Osmanlı hukuk sisteminde Kadılık kurumu

Abstract

Yüzyıllar boyunca Asya, Avrupa ve Afrika'daki büyük topraklarıyla hüküm süren Osmanlı Devleti, idari sisteminin istikrarlı bir şekilde ilerlemesi için gerekli mekanizmaları sağlamaya çabalamıştır. Altı yüzyıl gibi uzunca bir süre yaşamını sürdürmüştür. Bu kadar uzun süre ayakta kalmasını sağlayan unsurlardan birisi de hukuk sistemidir. Uzun yıllar hukuk sisteminin, sağlıklı işlemesini ise, kadı ve mahkemelere borçludur.Bu çalışmada `Osmanlı Hukuk Sisteminde Kadılık Kurumu` incelenmiştir. Ancak, Tanzimat Dönemi (1839-1876) ve sonrası bu çalışmanın dışında tutulmuştur. Çalışmada tarihsel süreç içerisinde kadılık kurumu incelenmiş, kadıların başvurdukları bilgi kaynakları, adli, idari ve belediye görevleri, eğitim durumları, gelirleri, görev yerleri, atanmaları, görev süreleri, yardımcıları, unvan ve konumları, protokol ve törenlerdeki yerleri, terfi sistemleri, denetim ve görevden alınmaları, kadılık kurumunda meydana gelen bozulmalar ile reform çalışmaları ele alınmıştır. Bu çalışmada betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır.Osmanlı hukuk sisteminde kadılık kurumu hakkında akademik çalışma yok denecek kadar azdır. Bu çalışma ile edinilen bilgilerin, günümüz Türk hukuk sisteminde yapılan çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Osmanlı Hukuk Sistemi, Kadı, Kadılık Kurumu, Kadıların Görevleri, Kadıasker, Kadıların Eğitimi, Kadıların Atanması

Throughout the centuries, Ottoman Empire has struggled to provide the necessary mechanisms for the steady progress of the its' administrative system ruled by the great lands of Asia, Europe and Africa. It survived for as long as six hundred years. One of the elements that allows it to survive for such a long time is the legal system.In this study, `Qadi Institution in the Ottoman Law System `was examined. However, the Tanzimat Period (1839-1876) and later were excluded from this study. In this study, the Institution of Qadi, the sources of information, the judicial, administrative and municipal duties, educational backgrounds, dates, positions, appointments, duty terms, assistants, titles and positions, places in protocol and ceremonies, promotion systems, audit and their dismissal, corruption in the organization of women and reform studies were discussed. In this study, descriptive analysis method is used.It can be said that academic study about institution of the qadi In the Ottoman Law System is scarcely any. It is thought that the information gained with this study will contribute to the works carried out in today's Turkish law system.Keywords: Ottoman Law System, Qadi, the Institution of Qadi, Quests of the Qadis, Qadi-Soldier, Training of the Qadis, Appointment of Qadis