Rehber öğretmenlerin yöneticilerinin liderlik tarzını algılamaları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı `Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı çalışan rehber öğretmenlerin, yöneticilerinin liderlik tarzını algılamaları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir`. Araştırmada, katılımcıların görüşleri, cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durum, çocuk sahibi olma-olmama, rehber öğretmen olarak çalışma süresi ve şimdiki okul yöneticisiyle çalışma süresi değişkenlerine göre karşılaştırılmıştır. Tarama modelindeki araştırmanın örneklemi 178 rehber öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri `Kişisel Bilgi Formu`, `Maslach Tükenmişlik Envanteri`, ''Çok Faktörlü Liderlik Envanteri'' ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Pearson Çarpım–Moment Korelasyon Katsayısı` hesaplanmıştır. Rehber öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ile sosyo-demografik özellikler arasında anlamlı bir fark olup olmadığının tespiti için `İlişkisiz t-testi` ve `Tek Yönlü Varyans Analizi'' (One Way Anova), yapılmıştır. Rehber öğretmenlerin okul yöneticileri ile ilgili algıladıkları liderlik tarzı ile sosyo-demografik özellikler arasında anlamlı bir fark olup olmadığının tespiti için `İlişkisiz t-testi` ve `Tek Yönlü Varyans Analizi'' (One Way Anova) yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre Kişisel Bilgi Formu ile araştırılan değişkenlerden cinsiyet ve medeni durum ile tükenmişlik alt boyutları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Rehber öğretmenlerin tükenmişlik düzeyi alt boyutları ile okul yöneticileriyle ilgili algıladıkları liderlik tarzları arasında da yine anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Okul yöneticisinin Dönüştürücü (Transformasyonel) Liderlik tarzı özellikler gösterdiğini düşünen rehber öğretmenlerin Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma ve Genel Tükenmişlik Puan ortalamalarının düşük olduğu tespit edilen bu araştırmada, okul yöneticisinin Tam Serbestlik Tanıyan (Laissez-Faire) Liderlik tarzı özellikler gösterdiğini düşünen rehber öğretmenlerin Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma ve Genel Tükenmişlik puan ortalamalarının yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Concerning the guidance counselors working for the Ministry of National Education, the aim of this project is to investigate the relationship between the perception of the leadership style of their administrators and their burnout levels. In this study, the participants' opinions, gender, age, education level, marital status, having children or not, working time as guidance counselors and the working time with their current administrators are compared. The sample survey consists of 178 guidance counselors. The research data in this investigation were collected based on `Personal Information Form`, `Maslach Burnout Inventory`, and `'Multifactor Leadership Questionnaire`. In the analysis, Pearson Product-Moment Correlation Coefficient was calculated. To understand if there is any significant difference between the burnout level of guidance counselors and their socio-demographic characteristics, Unrelated t-test and One-Way Analysis of Variance (One Way Anova) were conducted. According to the findings of the variables investigated based on Personal Information Form, a significant difference was detected between burnout subscale level and gender and marital status. In the same manner, the burnout subscale level of the guidance counselors and the perception of the leadership style of their administrators were found to be strongly correlated. Overall, the average score concerning the emotional burnout, insensitivity, and general burnout of guidance counselors having administrators with transformational leadership were found to be much lower than those having administrators with expressing full freedom (Laissez-Faire) leadership style.