Soruşturmanın gizliliği

Abstract

Üç ana bölüm altında ele alınan ceza muhakemesi hukukunda soruşturmanıngizliliği kavramı, çalışmanın birinci bölümünde ceza muhakemesi sistemleri içindekigelişimi açısından incelenmiştir. Soruşturmanın gizliliğini eleştiren görüşlere vedeğişik ülkelerde şüpheli haklarının geliştirilmesi yönünde yapılan reformlara yerverildikten sonra, soruşturmanın gizliliğiyle ilgili genel açıklamalar yapılmış;gizliliğin kavramsal çerçevesi çizilmiştir.İkinci bölümde, müdafiin soruşturma evresinde hazır bulunma hakkının olduğuişlemler üzerinde durulduktan sonra, çalışmanın odak noktasını oluşturan soruşturmadosyasını inceleme hakkı, Türk hukukundaki temel tartışmalarıyla birlikte, müdafi vediğer muhakeme süjeleri bakımından değerlendirilmiştir. Ardından dosya incelemehakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi bağlamında ele alınmış; öncelikle adilyargılanma hakkının soruşturma evresinde uygulanabilirliği sorunu irdelenmiş; dosyainceleme hakkı 6.maddenin 1.fıkrası (silahların eşitliği) ve 3.fıkranın a, b, c bentlerindetanınan haklar bakımından incelenmiştir. Tutuklu şüphelinin dosya inceleme hakkı isekişi özgürlüğü ve güvenlik hakkı bakımından ayrıca incelenmiştir. Doğası gereğisoruşturmanın tarafı olan kişilere karşı gizli olan işlemlere de farklı bir başlıkayrılmıştır.Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde ise, Anayasa ve Avrupa İnsan HaklarıSözleşmesi'nde basın özgürlüğünü sınırlandırma nedenlerinden ikisi olarak öngörülen`yargılama görevinin gereğine uygun olarak yerine getirilmesi` ve `başkalarınınşöhret ve haklarının korunması` amacının, soruşturmanın gizliliğinin koruduğukamusal ve bireysel menfaatlerle örtüştüğü tespiti yapıldıktan sonra, soruşturma gerekleri ile bilgi edinme gerekleri arasında dengenin kurulması hususu tartışılmıştır.Son olarak bu bölümde, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin soruşturma organlarıve basın mensuplarının şüphelinin suçsuzluk karinesini ihlal ettiklerine hükmettiğikararlarına yer verilmiştir.

The notion of `Secrecy of Investigation`, which has been examined in thiswork under three chapters, is scrutinized under the first chapter by its relation to itsdevelopment in criminal procedure systems. General explanations about the secrecyof investigation have been done and a conceptual outline of the secrecy notion hasbeen drawn, after the study of the views that criticize the secrecy of investigation andthe reforms in various countries that aim the enhancement of the rights of the suspect.Under the second chapter, after elaboration on the issue of the proceedings thatthe defense counsel is entitled to be present; access to the investigation file, which isthe crux of this work, is studied in relation to the defense counsel and other subjectsof criminal process with reference to some fundamental debates in the Turkishliterature. Thereafter, access to the investigation file is reviewed in the context of theEuropean Convention on Human Rights. First, the applicability of the right to a fairtrial in the investigation phase is examined. Second, access to the file is explained inrelation to the rights that have been envisaged in Article 6(1) -equality of arms- andsubparagraphs (a), (b) and (c) of Article 6(3). Access to the file of the suspect who isdetained is examined in the context of the right to liberty and security. A subchapter isallocated for the measures of protection of evidence that are secret by their natureagainst the persons who are parties to the investigation.Under the third and final chapter, the two grounds that have been recognizedas the reasons for the limitations on the freedom of the press in the TurkishConstitution and European Convention on Human Rights, `the protection of reputation or rights of others` and `the prevention of the disclosure of information received inconfidence and the maintenance of the authority and impartiality of the judiciary` arefound as corresponding with public and private interests that the secrecy ofinvestigation ensures. Following that, the balance between the necessities ofinvestigation and right to information is discussed. In conclusion, the cases which theEuropean Court of Human Rights ruled that investigative authorities and pressmembers have violated the presumption of innocence of suspect were given place.