Psikolojik danışmanlık ve eğitim merkezlerine başvuran yetişkinlerin psikopatoloji algılarının ve psikopatolojiyi tanıma düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, psikolojik danışmanlık ve eğitim merkezlerine başvuran yetişkinlerin psikopatolojiye ilişkin algılarının, psikopatoloji olan ve olmayan durumları ruh sağlığı okuryazarlığı açısından tanıma düzeylerinin ve yardım arama davranışlarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma kapsamına alınan dokuz durum DSM-IV'e göre belirlenmiş ve buna göre doğru yanıtlanma düzeyleri de analiz edilmiştir. Katılımcıların kendi psikopatoloji düzeylerinin ve psikoterapi/psikiyatrik destek geçmişlerinin, psikopatolojiyi tanıma ve doğru yanıtlama düzeyine olan etkisi de incelenmiştir. Bu çalışmada birbirini takip eden biri niteliksel diğeri niceliksel iki ayrıaraştırma gerçekleştirilmiştir. Örneklem gruplarınıİstanbul Büyükşehir Belediyesi?ne bağlı Sultanbeyli, Ümraniye, Kartal, Gaziosmanpaşa da bulunan Kadın Aile SağlığıMerkezi'ne başvuran yetişkinler ile Tuzla, Ataşehir, Maltepe ilçelerinde ikamet eden yetişkinler oluşturmaktadır. Niteliksel araştırma 38, niceliksel araştırma ise 242 kişi ile yapılmıştır. Araştırmaya dahil edilen dokuz durum, DSM-IV'e göre psikopatoloji olan Depresyon, YAB, Doğum Sonrası Depresyon, OKB, TSSB, Alkol Bağımlılığı/Kötüye Kullanımı ile DSM-IV!e göre psikopatoloji olmayan Masturbasyon, Eşcinsellik ve Yas Dönemidir. Niteliksel araştırma, odak grup görüşmeleri tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Odak grup çalışmasından elde edilen veriler içerik analizi yapılarak değerlendirilmiş, değerlendirme sonucunda vinyetler hazırlanmıştır. Niceliksel araştırmada, vinyetlerle birlikte Sosyodemografik Bilgi formu, SCL-90 Genel Belirti Tarama Listesi ve Bem Cinsiyet Rolleri Envanteri uygulanmıştır. vi Niceliksel araştırmanın istatistiksel değerlendirmesi `SPSS 17.0 for Windows programı ile yapılmış ve yorumlanmıştır. Araştırmanın ana sonuçları olarak, Mastürbasyon ve Eşcinsellik durumlarının psikopatoloji olarak algılanması, önerilen yardım arama davranışlarında psikoterapi desteğinin ilk sırada olması bulunmuştur. Diğer önemli bulgular tartışma bölümünde ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: psikopatoloji, psikopatoloji algısı, ruh sağlığı okuryazarlığı, DSM-IV, depresyon, YAB, doğum sonrası depresyon, OKB, TSSB, alkol kötüye kullanımı/bağımlılığı, eşcinsellik, mastürbasyon, yas dönemi, yardım arama davranışı

In this study it is aimed to assess the perceptions of psychopathology, recognition level of psychopatological and non-psychopathological situations in terms of mental health literacy and related help-seeking behaviors of adults who applied to the psychological counseling and training centers. The nine different situations included in the study and the correctness of the answers determined according to DSM-IV criteria were also analyzed. Additionally, the effect of participants? own psychopathology level and the history of having a psychotherapeutic/psychiatric help on the recognition of psychopathology and the level of their correctness were also assessed. Two subsequent qualitative and quantitative researches were implemented in this study. Sampling groups comprise the adult applicants of Women and Family Health Centers under the Istanbul Metropolitan Municipality in Sultanbeyli, Ümraniye, Kartal, Gaziosmanpaşa and the adults who reside in Tuzla, Ataşehir, Maltepe. The qualitative research was applied to participants, and the quantitative research was applied to 242 participants. The nine situations included in this study were Depression, GAD, Postpartum depression, OCD, PTSD, Alcohol dependency/abuse thst are accepted as psychopathology by DSM-IV and Masturbation, Homosexuality and Bereavement that are not accepted as psychopathology by DSM-IV. The qualitative research was realized through focus group interview technique. The content analysis of the results gathered from the qualitative research was assessed and 17 vignettes were viii prepared accordingly. In the quantitative research in additon to vignettes, sociodemographic questionnaire, SCL-90 Symptoms Checklist, and Bem Gender Roles Inventory were implemented. The statistical evaluation of the quantitative research was evaluated and interpreted with `SPSS 17.0 for Windows?. The main results of the study were that Masturbation and Homosexuality were perceived as psychopathology and the psychotherapeutic/psychiatric help was the first option among the help-seeking behaviors. The other important findings were considered in the discussion. Key Words: psychopathology, perception of psychopathology, mental health literacy, DSM-IV, depression, GAD, postpartum depression, OCD, PTSD, alcohol abuse/dependency, masturbation, homosexuality, berevaement, help-seeking behavior