Ortaokul öğrencilerinin duygusal zekaları ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu tezin amacı, duygusal zeka ile koruyucu faktörleri temel alan psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkiyi, ortaokul öğrencilerinden oluşan örneklemde incelemektir. Ergenlik döneminde, yaşanan sıkıntılarla ve problemlerle baş etmede kaynak sağlayan koruyucu faktörler ile duygusal zeka arasında anlamlı ilişkiler olması literatürde yer alan araştırma sonuçlarına dayalı olarak öngörülmektedir.Araştırmanın örneklemi, ortaokulda öğrenim gören 461 öğrencinden oluşmaktadır. Veri toplama amacıyla, Bar-On Duygusal Zeka Ölçeği Çocuk ve Ergen Formu, Psikolojik Sağlamlık ve Ergen Gelişim Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde, SPSS 22.0 programı kullanılarak, T-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi ve Pearson Korelasyon Analizi uygulanmıştır.Araştırmanın sonucuna göre, duygusal zekanın alt ölçekleri puanları (bireylerarası, birey içi, uyum, genel ruh hali, olumlu etki ve toplam puanı) ile koruyucu faktörlerin alt ölçeklerinin puanları arasında anlamlı pozitif ilişkiler olduğu bulunmuştur. Ancak duygusal zekanın stres yönetimi alt boyutu puanları ile koruyucu faktörlerin puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Duygusal zeka puanlarının ve koruyucu faktörlerin puanlarının demografik değişkenlere göre (cinsiyet, sınıf düzeyi, başarı notu, kardeş sayısı, anne-babanın medeni durumu, anne-babanın eğitim düzeyi, anne-babanın çalışma durumu, ekonomik gelir, bireyin kendisinin ve aileden birinin psikolojik yardım alma durumu) farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları ilgili literatür doğrultusunda tartışılmış, gelecek çalışmalar için önerilere yer verilmiştir.Anahtar Sözcükler: Duygusal zeka, psikolojik sağlamlık, koruyucu faktörler.

The aim of this study was to investigate the relationship between emotional intelligence and psychological resilience within protective factors in a sample of secondary school students. It was hypothesized that there were significant relatipships between emotional intelligence and protective factors which help to cope with difficulties and stress during adolescence, regarding studies which take place in literature.The sample of the study consists of 461 students in a secondary school in Istanbul. In order to collect data, Bar-On Emotional Quotient Inventory: Youth Version, Resilience/Youth Development Module, and Personal Information Form were used. In analysis of the data, statistical analyses were conducted by using SPSS 22.0 software.The results revealed that, there were significant and positive correlations among subtests of emotional intelligence (interpersonal, intrapersonal, adaptability, general mood and the total scores) and subtests of protective factors. However, the relationships between stress management of emotional intelligence and protective factors was not statistically significant. Differentiation of emotional intelligence and protective factors scores according to demograpfic variables (gender, class, final grade, number of siblings, parents' marital status, parental education level and parental employment status, economic income, history of psychological support and family history of psychological support) of participants was also investigated. The results of the study were discussed in the light of the relevant literature and suggestions for future studies were detailed.Key Words: Emotional intelligence, resilience, protective factors.