10-25 yaş arası Sivas ili sporcularının antropometrik ve motorik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Fiziki yapıyı etkileyen faktörler arasında beslenme, hormonal etki, genetik,sosyodemografik yapı ve spor aktiviteleri yer almaktadır. Özelikle spor ve fizikselaktivite, cinsiyet ve yaş gözetmeksizin tüm bireylerin vücut kompozisyonunu etkileyenbir faaliyettir. Son yüzyılda özellikle ülkemizde, spora verilen değerin artması bireylerinerken yaşta farklı branşlarda sportif aktivitelerde bulunmasına neden olmuştur. Buçalışmada sporcuların fiziki ve motor özellikleri incelenerek birbirleriyle olan ilişkilerinitespit etmek amaçlanmıştır.Araştırma Sivas ilinde yaşayan 10-25 yaş arası 86 (erkek) elit serbest stil güreşçi,38 (16 erkek-22 kız) elit hentbolcu, 26 (15 erkek-11 kız) elit atlet, 18 (8 erkek-10 kız) elitvoleybolcu, 43 (23 erkek-20 kız) elit tekvandocu, 161 (erkek) elit futbolcu ve 30 (20erkek-10 kız) elit basketbolcu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Her bir sporcu yaş vecinsiyete göre kategorilere ayrılıp değerlendirilmiş ve sporculardan sosyodemografik vebeslenmelerine yönelik bilgiler bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Daha sonrasporculardan antropometrik ölçümler (boy, ağırlık, uzunluk ölçüleri, genişlik ölçüleri,deri kıvrımı kalınlıkları ve çevre ölçüleri) alınmış ve sporcuların vücut kompozisyonutespit edilerek, somatotipleri oluşturulmuştur. Buna ek olarak, sporcularamotor/performans testleri yapılmış ve değişkenler arasındaki ilişki belirlenmiştir.Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, tüm branşlardaki sporcular için kahvaltıve akşam yemeği öğününün önemli olduğu fakat referans değerlere göre yeterli enerji vemakro besinleri almadığı tespit edilmiştir. Tüm branşlardaki sporcularda sigara ve alkolkullanımı tespit edilmemiştir. Antropometrik değerlerin tüm branşlarda yaş ile birliktearttığı, cinsiyetler arasında ve yaş kategorileri arasında yağ yüzdeleri ve kas yüzdeleriarasında anlamlı farkların olduğu belirlenmiştir. Cinsiyetler arasında tüm branşlarda371kızlar daha yüksek deri kıvrımı kalınlıklarına ve yağ yüzdelerine sahiptir. Atletizm vebasketbol branşlarındaki sporcuların altbacak uzunlukları, diğer branşlardaki sporcularlakarşılaştırıldığında daha yüksek bulunmuştur. Kas yoğunluğu ve yağ yoğunluğu en fazlaolan spor branşları güreş, voleybol ve basketbol iken en az olan atletizmdir. Tümbranşlarda somatotip bileşenlerinin literatürdeki çalışmalarla benzerlik gösterdiği ortayaçıkmıştır. Motor/performans ölçümlerinde kuvvet ve dayanıklılığı ölçen testlerdegüreşçilerin, sürati ölçen testlerde atletlerin ve futbolcuların ön plana çıktığıgözlemlenmiştir. Tüm branşlarda genel olarak ağırlık, boy, altbacak uzunluğu ve kulaçgenişliği ile sağlık topu fırlatma, sağ ve sol el pençe kuvveti ve durarak uzun atlamaarasında güçlü pozitif bir ilişki var iken flamingo denge testi ve disklere vurma ile negatifbir ilişki tespit edilmiştir. Özellikle güreş, atletizm, tekvando ve basketbol branşındaerken yaşta spora başlayan bireylerin performans açısından daha iyi sonuçlar elde ettiğigözlemlenmiştir.

Among the factors that affecting physical structure include nutrition, hormonaleffect, genetics, socio-demographic structure and sports activities. Sports and physicalactivity is an activity that affects the body composition of all individuals regardless ofgender and age. In the last century, especially in our country, the increase in the valuegiven to sports caused individuals to engage in sports activities in different branches atan early age. In this study, the physical and motor characteristics of the athletes weredetermined and detected of their relationship with each other was aimed.This study was realized on 86 (male) elite freestyle wrestlers, 38 (16 boys-22 girls)elite handball players, 26 (15 boys-11 girls) elite athletes, 18 (8 boys-10 girls) elitevolleyball players, 43 (23 boys-20 girls) elite teakwondo players, 161 (boys) elite footballplayers and 30 (20 boys-10 girls) elite basketball players that aged of 10-25 years livingin Sivas province. Each athlete was categorized and evaluated according to age andgender, and sociodemographic and nutritional information was collected from the athletesthrough a questionnaire. Then, anthropometric measurements (body height and weight,length, width, skinfold thickness and circumference measurements) were taken from theathletes. The body composition of the athletes were determined and somatotypes wereformed. In addition, motor / performance tests were performed on athletes and therelationship between the variables was determined.According to the results of the study, it is found that breakfast and dinner mealsare important for athletes in all sport branches but they were not get enough energy andmacro nutrients according to reference values. Cigarette and alcohol use was not detectedin athletes in all sport branches. It was determined that anthropometric values increasedwith age in all branches and there were significant differences between fat percentagesand muscle percentages between sexes and age categories. In all sport branches, betweengenders, girls have higher skinfold thicknesses and fat percentages. It was found that thelower leg lengths of athletes of the athletics and basketball branches were higher than theathletes in the other branches. The sports branches with the highest muscle density andfat density are wrestling, volleyball and basketball while athletics is the least. In all sportbranches, it was found that somatotype components were similar to the studies in theliterature. In performance measurements, wrestlers in strength and endurance tests;athletes and football players in speed were found to be in the foreground. In all sportsbranches, there was a strong positive correlation between weight, height, lower leg lengthand arm span with throwing medicine ball, right and left hand paw force and standinglong jump, while a negative correlation was found with flamingo balance test and tappingthe discs. It has been observed that individuals who start early ages sports especially inwrestling, athletics, taekwondo and basketball branches get better results in terms ofperformance.