Uzman sistemlerin yasal düzenlemelere uygulanarak akıllı veri tabanlarının geliştirilmesi

Abstract

Günümüzde teknoloji alanında oldukça hızlı gelişmeler yaşanmaktadır. Tüm bu hızlı gelişmelere rağmen teknolojinin tam anlamıyla cevap veremediği birçok soru mevcuttur. Bunlardan birisi de ?İnsan zekâsı nasıl çalışır ve makineler insanlar gibi düşünüp karar verebilirler mi ?? Cevabı evet ya da hayır olarak net bir şekilde verilemeyecek olan bu sorudan hareketle bir bilgisayar bilim dalı olan ?Yapay Zekâ (Artificial Intelligence)? doğmuş ve gelişimini sürdürmektedir.Yapay zekâyı basit anlamda insanı taklit etmeye çalışan makineler olarak da açıklayabiliriz. Günümüzde, yapay zekâ'nın alt bileşenlerinden birisi olan uzman sistemler, insanın yerini almaya en yakın aday sistemlerdir. Uzman sistemler, yapay zekâ'nın bir dalı olup, bir probleme uzman insan düzeyinde bir çözüm bulmak için uzman bilgisini kullanırlar. Uzman sistemler kısaca kural tabanlı bir sistem olarak nitelendirilebilirler.Uzman sistem yazılımlarıyla ilgili olarak Türkiye ve Dünya' da yoğun çalışmalar yapılmakta, hemen her alanda uzman sistemlerden yararlanılmaktadır. Özellikle kurumların bağlı oldukları yasal düzenlemeleri oluşturan çok sayıda hükmün bir arada değerlendirilmesini gerektiren ihtiyaçların karşılanması amacıyla kural tabanlı uzman sistemler tasarlanmaktadır.Bu çalışmada yapay zekâ tekniklerinden uzman sistemler tanıtılarak, yasal düzenlemelere bağlı olarak geliştirilmiş veri tabanlarının sorgulanmasında alışılmış yöntemlerin kısıtlarına bir çözüm olarak uzman sistemlerin kullanılması ve bu amaçla hazırlanmış dillerden Prolog ile yazılmış bir uzman sistemin çalışma mantığı araştırılmıştır. Ayrıca Prolog'un MS-SQLServer, ORACLE gibi harici veri tabanlarıyla bağdaştırılarak, uzman sistemlerin ilişkisel veritabanlarıyla birlikte kullanımına ilişkin örnekler verilmiştir.

Today, there is a rapid growth in the technological areas. Despite of this rapid growth, there are lots of questions which technology cannot answer. One of them is how to operate human mind and whether machines think and decide just like human being or not. By starting this question whose answer cannot be known well, ?Artificial Intelligence?, a computer science branch, was born and it has been still developed.We can explain the artificial intelligence that is the machine which imitates human mind. The only base of these machines can be human mind because other minds which are not based on human being, has not been found.Today the expert system, one of the subset of the artificial intelligence, is the most imminent nominee system that can supersede the human being. According to the general definition ,the expert system is an adviser programme which imitates the process of the expert knowledge and comprehension in the solving of some problems.The expert systems, one of the branch of the artificial intelligence, aim to use the expert knowledge in order to find a solution at the level of expert person. It can be characterized that the expert systems are rule-based systems. The rules are formed by the experience of the experts. From these rules, depending on reason-result relation of human being, it draws a conclusion at the end of these logical process.In Turkiye and in the world, related to the expert systems softwares, there are lots of mass study and the expert systems are being used in every fields. The expert systems especially are designed to provide the needs that evaluate the commands together formed the legal regulations of institutions.In this study, by introducing the expert system, an artificial intelligence tecnique, the usage of the expert system as a solution for the restriction of the conventional methods in the database query and the workings of the expert system written in prolog have been researched.