2008 küresel krizi sonrası işsizlik ve cari açık; Türkiye yapısal analizi

Abstract

Gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunlarından birisi, cari açık ve sürdürülebilirliğidir. Tasarruf yetersizliği, üretim yetersizliği, üretimin ithalata dayalı olması, tüketime dayalı bir sistemin olması, döviz kuru değişimi ve enerjide dışa bağımlılık gibi unsurlar çok önemlidir. Bu değişkenler cari açığı en fazla etkileyen unsurlardır. Cari açık kadar cari açığın finansmanın önemli olduğu tespit edildi.Çalışmanın içerisinde 2008 küresel kriz ve sonrası dönem verileri incelenerek cari açık, işsizlik konusu ele alınmıştır. 2001-2018 yılları verileriyle, kriz dönemlerinde işsizliğin ve cari açığın nasıl etkilendiği değerlendirilmiştir. Ayrıca bu değerlendirmeleri yaparken büyüme, enflasyon, ithalat, ihracat, GSYH, Dış borç gibi değişkenler de değerlendirilmiştir. Bu değişkenlerin birbiriyle olan ilişkisi incelenmiştir.1950'lerde aynı ekonomik göstergelere sahip iki ülke olan, G.Kore ve Türkiye verilerinin analizi yapılmıştır. İki ülkenin karşılaştırmasında GSYH, işsizlik oranı ve tasarruflar incelenmiştir. Amaç; tasarrufların GSYH içindeki değişimlerini inceleyerek yatırımlara olan etkisine bakmaktır. Sonuçta yatırımlar tasarruflar ile yapılıyorsa cari fazla vardır.Çalışmanın sonuç bölümünde, işsizliği azaltmak için doğrudan yabancı yatırımları artırmak gerektiği tespit edildi. Yeni istihdam ve know-how erişebilmek için gereklidir. Enerjide dışa bağımlılığın cari dengeyi olumsuz etkilediği grafikle gösterildi. Enerji de bağımlılığın çözülmesi halinde cari fazla verileceği tespit edildi. Enerji üretimini arttırmak ve aynı zamanda dış borç faiz ödemelerini azalatmak en önemli durumdur. Cari açığın finansmanında kullanılan finans hesaplarının 2008-2018 yılları verileriyle incelenmesi sonucunda, cari açığın sürdürülemez olduğu tespit edildi. Türkiye'de cari açığın doğrudan yabancı yatırımlar ve portföy yatırımları ile finanse edildiği tespit edildi. Portföy yatırımları hızlı hareket ettiği için cari açığın finansmanında daha az tercih edilmeli. Çünkü yabancı yatırımlar hem cari açık finansmanı hem de yeni istihdama olanak sağlanmış olacaktır. Hukuk sistemi, siyasi istikrar ve güven ortamı tekrar oluşturularak yabancı yatırımcıları tekrar ülkeye çekilmesi gerekir.Anahtar Kelimeler: Küresel Kriz, Cari Açık, İşsizlik, Türkiye Ekonomisi

One of the most important problems of developing countries is the current account deficit and its sustainability. Factors such as inadequate savings, inefficiency in production, production based on imports, consumption based system, exchange rate change and dependence on foreign energy are very important. These variables are the factors that affect the current account deficit the most. Financing of the current account deficit was as important as the current account deficit.In this study, the current account deficit and unemployment issue were handled by examining the 2008 global crisis and post-crisis data. The data of 2001-2018 evaluated how unemployment and the current account deficit were affected during the crisis periods. In addition, variables such as growth, inflation, imports, exports, GDP, and external debt were also evaluated. The relationship of these variables with each other was examined.In the 1950s, which is South Korea and Turkey, has the same economic indicators.In my study, I have been analyzed data of these two countries. In the comparison of the two countries, GDP, unemployment rate and savings were examined. Goal; to look at the effect of savings on investments by examining changes in GDP. As a result, if investments are made with savings, you have a current surplus.In the conclusion part of the study, it was determined that foreign direct investments should be increased in order to reduce unemployment. New employment and know-how are required to gain access. It was shown that the dependence on foreign energy in energy negatively affected the current balance. If the dependence of energy is solved, it will be given a current surplus. Increasing energy production and at the same time decreasing foreign debt interest payments are the most important things. the current account deficit with foreign direct investments and portfolio investments were financed in Turkey was detected. Since portfolio investments move rapidly, it should be preferred less in financing the current account deficit. Because foreign investments will provide both current account deficit financing and new employment opportunities. The legal system, political stability and trust environment should be re-established and foreign investors should be drawn back to the country.Keywords: Global Crisis, Deficit, Unemployment, Turkish Economy