piyasalarına müdahale etmesinin gerekli olup olmadığı, mesleki kursların istihdama yansımalarının ne olduğu ve bu kursların istihdam dışında ne tür toplumsal işlevleri yerine getirdiğinin saptanması amaçlanmaktadır. Ayrıca emek piyasalarında ne tür kavramlaştırmalara gidildiği, Türkiye'de istihdamı arttırmak için yapılan çalışmaların ne olduğu, mesleki kursların bu çalışmaların neresinde yer aldığı, usta öğreticiler için mesleki kursların ne anlam ifade ettiği ve istihdama yönelik geliştirilen teorilerin alan araştırması yönünden desteklenip desteklenmediğinin belirlenmesi de çalışma konularımız arasındadır. Bu araştırma temelde nitel bir araştırma özelliğine sahip olmakla birlikte kayıtlı dokümanlardan elde edilen bir takım nicel verilerle de desteklenmektedir. Araştırmanın çalışma örneklemini Mardin Halk Eğitim Merkezi ve Mardin İŞKUR bünyesinde açılan mesleki kurslarına katılan kursiyerlerden araştırmaya katılmaya gönüllü olan 30 kursiyer ile bu kurslarda kadrosuz olarak çalışıp araştırmaya gönüllü katılan 10 usta öğretici oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında amaçlı örneklem tiplerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılmıştır. Bu çalışmanın verileri araştırmacının oluşturduğu yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla derinlemesine mülakat tekniği ile toplanmış ve elde edilen veriler içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda mesleki kursların açılış amaçları, işleyiş biçimleri, kursiyerlerin mesleki kursları tercih etme nedenleri, mesleki kurslarda eğitim veren usta öğreticilerin çalışma koşulları, kursiyerlerin istihdam edilme durumları ve mesleki kursların hangi istihdam biçimleri arasında konumlandırılabileceği gibi durumlara cevap aranmaya çalışılmıştır. Ayrıca mesleki kursların istihdam oluşturma dışında ne tür toplumsal işlevlerinin olduğu ve kursiyerlerin ve usta öğreticilerin mesleki kurslara ilişkin beklentilerinin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Tüm bunlara ek olarak araştırmacı tarafından elde edilen bulgular sonucunda bir takım öneriler de geliştirilmiştir.

In this research, the issue of employment is examined from a sociological view on Post Keynesian employment theory through vocational courses. It is aimed to determine whether the state needs to intervene in the labor market in the employer role, the reflection of vocational courses on employment and what kind of social functions these courses fulfill besides employment. In addition, what kind of conceptualizations are made in labor markets, what study done to increase employment in Turkey, where vocational courses are included in these studies, what is the meaning of vocational courses for master trainers and whether the theories developed for employment are supported by field research are amang the fields of work. This research is basically supported by qualitative research futures as well as by a number of quantitative data obtained from recorded documents. The study sample consists of 30 trainees who volunteer to participate in the research from the trainees participating in the vocational courses opened in the Mardin Public Education Center and Mardin İŞKUR, and 10 master trainers participating voluntarily in the courses. Maximum diversity sampling was used from the purposeful sample types. The data of this study were collected by in-depth interview with the help of a semi-structured interview form, and the obtained data were analyzed by content analysis.As a result of the research, it has been tried to find out the situations such as the opening aims of the vocational courses, the way of operation, the reasons why the trainees prefer vocational courses, the working conditions of vocational trainers who teach vocational courses, the situations of trainees employment and the types of employment of vocational courses. Also it was attempted to determine social functions of vocational courses and expectations of trainees and vocational trainers about vocational courses. In addition to these, a number of suggestions have been developed as a result of the findings obtained by the researcher.