Türkiye`deki büyük sanayi şirketlerinde yabancı sermaye ve ihracat ilişkisi

Abstract

Geçmiş yirmi yılda dünyada mal ve hizmetlerin üretim ve tüketiminde globalleşme eğilimi bulunmaktadır. Doğrudan yabancı sermaye yatırım aktiviteleri gün geçtikçe artmaktadır. Bu artış, ticaret ve yatırıma ve devlet desteklerine uygulanan kısıtlamaların azaltılması ya da gevşetilmesine dayanan liberalizasyon hareketlerinden destek almaktadır.Son yıllarda gelişmekte olan ekonomileri hedef alan doğrudan yabancı sermayeden Türkiye de etkilenmiş ve yabancı sermaye ortaklı veya tamamen yabancı sermayeli şirketlerde artış görülmektedir. Bu durum Türk ticaretine ve özellikle ihracatına önemli fırsatlar ve faydalar sunmaktadır.Bu araştırmanın temel amacı 1993 ? 2009 yılları arasında Türkiye'nin ilk 500 büyük sanayi şirketinin sermaye yapılarını inceleyerek yabancı sermayenin ihracatına etkisini araştırmaktır. Yabancı sermaye ortaklı veya tamamen yabancı sermayeli şirketlerin ihracat yapma kabiliyetlerinin yabancı ortağa sahip olmayan şirketlerle karşılaştırarak yabancı ortağın ihracat etkileri üzerinde durulmaktadır.Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının detaylı olarak açıklanmakta olup Türkiye ve Dünya'daki yönelimler üzerinde durulmaktadır.İkinci bölümde; Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin analizi yapılmakta ve kuruluş işlemleri ele alınmaktadır. Ayrıca bu şirketlerin yapıları açıklanmaktadır. İhracat kavramı ve Türkiye'deki durumu incelenmektedir.Üçüncü bölümde; 1993 ? 2009 yılları arasında Türkiye'nin ilk 500 büyük sanayi şirketlerinin satışlarındaki ihracat oranları çeşitli yöntemlerle analiz edilmekte olup; ayrıca yerli firmalarla karşılaştırılmaktadır. Bunun yanı sıra hâsılatları, karlılıkları ve büyüklükleri üzerinde de durulmaktadır.Sonuç bölümünde; Yabancı sermaye ortaklı veya tamamen yabancı sermayeli şirketlerin ihracat yapma kabiliyetleri elde edilen bulgular aracılığıyla ortaya konulmaktadır.

There has been a globalization tendency in production and consumption of goods and services for the last 20 years in the world. Direct foreign investment activities gradually increase. This increase is supported by the liberalization movements on the basis of reduction or loosening of the restrictions imposed on trading and investment activities and government subventions.Turkey is also influenced by the direct foreign investments targeting the emerging economies in recent years, and there is an increase in the number of companies with foreign-capital shareholders or of wholly foreign owned enterprises. This situation provides significant opportunities and benefits to Turkey?s commerce and particularly exports.The primary purpose of this study is to investigate the capital structures of the top 500 industrial companies in Turkey and their effects on the exports between 1993 and 2009. By comparing the exporting capabilities of the companies with foreign-capital shareholders or of wholly foreign owned enterprises with those of the companies without foreign shareholders, it is aimed to determine the effects of the foreign shareholders.The study consists of three sections. The first section provides a detailed explanation on the direct foreign capital investments, and deals with the tendencies in Turkey and the world.The second section provides an analysis of the foreign capital enterprises in Turkey, and deals with the establishment procedures. Furthermore, the structures of these companies are explained. The section also describes the export concept and explains its status in Turkey.The third section analyzes the proportion of exports of the top 500 industrial companies in Turkey to their total sales between 1993 and 2009 using a number of methods, and compares them to those of the domestic companies. Additionally, the section also deals with their revenues, profitability and sizes.The conclusion section presents the exporting capabilities of the companies with foreign-capital shareholders or of wholly foreign owned enterprises by means of the findings obtained.