Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı almış ve almamış çocukların bilişsel işlem performanslarının karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı 6-11 yaş arasındaki Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı almış çocuklarda bilgi işlem örüntüsü ve yönetici işlevleri değerlendirmektir. Bu genel amaç çerçevesinde Bilişsel Değerlendirme Sistemi (Cognitive Assessment System-CAS) ve Yönetici İşlevlere Yönelik Davranış Değerlendirme Envanteri (YİYDDE) kullanılmıştır.Yapılan çalışmada örneklemin büyük bir bölümünü erkek çocuklar oluşturmaktadır. Araştırma grubunda 5 kız, 44 erkek; kontrol grubunda ise11 kız, 47 erkek olmak üzere toplam 107 çocuk çalışmaya katılmıştır. Yaş ve sınıf ve eşitlikleri sağlanmaya çalışılmıştır. Araştırma grubunda yer alan öğrencilerden DEHB-B tanısı almış olanlar en büyük grubu oluşturmaktadır. Herhangi bir zekâ engeli olan çocuklar araştırmaya alınmamışlardır.Araştırmanın sonucuna göre, DEHB tanılı çocukların bilişsel performans ve yürütücü işlevler alanlarında kontrol grubuna göre daha düşük performansı olduğu belirlenmiştir. Çalışmaya katılan DEHB'li grubun genel zekâ düzeyinin, yürütücü işlevlerdeki bozulmayı tek başına açıklamakta yetersiz kaldığı görülmektedir. CAS sonuçlarına göre, DEHB'li grubun özellikle Planlama ve Dikkat performanslarının kontrol grubundakilere göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Ayrıca DEHB'li grubun YİYDDE toplam puan ve tüm alt ölçek puanlarında da kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde farklılaşma olduğu belirlenmiştir.

The prupose of this study is to evaluate teh pattern of information processing and executive functions of of children between tthe ages of 6-11 diagnosed with attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD). Within the framework of this study, Cognitive Assessment System (CAS) and Behavior Rating Inventory of Executive Functions (BRIEF) were used.In total, 107 children participated in this study, a significant proportion of which were boys. The research group comprised 5 girls and 44 boys, while the control group was composed of 11 girls and 47 boys. The participants of each group were predominantly of the same age. In the research group, the bulk of the study comprised students diagnosed with ADHD-C. Children with mental disabilities were not included in this study.According to the results of this study, cognitive performance and executive functions in children with ADHD were lower than the performance of children in the control group. This difference in performance cannot, however, be attributed solely to the general level of intelligence of the children with ADHD who participated in the study group. According to the results of CAS, the level of ?Planning? and ?Attention? performance was also significantly lower in children with ADHD than those in the control group. Furthermore, a significant difference in the BRIEF total score and all subscale scores between children with ADHD and children from the control group was noted.