Antikçağdaki ruh anlayışlarının zihin felsefesi tarihindeki yansımaları üzerine

Abstract

Zihin felsefesinin ikici ve özdekçi yaklaşımları aslında kökenlerini Antikçağdan almaktadır. Pythagorasçılardan esinlenen Platon'un ruh görüşü, modern dönemde Descartes'ın felsefesine yansıyarak ikici akımların yolunu açarken, devamında 17. ve 18. yüzyılda Leibniz'in öncülüğünde koşutçuluk, Geulincx ve Malebranche'ın öncülüğünde aranedencilik, 19. yüzyılda gölgeolguculuk ve 20. yüzyılın başında da içebakışçılık akımları önde gelen ikici yaklaşımlar olarak ortaya çıkar. Öte yandan Demokritos'un atomculuğunda kökenini bulan Aristoteles'in ruh görüşü ise, özellikle modern dönemde Spinoza'nın yaklaşımını etkiler ve sonrasındaki özdekçi görüşlerin temelini oluşturur. Spinoza'dan ve dolayısıyla Aristoteles'ten etkilenen özdekçi anlayışlar olarak 1940'lı yıllarda felsefi davranışçılık, 1950'li yıllarda fizikselcilik/özdeşçilik ve 1960'larda işlevselcilik akımları öne çıkar.Anahtar Terimler: zihin felsefesi, ikicilik, özdekçilik, ruh, zihin/bilinç, Platon, Aristoteles.

Materialist and dualist approaches in philosophy of mind, actually take root in Ancient Greece. Dualism occurs as the reflection of Plato's account of soul, grounded on Pythagorean view of soul, on Descartes'. In the rest process, 17th and 18th centuries parallelism emerges under Leibniz's leadership; occasionalism is developed by Geulincx and Malebranche; in the 19th century, epiphenomenalism and in the beginning of the 20th century introspectionism occur. On the other hand, Aristotle's account of soul, grounded on Democritus' atomism, affects especially Spinoza's views in modern age and underlies his materialist approach. Furthermore, philosophical behaviorism in the 1940's, physicalism (identity theory) in the 1950's, and functionalism in the 1960's arise; all of them are affected by Spinoza and Aristotle. Keywords: philosophy of mind, dualism, materialism, soul, mind/ consciousness, Plato, Aristotle.