Kagir ve ahşap yapılarda restorasyon maliyeti: Kırşehir Çarşı Camii ve Göztepe`de ahşap konut örneği

Abstract

Restorasyon uygulamalarında, hasarın doğru teşhis edilmesi ve buna yönelik tedavi yöntemlerinin saptanması, onarımın ne kadara mal edileceği hakkında temel verileri oluşturur. Bir maliyet keşfinin doğru ve güvenilir olması bu iki veri arasındaki ilişkinin doğruluğuna bağlıdır. Uygulama aşamasına geçildiğinde, önceden fark edilmeyen bir hasar ile karşılaşılması durumunda, ek bir maliyet söz konusu olacaktır ve uygulamaya başlamadan önce kağıt üzerinde yapılan onarım maliyet keşfi hata verecektir. Yani ilk başta belirlenen bütçe ile işin bitiminde ödenen bedel arasında farklar çıkacaktır.İşte tam da bu noktada bu çalışma, restorasyon uygulamaları öncesi, proje üzerinden hazırlanan onarım keşif bedelinin, uygulama sırasında karşılaşılacak öngörülemeyen hasarların olması durumunda gerçeği yansıtmayacağı, öngörülemeyen hasarların öngörülemeyen maliyet yaratacağı hipotezinden yola çıkarak yapılmıştır.`Uygulama sırasında karşılaşılabilecek, öngörülemeyen hasarlar nelerdir ?` sorusuna bu tez kapsamında yanıt aranmaya çalışılmış, kagir ve ahşap yapılarda oluşabilecek hasarlar özetlenmiş ve konu, iki örnek yapı üzerinden irdelenmiştir.. Bunlardan ilki, Kırşehir'in merkezinde, Çarşı Semti, Kuşdili Mahallesi'nde bulunan Çarşı Camii'dir. Cami, kareye yakın dikdörtgen planlı olup, üst tavan örtüsü ahşap tütekli örtüdür.İkinci örnek ise İstanbul ili, Kadıköy ilçesi, Göztepe Mahallesi'nde bulunan dört katlı bir konuttur. Zemin katı moloz taş duvar olan yapının, diğer katları tamamıyla ahşap iskeletlidir. Özgün yapısını büyük ölçüde korusa da, zamanla niteliksiz ekler almıştır.Hasarları teşhis edilmiş bu iki yapının, müdahale yöntemleri incelenmiş ve rölöve çizimleri ile restorasyon projeleri üzerinden malzeme ve malzeme miktarları belirlenerek, onarım bedeli tespit edilmeye çalışılmıştır. Teze esas konu olan, maliyet keşfi hazırlanırken, keşif tablosuna eklenemeyecek ve akibeti onarım sırasında belli olacak uygulamalar ayrıntılarıyla belirtilmiştir.Sonuç olarak bakıldığında iki yapıda da uygulama sırasında çıkabilecek hasarlar, öngörülemeyen maliyet oluşturabilecektir.Anahtar Kelimeler; Restorasyon, Maliyet, Koruma, Kırşehir Çarşı Camii, Göztepe'de Ahşap Konut.

In restoration works, basic cost evaluation is provided with accurate detections of damages on the building and repairment methods which will be applied on it. Accuracy and reliablity of a budget estimation is up to the correctness of these datas' relation. In the execution phase, if any unnoticed damages occur, an incremental cost will be on the table and the budget estimation will fail. So there will be differences between the estimated cost at the beginning and the prices paid at the end of the work. Exactly at this point this study had prepared alongside the hypothesis which supports that the project based budget estimations prepared before the restoration work will not reflect the true numbers because of the possible unforseen damages during the work.The purpose of this study is to answer the question: `What are these unforseable damages can encounter during the restoration works?`. Damages may occur on the masonry and timber buildings had summarized and two sample building had chosen as an example. First of them is Çarşı Mosque which is located on Kuşdili Quarter, central district of Kırşehir. The mosque has a rectangular plan and the top is swallow dome.Second example is a foor storey residential building which is located on Göztepe Quarter in Kadıköy, İstanbul. The ground floor of the building is rubble-stone and the rest of the floors are timber. Even it preserves it's original shape, there are some nonfunctional additions on the building.These damage identified buildings' budget estimation of the repairments had specified after examination of intervening methods and number of the necessary materials which are specified based on the restoration projects. During the preparement of the budget estimation , which is the fundamental subject of the study, works which are not going to include on budget estimation table and the uncertain works because of the repairment processes had included extendedly.As a conclusion, damages might arise during the works can create unforseable costs.Key Words; Restoration, Cost, Conservation, Kırşehir Çarşı Mosque, Timber House in Göztepe