Eti Maden İşletmeleri Hisarcık barajı atıklarının seramik sektöründe kullanılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmada Emet Bor İşletme Müdürlüğü Hisarcık Barajındaki atıkların seramik sektörünün alt gruplarından olan kiremit ve tuğla sanayiinde kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu atıkların değerlendirilmesi hem sebep olduğu çevre kirliliğini azaltacak hem de söz konusu sektörlerde ikincil kaynak olarak kullanılmasıyla da söz konusu atıklar ekonomiye kazandırılmış olacaktır. Yapılan bu çalışmada; Hisarcık Atık Barajından alınan %11,30 B2O3 tenöründeki atık numunesinin mineralojik yapısında esas olarak kolemanit, kalsit ve illit minerallerinin bulunduğu tespit edilmiştir.Deneysel çalışmalarda ise kiremit-tuğla uygulamalarında kullanılmak üzere daha düşük B2O3 tenörlü kil elde etmek amacıyla dekrepitasyon metotlarından olan mikrodalga fırını ve kül fırını yöntemlerinden faydalanılmış ve optimum yöntem ve parametreler belirlenmiştir. Her iki yöntemle de tüm tane boyutlarında yapılan ön zenginleştirme çalışmaları sonuçlarına göre +0,5 mm tane boyutundaki atık numunesinin kül fırınında 500 0C sıcaklıkta 40 dakika süreyle dekrepite edilmesi sonucunda; %39,63 verimle %7,08 B2O3 tenörlü atık elde edilirken %60,37 verimle %23,87 B2O3 tenörlü konsantre elde edilmiştir. Daha sonra yapılan çalışmalarda %7,08 B2O3 tenörlü dekrepite edilmiş nihai atık numunesinin kiremit reçetelerine 820 0C sıcaklıkta ve %20 oranında eklenmesiyle en kaliteli kiremit örneği elde edilirken tuğla reçetelerine de yine dekrepite edilmiş nihai atık numunesinden 530 0C sıcaklıkta %10 oranında eklenmesiyle en kaliteli tuğla elde edilmiştir.

In this study beneficiation of tailings of Hisarcık dam in tile and brick industry subgroup of ceramic sector was investigated. Since, evaluation of those tailings gets benefit economically due to usage of related sectors as secondary source and to reduce environmental pollution. In this research, it is determined that the sample having 11,30% B2O3 grade taken from Hisarcık tailing dam has mostly colemanite, calcite and illite in the structure.In the docimasy on the other hand, in order to use tile and brick applications, microwave energy and decrepitation methods were used to get lower B2O3 grade clay minerals and optimum method and parameters were determined. According to the results of both two pro-enrichment processes performed to all particle sizes, +0,5 mm sized tailing sample, at the 500 0C and a 40 minutes decrepitation time; 7,08% B2O3 graded tailing with 39,63% recovery and 23,87% B2O3 graded concentrate were obtained.In tile and brick applications, while by adding 20% of 7,08% B2O3 graded sample at 820 0C in the tile prescriptions, the best quality tile specimen was obtained, and by adding 10% of 7,08% B2O3 graded sample at 530 0C in the brick prescriptions, the best quality brick specimen was obtained.