İnsan hakları perspektifinden çocuk refahı alanındaki sosyal hizmet uygulamalarında değerlendirme sorunu

Abstract

Bu tez, çocuk refahı alanında çalışan sosyal hizmet uzmanlarının insan hakları bilgisini temele alarak bir değerlendirme yapmayı amaçlamaktadır. Sosyal hizmet, insan haklarını uygulamak üzerine kurulu bir alandır. Bu alanda çalışan uzmanların, çalışma sırasında ve sonrasındaki değerlendirme aşamalarında edindikleri mesleki ve etik roller onların kültürel ve sosyo-ekonomik arkaplanlarından ziyade insan hakları bilgilerine göre şekillenmektedir. Bu tartışmayı çocuk refahı alanında çalışan sosyal hizmet uzmanlarının anlatıları üzerinden yürütmeye çalışan tez, öncelikle tartışmanın temelini oluşturan kavramsal ve kuramsal bilgileri içermektedir. Sonrasında tezin saha araştırmasının ve analizin nasıl yapıldığını anlatan yöntem bölümü yer almaktadır. Tezin bulguları ve bulguların tartışılması ise üçüncü bölümde ayrıntılı bir şekilde sunulmaktadır. Derinlemesine görüşmelerle sosyal hizmet uzmanlarından alınan ve Nvivo ile analiz edilen veriler, uzmanların çocuk refahına bakışlarının literatürde olduğu gibi çocuğun iyi olma haliyle özdeşleştiğini göstermektedir. Aynı zamanda uzmanların sıklıkla çocuk haklarının ihlaline vurgu yaparak kendi değerlendirme süreçlerini anlatmaları söz konusudur.İnsan haklarının bir fikir olabileceğine genelde değinilmemiştir. İnsan haklarından söz edildiğinde, içeriğinden ziyade mevzuat bilgisi daha ön plana çıkmaktadır. İnsan hakları bilgisine dair tartışmalar uzmanın müracaatçı, yasa veya devletten hangisine gerçek anlamda hizmet ettiğine dair fikir yürütülmesine de imkân vermektedir. Çalışma aracılığıyla dikkat çekilebilecek bir başka nokta ise uzmanların değerlendirme sürecinde etik ilişkiyi kurma biçimleridir. Etik değerlendirmenin oldukça güçleştiği durumlarda kendilerinden daha deneyimli uzmanlardan bilgi alarak süreci ilerlettiklerini belirten sosyal hizmet uzmanları bu ilişkinin daha çok yatay kurulduğundan bahsetmektedirler. Bu noktalar ışığında tez, sosyal hizmet alanına insan hakları, değerlendirme ve etik konularında katkı sağlama hedefindedir.Anahtar Kelimeler: Sosyal Hizmet, İnsan Hakları, Etik, Değerlendirme, Çocuk Hakları, Çocuk Refahı

This study aims at exploring the relationship between human rights and assessment in social work practices in the field of child welfare. Social work practices are based on implementation of human rights. Professional and ethical understanding of social workers is shaped by human rights rather than social, cultural, and economic background of social workers. This study contains a conducted argument, which is based on the experience recounted by social workers working in child welfare, which prioritizes on the foundation of the argument which is theoretical and conception information. This study then turns to the methodological framework and explains how the analysis is done. Third section of this study draws on the data collected through interviews conducted with social workers and the analysis. Data collected through in-depth interviews with social workers was analyzed with Nvivo software. Analysis indicates a relationship between the ways that social workers described the problems of evolution and the violation of children's rights. Analysis indicates that the emphasis on the human rights was mostly made through regulation and legislations concerned with the social work practices.It is generally not mentioned that human rights is an idea. Once it mentioned about human rights, it is come into prominence that the information of regulations rather than its context. The argument on the social workers' knowledge of human rights allows them to think who they really serve, amongst laws and the government. Another considerable point is the relationship the social workers create on ethics in the process of the argument. The social workers state that when ethical analysis became difficult for them, they consulted to more experienced specialist's to further the process, and they notice that there are horizontal relations. In the light of these, this study has sought to reconsider the dilemmas of social work practices through a discussion at the intersection of human rights, assessment, and ethics.Keywords: Social Work, Human Rights, Ethics, Assessment, Children Rights, Child Welfare