Platon ve Aristoteles`te bilgi, hakikat ve ahlak bağlantısının Nietzsche perspektifinden eleştirisi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı düşünce tarihinde meydana gelen kavramsal farklılaşmaları ve dönüşümleri göstermektir. Bu farklılaşmaları gösterebilmek için Platon, Aristoteles ve Nietzsche'nin bilgi ve ahlak çerçevesinde ortaya koydukları argümanları incelemek gerekir. Çünkü düşünce tarihinde meydana gelen farklılaşmalar, çatışmalar bilgi ve ahlak kavramları üzerinden şekillenmektedir. Bu bağlamda tezin birinci bölümünde Platon ve Aristoteles'in bilgi kavramı üzerinden hakikat ve insan doğasını nasıl değerlendirdikleri incelenecektir. Ayrıca bilgi ile hakikat arasındaki ilişkinin ahlaksal bir yaşamın anlamlandırılması noktasındaki önemi tartışılacaktır. Çünkü Platon ve Aristoteles insan var oluşuna ilişkin olan yaşantının, ahlaksal bir içeriğinin olduğunu savunmaktadır. Dolayısıyla insan varoluşuyla iç içe geçen ahlaksal yaşantının, bilgi ve hakikat çerçevesinde temellendirilen felsefi söylemden bağımsız olmadığı söylenebilir.Diğer taraftan, tezin ikinci bölümünde Nietzsche'nin hakikat, bilgi ve ahlak kavramlarına ilişkin ortaya koyduğu felsefi argümanların düşünce tarihinde ne türden bir dönüşüme neden olduğu araştırılacaktır. Nietzsche felsefe tarihinde sürekli tartışma konusu olan bu kavramları sorgularken hem değerleri hem de insan var oluşunu yeniden yorumlamaktadır. Bu noktada Nietzsche, Platon ve Aristoteles'in aksine bilgi ve hakikatin icat edildiğini ve insan yaşantısının, bilgi ve hakikat probleminden bağımsız bir şekilde düşünülmesi gerektiği vurgulamıştır. Burada ulaştığımız sonuç ise Nietzsche'nin ortaya koyduğu bu argümanların bilgi, hakikat ve ahlak kavramları hakkındaki bakış açımızı veya değerlendirmelerimizi kökten bir şekilde dönüşüme uğrattığıdır.

The main purpose of this work is to show the conceptual differentiations and transformations emerging in the history of thought. In order to show these differentiations, it is necessary to examine the arguments of Plato, Aristotle and Nietzsche in terms of knowledge and morality. Because the differentiations, conflicts which occur in the history of thought are shaped through the concepts of knowledge and morality. Within this framework in the first chapter of the thesis, it will be examined how Plato and Aristotle evaluate the truth and human nature through the concept of knowledge. Also the importance of the relationship between knowledge and truth in the context of signification a moral life will be discussed. Because Plato and Aristotle argue that life which is with regard to human existence has a moral content. Therefore, it can be said that the moral life intertwined with human existence is not independent of the philosophical discourse which is justified in terms of knowledge and truth. On the other hand, in the second chapter of the thesis, Nietzsche's philosophical arguments which are with respect to the concepts of truth, knowledge and morality will be investigated as to what kind of transformation caused in the history of thought. While interrogating these concepts which are constantly debated in the history of philosophy, Nietzsche reinterprets both values and human existence. At this point, Nietzsche emphasized that, unlike Plato and Aristotle, knowledge and truth were invented and human life should be considered independently from the problem of knowledge and truth. The conclusion we reached here is that Nietzsche's arguments have radically transformed our perspective or evaluations which are about the concepts of knowledge, truth and morality.