Diyarbakir`da güncel kentsel mekân üretim sürecinde rol oynayan aktörler

Abstract

Kentler ve günümüzde daha çok metropol olarak adlandırılanlar, birçok toplumsallığın içinde bulunduğu pratiklerden oluşmaktadır. Toplumsallığın çıktılarından biri olan mekânsal üretimler, çoğullukların bütünleşmesi ile biçimlenmektedir. Bu doğrultuda sermaye de kentte yerini bulmaya ve kazanmaya başlar. Sermaye ile birlikte küreselleşme süreci de kentlerin daha çok önem kazanmasına neden olmuş, birçok kent benzer sermaye etrafında biçimlenmeye başlamıştır. Küresel sermayenin kendine yer edindiği alanlardan biri de kuşkusuz mekân üretimidir. Günümüzde mekân üretim pratikleri arasında yapılaşma önemli bir yer tutmaktadır. Metropol kentlerde bu yapılaşma sürecini aktörlerin etkilediği ve ayrıca bu aktörlerin çıkar ya da çıkar gözetmeyen gruplardan oluştuğu ayrı/aynı dönemlerde kentte bir takım değişimlere neden oldukları görülmektedir. Bunun yanında bu yapılaşmaya öncülük ettiklerini söylemek yerinde olacaktır. Değişimlerin iyi ya da kötü olmasının sorgulanmasından çok bunların her defasında kendisini yeniler durumda olması daha önemlidir. Bu aktörlerin kimler ya da neler olduğunun yanında hangisinin nasıl bir rol oynadığı çalışmanın esas sorgulamalarından biridir. Herkesin kendini ne olarak gördüğü ve birbirleriyle ne kadar ilişki içinde olduklarını sorgulamak xii amaçlandı. Çalışmada, herkesin kavga ettiği bir ortamın iç dinamiklerini anlamak istenildi. Bu durum göz önünde bulundurulup Diyarbakır'da son on yılda yapılmış veya yapılmakta olan bazı mekânsal üretimler araştırmanın konusu olmuştur. Çalışmaya dâhil edilen her aktör; kendini nasıl sorumlu/sorumsuz görüyor. Bu aktörler kendi görevlerini ya da kendilerini nasıl tarif ediyorlar? Birbirlerine göre durumları nasıldır? gibi sorular etrafında çalışma biçimlenmiştir. Kentin mekân üretim sürecinde rol oynayan bu aktörlerden; Yerel Yönetimler, Merkezi Yönetim Kurumları, Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ve Özel Şirketler - Yap-sat Firmaları çalışma için seçilmiştir. Kentsel mekân üretim pratikleri, Diyarbakır'daki bu aktörlerin üstlendiği yaklaşık 20 proje (tasarım + uygulama) üzerinden şekillenmiştir. Projenin kent içindeki yeri, aktörlerin üstlendiği görev ve sorumlulukları proje üzerinden kısmen de olsa değerlendirilmiş ve bu doğrultuda görüşmeler yapılmıştır. Ayrıca yapılan bu görüşmeler görsellerle de desteklenip, bazı analizler çıkartılmıştır. Her bir proje için, projeyi daha iyi şekilde anlatabilecek sorular hazırlandı. Hazırlanan bu sorular, bazı projelerde şirket sahiplerine, bazılarında şantiye şefi gibi teknik elemanlara bazılarında mimarlara ve bazılarında ise projenin yapım sürecinde etkili olan aktörlere sorulup çalışmanın amacına ulaşıldı. Anahtar Kelimeler: Kentsel Mekan, Diyarbakır, Kentsel Aktörler, Güncel Mimari, Kentsel Dönüşüm

Cities and metropolitan called today more who consist of practice in which many sociality. One of sociality spatial production output is formed by the integration of plurality. In this context, capital begins to find and win a place in the city. The globalization process also led to a capital gain with more emphasis on the city, like many cities it began to take shape around the capital. One area gained its place in the global capital is undoubtedly its production. Today, its production occupies an important place among the practical construction. Metropol in urban areas that affect the construction process of the actor and also as a separate group consisting of promiscuous interests or the interests of this actor / in the same period are found to be causing some changes in the city. Besides, it would be appropriate to say that led to this settlement. After being questioned by the exchange of good or bad is very important to have more of them each time he renews case. This is one of the actors who or what's happening next question which is essentially the study of how to play a role. Everyone sees itself and what the aim was to question how much they are in relationship with each other. The study was required to understand the internal dynamics of an xiv environment where everyone is fighting. By considering this case, some spatial production during the last decade or made in Diyarbakir, which has been the subject of research. All actors included in the study; How self-responsible / irresponsible see. These actors themselves or how they describe their tasks? How is the situation in relation to each other? work has been shaped around such questions. The city's role in its production process of these actors; Local Government, Central Government Institutions, Civil Society Organizations (CSOs) and Private Enterprises - Make-selling companies were selected for the study. Urban space production practices, about 20 projects undertaken by these actors in Diyarbakir (design + implementation) has been shaped over. The project location in the city, which assumed the duties and responsibilities of the actors assessed partly on the project and were interviewed for this purpose. It also supported and carried out these negotiations in the visual, some analyzes have been removed. For each project, the project has been prepared for questions that can be understood better. This prepared questions, some project owners in the company, some of the construction site, while some technical elements, such as the chief architect and some effective work by asking the actor to aim at the making of the project has been reached. Keywords: Urban Space, Diyarbakır, Urban Actors, Current Architecture, Urban Tranformation