Türkiye muhasebe ve finansal raporlama standartlarının açıklama gerekliliklerine ilişkin uyum düzeylerinin incelenmesi: Borsa İstanbul`da bir uygulama

Abstract

Sürekli artan rekabet ortamında işletmelerin varlıklarını sürdürmeleri ve gelişen bilgi teknolojilerine ayak uydurmaları zorunlu hale gelmiştir. Küreselleşme olgusu ile birlikte dünyada sınırlar kalkmış işletmelerin farklı ülkelerde ortaklıklar kurabilme ve işletmeler açabilme imkânları artmıştır. Bu durum ülkeler arası farklılıkların birçok ülkede işlem gören işletmelerin finansal tablolarını hazırlamakta yaşadıkları olumsuzlukları gündeme getirmiştir. Bu olumsuzlukları ortadan kaldırmak ya da en aza indirmek için ortak finansal tablo hazırlıklarına başlanmıştır. İlk olarak Amerika ve Avrupa da bir takım çalışmalar yapılmış uluslararası muhasebe standartları oluşturulmuş daha sonra ülkemizde bu standartlar temel alınarak Türkiye muhasebe standartları oluşturulmuştur. Borsada işlem gören tüm işletmelerin bu yeni oluşturulan standartlara uyma zorunluluğu getirilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde muhasebe ve finansal raporlama standartları ile ilgili temel kavramlar ve Türkiye'deki muhasebe standartlarının tarihsel gelişimi hakkında bilgi verilmiş, ikinci bölümde, Türkiye muhasebe ve finansal raporlama standartlarının açıklama gereklilikleri ve uyum düzeyleri teorik anlamda açıklanmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde ise, Türkiye'de Borsa İstanbul'da işlem gören farklı sektörlerdeki üretim işletmelerinden bazıları rastgele seçilerek, işletmelerin maddi duran varlık, stok ve hasılat standartları dipnot uyumluluk düzeyleri belirlenmiş, belirlenen uyumluluk düzeylerinin işletmelerin aktif büyüklüğü, yaşları, ortaklık durumları, denetçi türleri ve sektörleri ile aralarındaki ilişki araştırılmıştır. Yapılan araştırma literatürdeki çalışmalarla uyumluluk göstermiştir.

In a continuously increasingly competitive environment, it has become compulsory for enterprises to keep up with their assets and keep up with developing information technologies. With the globalization phenomenon, the possibilities of establishing partnerships and establishing businesses in different countries have increased in the world. This has brought to light the negativities experienced by countries in preparing the financial statements of the enterprises that are traded in many countries. Preparations for common financial statements have been started in order to eliminate these negatives or to minimize them. First American and European studies have been done in a number of international accounting standards and these standards are then generated based on the accounting standards Turkey has been created in our country. All businesses traded on the stock exchange are obliged to comply with these newly established standards. According to the first part of the accounting and financial reporting standards related to basic concepts and provides information about the historical development of accounting standards in Turkey, in the second part, the disclosure requirements and the level of compliance of Turkey accounting and financial reporting standards are described in the theoretical sense. In the practical part of the study, some of the business production in different sectors traded exchange in Istanbul, Turkey randomly selected businesses of tangible fixed assets, inventory and revenue standards footnote compliance levels were determined, assets of enterprises of designated compliance level, age, partnership status, auditors species and their relationship with the sectors. The research conducted was consistent with studies in the literature.