24 ocak kararları: Hürriyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayınlanan köşe yazılarının içerik ve söylem analizi

Abstract

Bu çalışma, Türkiye'nin neoliberal ekonomi politikalarını hayata geçirmeye başladığı 24 Ocak Kararları'nın Hürriyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayınlanan köşe yazıları yoluyla topluma nasıl aktarıldığını incelemektedir. Bu doğrultuda öncelikle 24 Ocak Kararları'nın temelini oluşturan neoliberalizm kavramına dair tartışmalar, Türkiye'de neoliberalizm öncesinde yaşanan gelişmeler, 24 Ocak Kararları, kararların uygulama süreçleri ve sonuçlarına yer verilmiştir. Daha sonra sırasıyla merkez ve eleştirel bakış açısına sahip olan Hürriyet ve Cumhuriyet gazetelerinde yayınlanan köşe yazılarına dair içerik ve söylem analizi uygulanmıştır. İçerik analizi ile belirlenen kavramların kullanılma sıklıklarına dair bir inceleme yapılmıştır. Bu analiz sonucunda 24 Ocak Kararları öncesi ve sonrasında bazı kavramların frekans değerlerindeki değişmelerin söz konusu ekonomik uygulamalar ile ilişkili olduğu görülmüştür. Her iki gazetede yayınlanan köşe yazılarında en çok `fiyatlar` kavramının tekrar ettiği ve `neoliberalizm` kavramının hiç kullanılmadığı fark edilmiştir. `Fiyatlar` kavramını sırasıyla Hürriyet gazetesinde `zam, döviz`, Cumhuriyet gazetesinde ise `borçlar, sendika` takip etmiştir. Söylem analizi ile her iki gazetede yayınlanan köşe yazılarında belirlenen kavramlar konusunda ayrıştıkları ve ortaklaştıkları noktalar saptanmıştır. Çalışma sonucunda 24 Ocak Kararları öncesinde gazetelerin ayrıştıkları konuların `hükümet-yönetim`, `kamu-özel kesim ilişkileri` ve `sistem-kapitalizm` olduğu, ekonomik kararların hayata geçirilmesinden sonra ise `yabancı sermaye` üzerinde ayrıştıkları tespit edilmiştir. Gazetelerin ortak görüşe sahip oldukları konuların sayısı 24 Ocak Kararları öncesi ve sonrası dönemde sırasıyla dokuz ve on şeklindedir. Gazetelerin farklı bakış açılarına sahip olmalarına rağmen ortak görüş ekseninde toplandıkları konu sayısının fazlalığı dikkat çekicidir. Bu fazlalığın Türkiye'nin neoliberal ekonomi politikalarını kendine özgü uygulama isteğinden, içinde bulunduğu siyasi ortamdan ve etkili toplumsal muhalefetten kaynaklandığı kanaatine varılmıştır.

This study examines how the January 24 decisions, through which Turkey started implementing neo-liberal economic policies, were conveyed via columns published on Hürriyet and Cumhuriyet newspapers. Accordingly, first discussions on the concept of neoliberalism that underpins January 24 Decisions, developments in Turkey prior to neoliberalism, January 24 Decisions, implementation process and results of the decisions are presented. Afterwards, content and discourse analysis of the columns published in Hürriyet and Cumhuriyet newspapers, which have central and critical perspectives, were applied. An analysis of the frequency of the concepts determined by content analysis was conducted. As a result of the content analysis, it was seen that the changes in the frequencies of some concepts before and after the January 24 Decisions were related to these economic practices. In the columns published in both newspapers, it was realized that the concept of `prices` was repeated the most and the concept of `neoliberalism` was never used. The concept of `prices` was respectively followed by `price increase, foreign exchange` in Hürriyet newspaper and `debts, union` in Cumhuriyet newspaper. The subjects on which the columns published in both newspapers agreed and disagreed about the designated concepts were determined through discourse analysis. As a result of the study, it was found that while the newspapers disagreed on the subjects of `government administration`, `public private sector relations`, and `system-capitalism` prior to January 24 Decisions, their disagreement shifted to `foreign capital` after the implementation of economic decisions. The number of subjects in which the newspapers have a common opinion is respectively nine and ten, before and after the January 24 Decisions. The fact that the number of subjects the newspapers agree is abundant despite having different perspectives is interesting. It was found that this abundance is a result of Turkey's willingness to implement neo-liberal economy policies in it's own way, the political state of Turkey and effective public opposition.