Farklı branşlardaki sporcuların antropometrik özellikleri

Abstract

Somatotip insan vücudunun yapısını ve şeklini açıklayan, sporcular üzerinde yapılan çalışmalarda da sıklıkla uygulanan nicel bir yöntemdir. Sporcuların fiziksel özellikleri başarıya etki eden önemli bir unsurdur. Araştırmanın amacı elit düzey sporcuların vücut yapıları arasındaki benzerlik ve farklılıkları antropometrik olarak belirlemektir. Çalışmaya Ankara ve İstanbul ilindeki üst düzey spor kulüplerinden 10 erkek eskrimci, 21 erkek güreşçi ve 9 erkek halterci katılmıştır. Her bir sporcudan boy, ağırlık, dirsek ve diz genişliği, biceps çevresi, ayakta baldır çevresi, supraspinale, subscapular ve triceps deri kıvrımı kalınlığı ölçümleri Heath-Carter somatotip metodunun ön gördüğü teknikler doğrultusunda alınmıştır. Antropometrik verilere Heath-Carter somatotip formülleri uygulanmış ve somatokart konumları saptanmıştır. Branşa ait verilerin oluşturulması için tanımlayıcı istatistik, değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizi yapılmıştır. Branşlar arasındaki antropometrik ve somatotipik farklılıkların belirlenmesi için t-testi uygulanmıştır. Eskrimcilerin somatotip değeri 3.2-4.6-2.3, güreşçilerin somatotip değeri 3.0-7.1-1.1, haltercilerin somatotip değeri ise 3.6-7.2-1.1 olarak hesaplanmıştır. Güreşçilerin ve haltercilerin somatotip değerleri arasında istatistiksel olarak farklılık yoktur. Eskrimcilerin endomorfi bileşeni güreş ve halter sporcularıyla yakınlık gösterirken, mezomorfi ve ektomorfi bileşeninde güçlü ve anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Eskrimcilerin, güreşçilerin ve haltercilerin sonuçları literatürdeki çalışmalarla göreceli olarak benzerlik göstermiştir. Elde edilen sonuçlar, somatotip özelliklerin erken dönem sporcu seçiminde, spor branşlarının gelişmesinde ve başarının artmasında önemli olduğunu göstermiştir.

Somatotype is a quantitative method which is used frequently in athletes who explain the structure and shape of human body. Physical characteristics of athletes are an important factor affecting success. The aim of the study is to determine the similarity and differences between the body structures of elite athletes. The study was conducted on 10 male fencers, 21 male wrestlers and 9 male weightlifters from top sports clubs in Ankara and Istanbul. Height, weight, elbow and knee width, biceps circumference, standing calf circumference, supraspinale, subscapular and triceps skinfold thickness measurements were taken from each athlete according to the techniques that were predicted by Heath-Carter somatotype method. Heath-Carter somatotype formulas were applied to the anthropometric data and somatochart positions were determined. Descriptive statistics were used to establish the data for the branches and correlation analysis was performed to determine the relationship between the variables. T-test were applied to determine the anthropometric and somatotopic differences between the branches. The somatotype value of the fencers was 3.2-4.6-2.3, the somatotype value of the wrestlers was 3.0-7.1-1.1, and the somatotype value of the weightlifters was 3.6-7.2-1.1. There is no statistically significant difference between the somatotype values of wrestlers and weightlifters. While the endomorphic component of the fencers was close to the wrestling and weightlifting athletes, a strong and significant difference was found in the mesomorphic and ectomorphic components. The results of fencers, wrestlers and weightlifters were relatively similarity in the literature. The results showed that somatotype features are important in the selection of early athletes, in the development of sports branches and in the increase of success.