3-5 yaş grubundaki çocuklarda kabızlık ve beslenme örüntüsü arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma; 3-5 yaş grubundaki fonksiyonel kronik kabızlık olan çocuklarda etiyoloji ve tedavide beslenme durumunun araştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışma Haziran 2009-Ekim 2009 tarihleri arasında yaşları 3-5 yıl arasında değişen 13' ü erkek, 15' i kız olmak üzere toplam 28 çocuk üzerinden yapılmıştır. Çocuklar fonksiyonel kabızlık tanısı alanlar (n:18) ve aktif kabızlık şikayeti ve kabızlık öyküsü olmayanlar (n:10) olmak üzere iki gruba ayrılmışlardır. Her iki grupta yer alan hasta ve ebeveyni diyet polikliniğine başvurduğu ilk gün yapılandırılmış anket formları doldurularak, antropometrik ölçümler yapılıp kaydedilmiştir. Besin tüketim kaydı eğitimi verilerek önlerindeki 1 hafta süresinde 3 günlük 24 saatlik (1 gün hafta sonuna gelecek şekilde) besin tüketimi kaydı yapmaları istenmiştir. 1. hafta sonunda polikliniğe başvuran her iki grubun hasta ve ebeveyninden besin tüketim formları teslim alınmıştır. Bu aşamadan sonra çalışmaya sadece ikinci grupta yer alan hasta ve ebeveynleriyle devam edilmiştir. Ebeveynlere diyet eğitimi verilerek, hastaların diyet tedavisi düzenlenmiştir. Tedaviye uyumu değerlendirmek ve diyetle alınan besin öğelerinin miktarlarının hesaplanabilmesi amacıyla 15 gün süresince diyet tedavisi verilen hastanın ebeveynin bu süreçte de hastanın 3 günlük 24 saatlik besin tüketimini kaydetmeleri istenmiş ve ikinci besin tüketim formu teslim edilmiştir. Ayrıca tedavi sonrası kabızlık durumunun değerlendirilmesi amacıyla oluşturulan formlar teslim edilerek 15 günlük diyet tedavisini takip eden haftada doldurulması istenmiştir. Tedavi sonrası kabızlık durumunun değerlendirileceği haftanın sonunda diyet polikliniğine başvuran ebeveynlerden ikinci besin tüketim kaydı formu ve tedavi sonrası kabızlık durumu değerlendirme formu teslim alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesi, Windows ortamında ?SPSS 17.0? istatistik paket programı kullanılarak yapılmıştır. Çalışmamızda yer alan tüm çocuklar öncesinde pediatri doktorlarınca fonksiyonel kabızlık tanısı almıştır. Bu çocukların sistem sorgularında da organik kabızlık etiyolojisinde yer alan hastalık öyküsüne rastlanmamıştır. Ayrıca kabızlığı olan çocukların boy uzunluğu, ağırlık, TDKK, ÜOKÇ' sinin ortalama değerlerinin kontrol grubundaki çocukların değerlerinden istatistiksel olarak anlamlı ölçüde düşük olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kabızlığı olan çocukların posa ve su alım miktarının,vkontrol grubuna oranla istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu görülmüştür (p<0.05). Çocukların posa, çözünen posa, çözünmeyen posa, lignin, selüloz alımlarında, müdahale döneminde istatistiksel olarak anlamlı artış saptanmıştır (p<0.05). Su alım miktarlarının ortalama değeri müdahale öncesi döneme göre ortalama 281 mL arttığı görülmüştür. Müdahale sonrası tüm çocukların dışkılama sayıları arttığı, %72.2'sinin gaitasının yumuşadığı görülmüştür. Dışkılama sayılarında istatistiksel olarak anlamlı artış, gaita yoğunluğunda istatistiksel olarak anlamlı yumuşama saptanmıştır (p<0.05). Posa alım miktarındaki artış daha fazla olan grubun dışkılama sayısındaki artışın ve gaita yoğunluğundaki yumuşamanın daha fazla olduğu görülmüştür. Fakat istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0.05). Su alım miktarındaki artış daha fazla olan grubun dışkılama sayısındaki artışın ve gaita yoğunluğundaki yumuşamanın daha fazla olduğu görülmüş. Fakat istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0.05). Diyetle yetersiz posa ve sıvı alımı fonksiyonel kabızlık gelişimi için önemli risk faktörleri olduğu ve fonksiyonel kabızlık tedavisinde diyetle posa ve su alım miktarlarının arttırılmasının tedavinin etkili bir bileşeni olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Kabızlık, posa, sıvı, fonksiyonel, beslenme

This study is based on the purpose of researching nutrition during treatment and etiology for children who has functional constipation between 3-5 age group. It is studied between June 2009-October 2009, on 28 children containing 13 male and 15 female who are between 3 and 5 years old. Children are seperated into two groups: The ones who has functional constipation (n:18) and the ones who doesn? t have active constipation complaints and constipation story (n:10). For both group in the first day the application of the patient and his parents to the dietetic clinic, inquiry froms are filled and antropometric measurements are recorded. They are asked to record food consumptions in the next 1 week for 3 days and 24 hours (one day should be weekend) after a training about food consumption record. At the end of first week these forms are received from both of the groups. After this stage the study continued only with the patients and parents who are in the second group. The dietetic treatment of the patients is arranged by giving dietetic education to parents. In order to evaluate the congruity to treatment and calculate the amount of food elements received by diet, the parents are asked to record food consumptions for another 3 days and 24 hours in the time of 15 days of dietetic treatment and the second food consumption forms are given to fill. Besides, the forms which is prepared to evaluate the situation of constipation are given to parents and asked to fill during the week which follows the 15 days of treatment. At the end of the week which the situation of constipation will be evaluated, both of the forms are taken back from the parents who applied to dietetic clinic. The evaluation of the datas is done in Windows system by using statistical packet program `SPSS 17.0?. All children who takes place in our study are diagnosed with constipation by pediatrics doctors before. And during the system inquiry of these children, any disease story which belongs to organic constipation etiology couldn?t be found. Also it is seen that the average of height, weight, triceps skin-fold thickness and middle upper arm circumference of constipated children are less than the children who belongs to control group and this is statistically meaningfull (p<0.05). And it is seen that the fiber and water intake of constipated children are less than the children who belongs to control group and this is statisticallyviimeaningfull (p<0.05). A meaningfull increase is identified in fiber, solute fiber, insoluble fiber, lignin and cellulose intake (p<0.05). The amount of average water intake has increased 281 mL according to the preriod before intervention. It is seen that the defecation number of all children has increased and the feces of 72.2%has softened. A meaningfull increase at defecation number and a meaningfull softening at feces density is identified (p<0.05). It is seen that there is a bigger increase at defecation number and more softening at feces density at children who has more increase at fiber intake. But theres is not a meaningfull difference (p>0.05). It is seen that there is a bigger increase at defecation number and more softening at feces density at children who has more increase at water intake. But there is not a meaningfull difference (p>0.05). In conclusion it is seen that inadequate fiber and fluid intake by diet are important risk factors for functional constipation development and an increase at fiber and water intake by diet is an effective component at the treatment of functional constipation. Key Words: Constipation, fiber, fluid, functional, nutrition