İki farklı yöntemle alınmış sefalometrik röntgen filmlerinde iskeletsel sınıf III vakalara ilişkin ölçülen değerlerin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Bu çalışma, iki farkis metodla elde edilen lateral sefalomeîrik radyografiler üzerinde, dentoiskeietsel yapılarla yumuşak dokuyu da değerlendiren STCA (Yumuşak Doku Sefalomeirik Film Analizi) analiziyle, konvansiyonel iskeletsel sefalometrik analizlerde kullanılan ölçümlerin karşılaştırılması ve iskeletsel bir ölçüm olan Wits ölçümü ile profil fotoğrafları üzerinde ölçülen ve yumuşak dokuyu anteroposterior yönde temsil eden profil açısının sınıf 3 anomalilerin ayırıcı teşhisindeki benzerlik oranının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada 28 bireyden STCA metoduyla ve konvansiyonel metodla röntgen filmleri alınmış ve daha sonra her hastadan STCA metoduyla klinik profil fotoğrafı çekilmiştir. STCA metodunda röntgen filmleri doğal baş pozisyonunda (NHP), dudaklar istirahat halinde ve sentrik ilişki konumunda alınmıştır. Konvansiyonel metotta, röntgen filmleri bireyler Frankfurt Horizontal Düzlem (FH) yer düzlemine paralel olacak şekilde dudaklar kapalı ve dişler sentrik okluzyon pozisyonunda elde edilmiştir. Her iki metodla alınmış röntgen filmleri üzerinde iskeletsel, dentoalveolar ve yumuşak doku ölçümleri Por-Dios programıyla bilgisayarda yapılmıştır. Konvansiyonel ölçümlerle birlikte STCA analizinde kullanılan ölçümler ve ekstra kraniyal referans düzlemi olarak kullanılan Gerçek Vertikal Düzlem (TVL) projeksiyon ölçümleri de kullanılmıştır. İki metod arasındaki ölçüm farklılıkları ve benzerlikleri, istatistiksel olarak student-f testi ile değerlendirilmiştir. Ayrıca anteroposterior iskeletsel ilişkiyi değerlendirmede kullanılan Wits ölçümü ile klinik profil fotoğrafları üzerinde ölçülen profil açısının da sınıf 3 anomalilerin ayırıcı teşhisinde benzerlik gösterip göstermediği araştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda; overjet, overbite miktarları, alt keser-NB doğrusu ilişkisi, TVL projeksiyon ölçümleri ve vertikal yöndeki ölçümler iki grupta istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Yüzün alt 1/3 bölgesini kapsayan yumuşak doku ölçümleri istatistiksel olarak önemli farklılıklar göstermiştir.Dudakların istirahat pozisyonunda olması ve bireylerin sentrik ilişkide konumlandırılmaları, STCA metodunda, vertikal yön yumuşak doku ölçümlerinin konvansiyonel metoda göre daha fazla bulunmasına neden olmuştur. Iskeletsel sınıf 3 anomalilerin ayırıcı teşhisinde kullandığımız Wits ölçümü ile profil fotoğraflarından ölçülen profil açısının teşhiste %71.5 oranında benzerlik gösterdiği bulunmuştur. Bu çalışma sonucunda iki metod arasındaki farklılığın özellikle yumuşak doku ölçümlerinde değişikliklere sebep olduğu görülmüştür. Lateral sefalometrik filmler çekilirken yumuşak dokular değerlendirileceği zaman, lateral sefalometrik filmi elde etme metodu da göz önüne alınmalıdır. Sınıf 3 vakaların teşhis ve tedavi planlamalarında sefalometrik filmler ve profil fotoğrafları birlikte değerlendirilmelidir. Anahtar Sözcükler: Doğal baş pozisyonu, dudak postürü, sefalometri, sentrik ilişki, sınıf 3 anomaliler. Vİ

ABSTRACT The aim of this study was to compare the STCA (Soft Tissue Cephalometric Analysis) analysis -which evaluates the soft tissue besides dentoalveoiar structures- with measurements used in conventional cephalometric analyses on lateral cephalograms obtained by two different methods. This study also evaluates the similarity ratio of Wits measurement, which is a skeletal measurement, and Profile angle indicating the anteroposterior relationship of soft tissue structures on photgraphs in differential diagnosis of class III anomalies. The material consisted of radiographs obtained by STCA & conventional methods and profile photographs, obtained according to STCA method, of 28 patients. In the STCA method, the patients were positioned in natural head position, centric relation (upper most condyle position) and relaxed lip posture. Second method was the conventional method where the patients were positioned Frankfurt Horizontal Plane (FH) parallel to the floor, in centric occlusion and closed iip posture. Skeletal, dentoaiveolar and soft tissue measurements were done on each tracing by a software programme Por-Dios. Besides the conventional measurements, the parameters of STCA analysis and TVL (True Vertical Line) projections were used. Measurements done according to each method were compared statistically by student-f test. The Wits measurement used in anteroposterior evaluation of skeletal relations and the profile angle measured from profile photographs were compared and their similarity or difference in differential diagnosis of class III anomalies was evaluated. The overjet, overbite measurements, lower incisor NB line relationship, TVL projections and vertical measurements were found different when two groups were compared. The soft tissue measurements in the lower one third of the face showed significant differences between the two groups. The vertical soft tissue measurements were found greater in the STCA method. The Wits viimeasurement and the profile angle presented a simiarity ratio of %71.5 in diagnosis of class III cases. The findings of this study showed that the method in obtaining cephaiometric measurements greatly influenced soft tissue parameters. While evaluating the soft tissue, the cephaiometric method used in obtaining the radiographs should be considered. In Class III malocclusions both profile photographs and cephaiometric films must be used as diagnostic tools for diagnosis and treatment planning. Keywords: Centric relation, cephalometry, class III anomalies, lip posture, natural head position, soft tissue. viii