Kas iskelet sistemi hastalıklarına bağlı kronik ağrıların yaşam kalitesi üzerine olan etkileri

Abstract

ÖZETBu tez kronik kas iskelet sistemi hastalıklarına bağlı kronik ağrıların yaşamazalan yaşam kalitesinin belirleyicilerini tesbit etmek amacı ile tasarlandı. RA,OA, FMS, MAS, bel ve boyun ağrılı kişileri içeren 304 kronik kas iskelet sistemhastası (çalışma grubu) ve kronik ağrı yakınma problemi olmayan 157 (kontrolgrubu) olgu çalışmaya katıldı. Olguların sosyo-demografik ve ağrı özellikleri,depresyon, anksiyete, uyku bozuklukları, yeti yitimleri ve sağlıkla ilgili yaşamkaliteleri özel anketlerle değerlendirildi. Çalışma grubundaki olguların duyusal,afektif ve toplam ağrıları ile ölçümün yapıldığı anda hissedilen ağrı şiddetleri vedeğerlendirilen toplam ağrı kontrol grubundaki olguların ağrışiddetiözelliklerinden daha fazla idi (p<0.05). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığındaçalışma grubundaki olguların uyku kaliteleri daha kötü idi (p<0.05). Kas iskeletsistem hastalıklarına bağlı kronik ağrısı olan olguların mental, fiziksel ve toplamyorgunluk düzeyleri kontrol grubundaki olgulardan daha fazla bulundu (p<0.05).(p<0.05). Çalışma grubundaki olguların kontrol grubundan daha fazladepresyona eğilimi olduğu bulundu (p<0.05). Çalışma grubundaki olgularınsürekli anksiyete düzeyleri kontrol grubundakilere göre daha fazla bulunmuşken(p<0.05) , durumluluk anksiyete puanları arasında fark yoktu (p>0.05).Çalışma grubundaki olguların ağrıya bağlı oluşan yeti yitimi düzeyleri kontrolgrubundaki olgulardan daha fazla idi (p<0.05). Çalışma grubundaki olgularınsağlıkla ilgili yaşam kalite düzeyleri Kısa Form-36 anketinin vitalite ve mentalsağlık alt ölçekleri dışındaki diğer alt ölçeklerde kontrol grubundaki olgulardananlamlı düzeyde daha düşük idi (p<0.05). Fiziksel fonksiyon ve genel sağlıkdışında hastalık gruplarının sağlıkla ilgili yaşam kalite düzeyleri benzerdi(p>0.05). Bu çalışmamızın bulguları sonucunda sağlıkla ilgili yaşam kalitesiüzerinde uyku kalitesi, yorgunluk ve depresyon düzeylerinin önemli etkisiolduğunu göstermiştir. Elde edilen sonuç literatür ile uyumludur.Anahtar Kelimeler: Uyku kalitesi; psikolojik problemler; yorgunluk; ağrıya bağlıyeti yitimi; sağlıkla ilgili yaşam kalitesi

ABSTRACTThe present thesis was designed to investigate which aspects of quality oflife (QOL) are most affected in chronic musculoskeletal pain and to explorethe predictors of decreased QOL. Three hundred and four chronicmusculoskeletal pain patients, including individuals with RA, OA, FMS, MAS,and lumber and neck pain (study group) and 157 subjects who had nochronic pain problems (control group) were recruited for the study. Subjects?socio-demographic and pain characteristics, sleep disorders, fatigue levels,depression, anxiety, disability, and health related quality of life wereevaluated with specific questionnaires. The sensory, affective and total painrating index scores as well as the scores of the present pain intensity and theevaluative overall intensity of total pain experience in the study group washigher than in the control group (p<0.05). When compared with the controlgroup subjects, those in the study group had much worse ratings for sleepquality (p<0.05). The mental, physical and total fatigue levels in the studygroup were higher than in the control group (p<0.05). It was found that thesubjects in the study group had much more depressive tendency than thosein the control group (p<0.05). The trait anxiety levels were found to be muchmore in those in the study group than those in control group (p<0.05).However, the state anxiety levels were similar between two groups (p>0.05).The pain disability level of those in the study group was higher than those inthe control group (p<0.05). With the exception of vitality and mental healthsubscales of SF-36, the mean scores on the SF-36 subscales weresignificantly lower in the study group than in the control group (p<0.05). Theillness groups? health related quality of life levels were showed similaritiesexcept for physical function and general health (p>0.05). The findings of thisstudy suggest that sleep quality, fatigue and depression levels have aconsiderable effect on health related quality of life. The results of the studywere consistent with the literature.Key Words: Sleep quality; psychological problems; fatigue; pain disability;health related quality of life