İnsan hakları açısından siyasal bir yönetim biçimi olarak demokrasinin irdelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, demokrasi ve insan hakları kavramları arasındaki ilişkiyi felsefî bir bakış açısıyla irdelemeye çalışmaktır. Özellikle 20. yüzyıldan günümüze kadar gerek siyaset felsefesi alanında gerekse diğer sosyal bilimler disiplinlerinde, insan hakları ve demokrasi tartışmaları çoğu kez birlikte ele alındığı için, her iki kavram birbiriyle karıştırılmaktadır. Günümüzde siyasal, sosyal ve ekonomik alandaki birçok olumlu gelişmeler ve özgürlükler demokrasiyle eşleştirilmektedir. Demokrasi olumlu her şeyi ifade eden bir kavram haline gelmiştir. Bu açıdan, demokrasinin insan haklarının korunmasında ve gelişiminde en iyi yönetim biçimi olduğu yönünde yaygın bir görüş egemendir. Oysa çokpartili seçimlere indirgenmiş prosedürel bir yönetim biçimi olarak yaygınlık gösteren demokrasi, insan haklarının korunduğu bir yönetim biçimi olabileceği gibi, temel hakların ihlâl edildiği, hatta demokratik usuller yoluyla ortadan kaldırıldığı bir yönetim biçimi de olabilir.Demokrasi ve insan hakları teorik ve pratik açıdan ayrılabilir kavramlardır. İnsan hakları dediğimiz haklar, demokratik olmayan bir ülkede de var olabilir ve korunabilir. Başka bir ifadeyle demokrasisiz bir insan hakları olabilir. Demokrasi ile insan hakları arasında yapısal olarak zorunlu bir bağlantı bulunmamaktadır. İnsan hakları, çokpartili demokratik bir siyasal yönetimle olduğu kadar tekpartili otokrasiyle de bağlantılı olabilir. Demokrasi, insan haklarının bir `önkoşulu` değil, insan hakları, demokrasinin bir `önkoşulu` olabilir.Anahtar Kavramlar: Demokrasi, İnsan Hakları, Yurttaşlık, Liberal Demokrasi, Müzakereci Demokrasi, Sosyal Demokrasi

The goal of this study is to explore the relationship between the concepts of human rights and democracy from a philosophical point of view. Especially, starting from the 20th century until the present day, within political philosophy and various disciplines of social sciences the concepts of human rights and democracy have been falsely equated with each other, as a result of which these two topics are discussed together in most debates. In our time many positive progressions and enhancements in freedom within the political, social and economic fields, have been linked to democracy, which has become a notion that describes all good things. When considered from this angle, the opinion that democracy being the optimal system of goverment, is dominatingly prevalent. However, although democracy, which presents itself as a system of government induced to multi-party election procedures, can be a government system that protects human rights, can also become a system where fundamental rights are violated or even eliminated through democratic procedures at times. Democracy and human rights are concepts that can be seperated theoretically, as well as practically. Rights which we refer to as human rights may exist and be sustained even in non-democratic countries. In other words human rights can exist without democracy. There are no mandatory structural links between democracy and human rights. Democracy may be connected to a multi-party political management as much as a single-party autocracy management system. Democracy is not a `prerequisite` for human rights, rather human rights are `prerequisite` for democracy. Keywords: Democracy, Human Rights, Citizenship, Liberal Democracy, Deliberative Democracy, Social Democracy.