Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların açık ve örtük bellek performanslarının değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocukların açık ve örtük bellek performansları karşılaştırılmış ve bu iki performans açısından normal çocuklarla aralarındaki farka bakılmıştır.Araştırmanın örneklemi İstanbul Kadıköy ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı devlet ilköğretim okullarında okuyan 3. ve 4. sınıf öğrencisi yaşları 9 yıl 0 ay ve 9 yıl 11 ay arasında değişen 20 DEHB'li ve 20 DEHB'siz öğrenciden oluşmaktadır.Araştırmada veri toplamak amacıyla demografik özellikleri belirlemek için Sosyodemografik bilgi formu, genel zihinsel yeteneği ölçmek için ?Raven Standart Progresif Matrisler Testi-RSPM, algısal örtük belleği ölçmek için Kelime Kökü Tamamlama Testi-KKTT, kavramsal örtük belleği ölçmek için Kategori Örneği Üretimi Testi-KÖÜT ve açık belleği ölçmek için Anlamsal İpucuyla Hatırlama Testi-AİHT kullanılmıştır.Tüm uygulamalar, katılımcıların öğrenim gördüğü okulların rehberlik servisinde gerçekleştirilmiştir. Her test yaklaşık bir ders saati sürmüştür. Tüm testler iki günde tamamlanmıştır. KKTT ve RSPM ilk gün, KÖÜT ve AİHT diğer gün uygulanmıştır.Elde edilen bulgulara göre, DEHB'li öğrenciler KKTT'de normal performans göstermişlerdir, fakat KÖÜT ve AİHT'de performansları kontrol grubuna göre anlamlı ölçüde düşüktür. Bu sonuç DEHB'de, otomatik işleyen ve minimum çaba gerektiren algısal örtük bellekte bozulma olmadığını ancak dikkate bağımlı açık bellek ve derin düzeyde analiz gerektiren kavramsal örtük bellekte eksiklik olduğunu ortaya koymuştur. Bu sonuçlar araştırma hipotezi ile tutarlıdır.Anahtar kelimeler: DEHB, bellek, dikkat, açık bellek, örtük bellek.

In this research, explicit and implicit memory performance of children with attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) were compared and investigated the difference in the terms of these two performance between normal children were investigated.The sample of the study is constituted of 20 with ADHD and 20 non-ADHD children who were selected on ranging from ages 9 years 0 month and 9 years 11 month 3rd and 4th grade primary schools students in Kadıköy district of İstanbul which are affiliated to the Ministry of National Education.To gather data, regarding demographic characteristics Sociodemographic Information Form, to measure general mental ability RavenStandard Progressive Matrices Test-RSPM, to measure perceptual implicit memory Word Stem Completion Test-WSCT, measure of conceptual implicit memory Examplar, Generation Test-CEGT and to measure explicit memory Cued RecallTest-CRT were used.All practices were conducted in guidance services of schools which participants attend. Each test lasted in one lesson. All tests lasted in two days. WSCT and RSPM were applied in first day, CEGT and CRT applied in the other day.According to the findings, students with ADHDshowednormal performance in WSCT ,but in CEGT and CRT their performance wassignificantly lowerthan the control group. This result revealed thatin ADHD there is no impairment at perceptual implicit memory which is automaticly processing and requires minimal effort, however there are deficiency in explicit memory which dependent to attention and deficiency in conceptual implicitmemorywhich requiresa deeplevel analysis.These resultsare consistent withthe researchhypothesis.Key words: ADHD, memory, attention, explicit memory, implicit memory.