Kütahya Gediz bölgesi kömürlerinin gaz içeriklerinin belirlenmesi

Abstract

Kömür, enerji üretimi alanında önemli bir hammadde olma özelliğini günümüzde de sürdürmektedir. Yeraltında bulunan kömür damarlarının üretimi, içerdiği metan gazı nedeniyle emniyet yönünden önemli tedbirlerin alınmasını gerektirmektedir. Bu çalışmada, doğrudan yöntem ile kömür damarlarının gaz içeriğini belirlemeye yönelik ısı kontrollü yeni bir sistem tasarımı yapılmıştır. Yapılan tasarım, Kütahya iline bağlı Gediz ve Tavşanlı ilçelerinde bulunan yeraltı kömür işletmelerinden alınan kömür örneklerinin gaz içeriklerinin belirlenmesinde kullanılmıştır.Yeni tasarlanan sistemle, tüm gaz içeriği belirleme sürecinin aynı sızdırmaz kap içerisinde ve sabit sıcaklıkta gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, öğütme aşamasında da sürekli gaz çıkışına izin verilerek, sızdırmaz kap içerisindeki basınç yükselmelerinin önüne geçilmiştir. Kömür damarı gaz içeriği belirlenmesiyle ilgili tüm işlemlerin aynı kap içerisinde gerçekleştirilmesi ve farklı teçhizat gerektirmemesi yöntemin kolay uygulanabilir olmasını sağlamıştır. Sabit sıcaklık ve atmosfer basıncında gerçekleştirilen deneyler, maden ortamındaki koşullarda ocak havasına karışabilecek gaz miktarının daha doğru tespit edilmesini sağlamıştır. Yapılan deneyler sonucunda, Gediz örneklerinin standart sıcaklık ve basınç koşullarında ve orijinal bazda ortalama 0,30 m3/ton, Tavşanlı örneklerinin ise ortalama 0,63 m3/ton gaz içeriğine sahip olduğu belirlenmiştir.

Coal is still an important raw material in the field of energy production. The production of underground coal seams requires significant safety measures due to the methane gas content. In this study, a new temperature controlled system was designed to determine the gas content of coal seams by direct method. The designed system was used to determine the gas content of the coal samples taken from underground coal mines which are operating in Gediz and Tavşanlı districts of Kütahya.The newly designed system is intended to carry out the entire gas content determination process in the same sealed container and at a constant temperature. Also, continuous gas output was allowed in the grinding stage and pressure increases in the sealed container were prevented. Performing all processes related to the determination of the gas content of coal in the same container and not requiring different equipment have made the method easy to apply. Carrying out experiments at constant temperature and atmospheric pressure have enabled more accurate detection of the amount of gas that can be mixed with the air in the conditions of the mine environment. As a result of the experiments, it was determined that, under standard temperature and pressure conditions, Gediz samples had a gas content of 0,30 m3/ton on the original basis and Tavşanlı samples had a gas content of 0.63 m3/ ton averagely.