Tuvalet eğitimi tamamlanmış çocukların, dışkı-idrar kontrolü ve tuvalet becerisi kazanmalarını etkileyen faktörlerin ve etkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, tuvalet eğitimi tamamlanmış çocukların (4-6 yaş), dışkı-idrar kontrolü ve tuvalet becerisi kazanma süreçlerini, bu süreci etkileyen faktörleri ve etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 387 anne oluşturmuştur. Veriler literatür bilgisinden yararlanılarak, araştırmacı ve danışmanı tarafından hazırlanan ''Çocuk ve Aileyi Tanıtıcı Bilgi Formu'' ve ''Tuvalet Eğitimi Uygulama Formu'' ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmada tanımlayıcı özellikler, kategorik verilerde n ve % değerleri ile, sürekli verilerde ise ortalama ± standart sapma değerleri ile incelenmiştir. Kategorik verilerin karşılaştırılmasında Ki-kare testi ve Fisher' in kesin testi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık için alfa hata düzeyi %5 kabul edilmiştir. Tuvalet eğitimine başlanan çocukların %68,5' inin 2 yaşında idrar kontrolünü; %55,8'inin 3 yaşında dışkı kontrolünü kazandığı belirlenmiştir. Tuvalet eğitiminden sorumlu bireylerin çocuklara karşı olan tutumlarını olumlu (%74,4) olarak tanımladığı belirlenmiştir. Tuvalet eğitiminden sorumlu bireylerin tamamının ödül yöntemi kullandığı ve ödül olarak çocuklarını kucakladığı (%53,0); ceza yöntemini kullananların çoğunlukta (%78,6) olduğu ve ceza olarak olumsuz ifade kullandıkları (%46,8) belirlenmiştir. Çocukların aktivite düzeyinin, tuvalet eğitiminden sorumlu bireylerin eğitim düzeyinin, çalışma durumunun ve deneyiminin tuvalet eğitiminin başarısını etkilediği belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda; alanlarında uzman kişilerin (hemşire, psikolog, okul öncesi öğretmeni), annelere çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren ipuçları, yöntemler ve olumlu yaklaşmalar konularında bilgi vermelidir.

This research was conducted in order to determine process of acquisition of toilet-training skills and bowel-bladder control of children who completed their toilet training (4-6 years of age) and the factors and their effects influencing this process. Sample of the research was comprised of 387 mothers. Data were obtained, under quidance of literature knowledge, by using ''Descriptive Data Survey for Child and Family'' and ''Survey Concerning Application of Toilet Training'', which were developed by the researcher and her supervisor, based upon face-to-face interview method. In the research, descriptive characteristics were evaluated with n and % values for categorical data, Chi-Square test and Fisher's Exact test were used. For statistical significance alpha error level was considered to be 5%. It was determined that of the children for whom toilet training was being applied; 68,5% acquired bladder control at age of 2 and 55,8% acquired bowel control at age of 3. It was determined that individuals who were responsible for toilet training defined their attitudes against children as positive (74,4%). It was also determined that all of the individuals who were responsible for toilet training used rewarding method and embraced their children as a reward (53,0%), ones that used punishment method were predominant (78,6%) and exhibited negative facial expressions as a punishment (46,8%). It was suggested that activity levels of children, educational level, working status and experience of the individual who is responsible for toilet training influences success of toilet training. In accordance with these outcomes, occupational professionals (nurse, psychologist, pre-school teacher) should inform the mothers in regard to hints indicating that the child is ready for toilet training, methods and positive approaches.