Hollanda yeme davranışı (DEBQ) anketinin Türk üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliğinin sınanması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, bireylerde yeme davranışlarının değerlendirilmesiamacı ile geliştirilen ?Hollanda Yeme Davranışı Anketi'nin? Türkiye'deuygulanabilmesi için geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması ve Türkiye'dekullanılabilir hale getirilmesidir.Araştırmaya üniversitede öğrenim görmekte olan 346'sı kadın, 162'sierkek olmak üzere toplam 508 adölesan öğrenci katılmıştır.Ölçek maddelerinin seçimi için verilere Temel Bileşenler Faktör AnaliziVarimaks dönüştürmesi uygulanmış ve faktör yükü .40 ve daha büyük olanmaddelerin ölçekte yer almasına karar verilmiştir. Bu işlemler sonucunda?Hollanda Yeme Davranışı Anketi? nin, orijinalinde olduğu gibi 3 alt ölçek ve 33maddeden meydana geldiği bulunmuştur. Bu alt ölçekler ?Duygusal Yeme?,?Kısıtlayıcı Yeme? ve ?Dışsal Yeme?dir. Faktör yükleri 0.52 ila 0.90 arasındadeğişmektedir. Alt ölçekler için Cronbach alpha değerleri ise 0.90 (dışsal yeme)ile 0.97 (duygusal yeme) arasındadır. Tüm ölçeğin iç tutarlılık katsayısı ise 0.94olarak bulunmuştur. Bu alt ölçeklerin madde-toplam ve madde-genel toplamkorelasyon değerlerinin yüksek olduğu saptanmıştır.Ölçüt bağıntılı geçerlik için ise; DEBQ ile EAT-40 arasındaki ilişkiyebakılmıştır. Bunun için Pearson Çarpım Momentler analizi yapılmış, korelasyonkatsayıları kadınlar için 0.30, erkekler için 0.10, tüm katılımcılar için ise 0.32olarak bulunmuştur.Test-tekrar test güvenirliği için 100 kişiye 4 hafta ara ile tekrar uygulananölçeğin güvenirlik katsayıları ?Duygusal Yeme? alt ölçeği haricinde yüksek veistatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. ?Duygusal Yeme? alt ölçeğiningüvenirlik katsayısı 0.30 bulunurken bu katsayı ?Kısıtlayıcı Yeme? için 0.93,?Dışsal Yeme? için ise 0.91 bulunmuştur. Tüm ölçeğin test-tekrar test sonucubulunan güvenirlik katsayısı ise 0.72'dir.Bulgular ?Hollanda Yeme Davranışı Anketi?nin Türkiye'de kullanılabilirgeçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermiştir.

The purpose of this study was determine the reliability and validity of ?Dutch Eating Behaviour Questionnaire?s for Turkish adolescents.346 female, 162 male adolescent students valutarily participate to thisstudy.In order to identify the items of scale, Principal Component FactorAnalysis with Varimax rotation was applied to data and the items whose factorloading was .40 and over .40 were decided to be included in the scale. Afterthese steps, it has been observed that ? Dutch Eating Behaviour Questionnaire?consisted of 3 subscale and 33 items like original scale. These subscales were?Emotional Eating?, ?Restrained Eating? and ?External Eating?. Factor loadingswere changed between 0.52-0.90. Cronbach alpha values of subscale wereranged from 0.90 (External Eating) to 0.97 (Emotional Eating). Consistencycoefficient of total scale was 0.94.For each of these subscales, item-subtotalend item-general total correlations were found high.To test criterian related validity the correlations between DEBQ and EAT-40 were determined by Pearson Product Moments Correlation and the obtainedcorrelations were 0.30 for females, 0.10 for males and 0.32 for all participiants.Test-retest reliability coefficient base on a four week interval wasdetermine on one hundred participants. The test-retest relaibility coefficiant forEmotional Eating was 0.30, for Restrained Eating was 0.93, for External Eatingwas 0.91. The test-retest reliability coefficiant of total scale was 0.72.The obtained results on reliability of ? Dutch Eating BehaviourQuestionnaire? showed that it was scale was reliable and available. So it can beuseful in Turkey.