Sakarya`nın Taraklı ilçesinde bulunan tarihi evlerin tespiti ve ilçenin sosyo-kültürel yapısındaki değişimin incelenmesi

Abstract

Sakarya ilinin en güney ucunda yer alan Taraklı, Osmanlı Dönemi evleri ve tarihiyapılarıyla ünlü bir ilçedir. XVII. yüzyıl ile XIX. yüzyıl arasında bölgenin en büyükticaret merkezi olan kent, ?stanbul-Ankara yol güzergâhı değisince ekonomik birçöküs yasamıstır. Bu durum Taraklı'dan dısarı, tek taraflı göçe sebep olmustur.Taraklı'da öncelikle kentsel mimarisinin özünü teskil eden ekonomik etkinliğin (ipekböcekçiliği) kaybolmasının yanı sıra, büyük aile yapısından çekirdek aile yapısınageçilmesi sonucunda büyük evlere olan talep ortadan kalkmıstır. Her seyden önceülke genelindeki modernlesmeye bağlı yeni yasama tercihleri ve kültür normudeğismeleri sonucunda, konutlarının önemli bir bölümünün özellikle ipekböcekçiliğine ayrılan kat ve birimlerin terk edildiği bir yerlesmeye dönüsmüstür.Çalısmada bahsedilen konu kapsamında, Taraklı'nın genel bir tanımı, seçilen evlerinprojeleri, sokak görünüsleri, cephe özelliklerinin incelenmesi ve ilçede sosyokültüreldeğisimin mimariye etkisi arastırılmıstır.Anahtar Kelimeler: Taraklı, Taraklı Evleri, Geleneksel Türk Evi, Sosyo-KültürelYapı

Tarakli, the district located in the southern end of Sakarya province, is famous for itswooden houses from the Ottoman era and its historical monuments. The district,which was the greatest trading centre between the XVII. and XIX. centuries, hasfallen into an economical collapse as the route of the Istanbul-Ankara road waschanged. This gave rise to a significant emigration.The demand for great houses has been dwindled on account of transferring from thelarge families into the nuclear family and the collapse of the main economicalactivity (sericulture) which formed the urban architecture. Above all, as a result ofchanges in living styles and cultural norms, most parts of the houses ? particularlythe spaces assigned for sericulture ? have been abandoned.In this context, not only the general perspectives of Tarakli, but also the projects,characteristics, appearances of the houses and the socio-cultural effect of changes onarchitecture have been researched.Key words: Tarakli, Houses of Tarakli, Traditional Turkish house, socio-culturalstructure.