Ergenlik döneminde bilişsel odaklı psikoeğitim programının kaygı düzeyi, akademik başarı ve bilişsel hatalar ile etkileşiminin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, ergenlerde bilişsel odaklı psikoeğitim programının kaygı düzeyi, akademik başarı ve bilişsel hatalar ile etkileşimini incelemektetir. Psikoeğitim programı, bilişsel-davranışçı yaklaşıma göre düzelmenmiş 6 oturum, plasebo için yapılan eğitim ise 3 oturum olarak programlanmıştır. Çalışma için İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nden izin alınarak Şişli'deki iki okuldan 416 öğrenciye tarama testleri (Kişisel Bilgi Formu, Beck Anksiyete Ölçeği ve Çocuklar için Olumsuz Bilişsel Hatalar Ölçeği) uygulanmıştır. Tarama çalışması, çalışmanın yapılabilmesi için elverişli koşullar, gruplara alınacak öğrencilerin yeterli sayıda olmaları, zaman ve okullarda çalışma için görevlendirilen rehber öğretmenlerin motivasyonu dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. TEOG sınavı nedeni ile 8.sınıflar tarama çalışmasına dahil edilmeyerek; iki okulun 7. sınıfları ile yürütülmüştür. Gruplara katılma kriteri olarak katılımcının gönüllü olması, ebeveyn izni, ÇOBHÖ'den 55 ve üzeri, BAÖ'nden 8 ve üzeri puan almış olmak, cinsiyet frekansı, 7. sınıfta olmak, psikiyatrik tanı almamış olmak ve okulun rehber öğretmeninin değerlendirmesi temel alınmıştır. Kontrol ve plasebo grubu için çalışma bittikten sonra psikoeğitim programı verilmek istenmiş ancak müracaat eden iki öğrenci olduğundan psikoloğa yönlendirme yapılmıştır. Psikoeğitim programının kaygı düzeyi, akademik başarı ve bilişsel hatalar ile etkileşimini değerlendirmek amacıyla öntest ve sonestte BAÖ, ÇOBHÖ ve ergenlerin akademik başarı ortalaması kullanılmıştır. Üç grubun kaygı düzeyi, bilişsel hata düzeyi ve akademik başarısını karşılaştırmak için 3x2 tekrarlı ölçümler için varyans analizi yapılmıştır. Bulgulara göre, çalışma grubunda, kontrol ve plasebo grubuna göre kaygı ve bilişsel hata düzeyinde anlamlı olarak azalma görüldüğü, akademik başarı düzeyinin ise psikoeğitimden sonra anlamlı bir farkla ilişkilenmediği bulunmuş; ayrıca plasebo grubunda düşüş olduğu ancak istatistiki anlamlılık düzeyine ulaşamadığı bulunmuştur. Bulgular ilgili literatür kapsamında tartışılmış ve uygulama alanı için değerlendirmelerde bulunulmuştur.Anahtar kelimeler: akademik başarı, bilişsel hata, ergenlik, psikoeğitim, kaygı.

The primary concern of this research was to examine the effects of cognitive focused psychoeducational adolescent program for adolescents upon anxiety level, academic success and cognitive biases. Psychoeducational program was designed in the light of cognitive-behavioral approach and included 6 sessions, while placebo group included 3 educational sessions. With the confirmation and permission of Istanbul Provincial Directorate of National Education, screening tests (Demographic Form, Beck Anxiety Inventory, and Children's Negative Cognitive Errors Questionnaire) were applied to 416 students in two middle schools in Şişli. Appropriate environmental conditions for group activities, the number of students that were involved in group work, time and the motivation of guidance counselors assigned for the study are the factors that were taken into consideration in screening process. Due to the TEOG national standardized test, 8th grade students were excluded and screening study was carried out on the 7th grade students. Several conditions were taken into consideration assigning the participants in experimental group, control group, and placebo group. These conditions were volunteering, parental permission, scoring 55 and above on Negative Cognitive Errors Scale for Children, scoring 8 and above score on Beck Anxiety Inventory, gender (not only male participants ), being 7th grade student, not being diagnosed with any psychiatric disorder, and the assessment of the guidance counselors in schools. Participants who were in control group and placebo groups were offered psychoeducational program after the completion of study. However, due to the inadequate number of application, these students were directed to psychologist. Beck Anxiety Inventory, Children's Negative Cognitive Errors Questionnaire, and school performance scores of adolescents were used in pretest and posttest in order to examine the possible effect of psychoeducational program upon anxiety level, academic success and cognitive biasses. In order to compare the anxiety levels, cognitive error levels and academic success of three groups, 3x2 repeated measure of variance analysis was applied. Results of this research study have revealed that anxiety level and cognitive biasses level in experimental group significantly decreased compared to control group and placebo group. However, there was no significant difference in academic success. A slight decrease in school performance scores of placebo group was found, however, results were not statically significant. Findings of this study were discussed based on the literature.Key words: adolescent, anxiety, academic success, cognitive biases,psychoeducation.