1945-1961 dönemi posta pullarında propaganda ve ulusal kimlik: Değişimler, süreklilikler

Abstract

Pul, posta ücretinin karşılığı olan bir kıymetli kâğıt olmasının yanı sıra, devletin bir iletişim aracıdır. İktidarın önemli atfettiği kişilerin ve tarihlerin hatırlatılıp kutlanması, bilgi verilmesi, ülkenin tanıtılmasında da kullanılmaktadır. İktidarlar ve gündem değiştikçe pulların konuları, kullanılan sembol ve yaklaşımlar da değişiklik gösterir. 1945-1961 yıları arasında basılan T.C. Posta Pulları, devletin bir iletişim ve propaganda aracı olarak incelenmiştir. Bu dönemin seçilmesinin sebebi Cumhuriyet tarihindeki en büyük siyasi ve toplumsal değişmelere sahne olması ve üç farklı yönetimi kapsamasıdır. Bir yönetim şekli son bulup başka yönetim başlarken bir önceki yönetim döneminin izleri görülebilir. Bu durum çalışmanın ana amacı olan neyin değişip neyin değişmediğini pullarda izlenmesine olanak verir. Çalışma söylem analizi yöntemi ile yapılmıştır. Demografik çalışmalar başlığı altında, eğitim, sağlık, nüfus planlamaları gibi konular incelenmiştir, bunların çağdaşlaşma göstergeleri olarak sunulduğu görülür. Kalkınma başlığında, mimari eserler, sanayi, teknoloji ve araçları konu alan pullar incelenmiştir bunlar da modernleşmenin sembolik temsilleri olarak kullanılır. Uluslararası İlişkiler başlığında, dış politikası ile ilgili pullar incelenmiştir, Türkiye'nin 2. Dünya Savaşı sonrası Batı bloğunda yer alması ve bunu sürdürmesi pullarda izlenir. Her dönem kendi anılarını ve anıtlarını yaratmakla beraber popüler kültür posta pullarına girmeye başlamıştır. Bu başlıklarda incelediğimiz pullar bize Türkiye'nin modernleşme süreci hakkında fikir verir. Posta pullarında devlet ikonografisi değişmeden devam etmiş, hükümetlerin, dönemin politikaları pullara yansımıştır. Posta pulları olmak istenen, özlenen durumu yansıtır; fakat olunan durum çoğunlukla farklıdır ve bu da pullarda görülmektedir.

The stamp is not only a precious piece of paper against which the postage is paid, but it is a communication tool of the state. It is also used for the promotion of important people, history and celebration, giving information and introducing the country. As the powers change, the agenda and issues of stamps also change. Between 1945 and 1961 by T.R. The postal stamps were examined as a mean of communication and propaganda by the state. The reason of selecting this period is that it is the stage of the greatest political and social changes in the history of Turkish Republic and also includes three different governances. When a governance ends and another governance starts, effects of the previous governance period can be seen. By the way this study allows us to examine what has changed and what has not changed about stamps. This study is based on discourse analysis method. Under the heading of demographic studies, topics such as education, health, population plannings are examined and they are presented as modernization indicators. Under the heading of development, architectural works, industry, technology and devices were examined and they are presented as symbolic representations of modernization. Under the heading of international relations, Turkey stamps related to foreign policy that have been investigated reflects how Turkey took a place near to western countries and shows that this relations continued even after Second World War. Each period creats it's own memories and memorials which are presenting popular culture of postage stamps. Examination of stamps under the headings written above, give us an idea about Turkey's modernization process. In postal stamps, the state iconography continued unchanged, government's politics, and different periods of politics were reflected on the stamps. The postage stamps reflect the desired situation; but generally the situation may be different from the desired one and this is reflected on the stamps.