Metabolik sendromu olan ve olmayan kadınlarda diyetle kalsiyum tüketiminin vücut kompozisyonu ve kan değerleri üzerine etkisinin incelenmesi

Abstract

ÖZETBu çalışma Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Ümitköy Endokrinoloji Polikliniğine Ağustos-Aralık 2012 tarihleri arasında başvuran menopoz öncesi, 19-52 yaş aralığındaki toplam 146 kadın ile yürütülmüştür. Herhangi bir ilaç, vitamin ve mineral kullanmayan kadınlar çalışmaya dahil edilmiştir. Gebe ve laktasyon döneminde olanlar, kanser ve tiroid hastası olanlar çalışmaya dahil edilmemiştir. Bu çalışmada, menopoz öncesi dönemde metabolik sendromu olan ve olmayan kadınların diyetle kalsiyum alımlarının kan değerleri ve vücut kompozisyonu üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Metabolik sendrom tanısı ATP III kriterlerine göre konulmuştur. Hastaların genel özelliklerini, beslenme alışkanlıklarını ve fiziksel aktivite durumlarını belirlemek amacı ile anket formu uygulanmıştır. Kalsiyum alımı besin tüketim sıklığı formu kullanılarak belirlenmiştir. Günlük enerji, makro ve mikro besin öğeleri alımları üç gün boyunca 24 saatlik besin hatırlatma formu ile kaydedilmiş, elde edilen veriler BEBİS programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bireyler günlük kalsiyum alımları <800 mg ve ?800 mg olmak üzere iki gruba ayrılarak değerlendirilmiştir. Serum Ca düzeyi vaka grubunda ortalama 9.1±0.31 mg/dL, kontrol grubunda ortalama 9.31±0.35 mg/dL bulunmuştur (p<0.001). Çalışmaya katılan kadınların vaka grubunda yer alanların %82.5'inin günlük kalsiyum alımı <800 mg iken, kontrol grubunda yer alan kadınların %78.3'ünün günlük kalsiyum alımı <800 mg'dır. Çalışmaya katılan kadınların Ca alımı ile; yaş, BKI, bel çevresi, vücut ağırlığı, karın bölgesi yağı, vücut yağ kg, LDL, HDL kolesterol düzeyleri ile anlamlı bir ilişkinin olup olmadığı değerlendirilmiştir. Kalsiyum alımı ile karın bölgesi yağı ( r= -0.175, p=0.034), diastolik (r= -0.251, p=0.002) ve sistolik (r= -0.279, p<0.001) kan basıncı arasında negatif korelasyon bulunmuştur. Aradaki fark istatiksel olarak önemli bulunmuştur. Vaka ve kontrol grupları vücut yağı %, karın bölgesi yağı kg, kas kg, su kg olarak vkarşılaştırılmış ve aradaki farklar hepsinde istatiksel olarak önemli bulunmuştur (p<0.001). Vaka ve kontrol gruplarının serum kalsiyum (p<0.001), paratiroid (p=0.244), fosfor (p=0.729) ve D vitamini (p=0.222) düzeyleri incelenmiştir. Gruplar arasındaki serum kalsiyum düzeyleri farkı istatiksel olarak önemli bulunurken (p<0.001), paratiroid, fosfor ve D vitamini farkları istatiksel olarak önemsiz olarak bulunmuştur (p>0.05).Bu çalışmanın sonucunda kalsiyum alımı ile karın bölgesi yağı, tansiyon ve HDL kolesterol arasında ters ilişkinin olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Metabolik Sendrom, Kalsiyum, Premenopoz, D Vitamini

ABSTRACTThis study is executed by totally premenopausal 146 women between 19 and 52 years old who have applied to Başkent University Ankara Hospital Endocrinology Polyclinics between August and December 2012. Women who have not used any drugs, vitamins and minerals are included in the study. Pregnant and lactating women, cancer and thyroid patients are not included in the study. In this study; it is intended to investigate the effect of calcium consumption by diet on the body composition and blood values in women with and without metabolic syndrome. Metabolic syndrome diagnosis is made according to ATP III criteria. A questionnaire form is applied in order to specify the general properties, nutrition habits and physical activity status of the patients. Calcium consumption is determined by using food consumption frequency form. Daily energy, macro and micro nutritional ingredient consumption are recorded via a 24-hour nutrition reminder form and the data obtained is assessed by using the BEBİS programme. The individuals are assessed in two groups as calcium consumption of <800 mg and ?800 mg. Serum Ca level is found approximately as 9.1±0.31 mg/dL in the case group and approximately 9.31±0.35 mg/dL in the control group (p<0.001). 82.5% of the women in the case group has <800 mg calcium intake per day and 78.3% in the control group has <800 mg calcium intake. By the Ca intake of the women included in the study; it is assessed whether there is any significant relationship is present with age, BKI, waist circumference, body weight, abdominal fat, body fat kg, LDL, HDL cholesterol levels or not. A negative correlation is found between the abdominal fat ( r= -0.175, p= 0.034), diastolic (r= -0.251, p= 0.002) and systolic (r= -0.279, p<0.001) blood pressures via the calcium intake. The difference is statistically found significant. Case and control groups are compared in terms of body fat %, abdominal fat kg, muscle kg, water kg and the differences are found as statistically significant (p<0.001). The serum calcium vii(p<0.001), parathyroid (p=0.244), phosphor (p=0.729) and vitamin D (p=0.222) levels of case and control groups are examined. The serum calcium level difference between the groups are found statistically significant (p<0.001), but on the other hand the differences in parathyroid, phosphor and vitamin D are statistically found insignificant (p>0.05).As a result of this study; it is observed that there is an inverse relationship between abdominal fat, tension and HDL cholesterol via calcium intake.Key Words: Metabolic Syndrome, Calcium, Premenopause, Vitamin D viii